Ông Keith Kellogg, đặc phái viên của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, đã có chuyến thăm tới Belarus và có cuộc gặp mặt với Tổng thống Alexander Lukashenko. Không lâu sau cuộc đối thoại, vào ngày thứ Bảy (21/6), phía Minsk đã trao trả 14 tù nhân, bao gồm cả nhà lãnh đạo nổi tiếng thuộc phe đối lập Belarus, ông Sergei Tikhanovsky. Ông này đã ngay lập tức rời khỏi Belarus để đến Litva.

230818 luca 01
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. (Ảnh từ video phỏng vấn 17/8)

Theo văn phòng báo chí của ông Lukashenko, ông Kellogg và Tổng thống Lukashenko đã gặp mặt tại dinh Tổng thống ở Minsk để thảo luận về mối quan hệ giữa Mỹ và Belarus, cùng các chương trình nghị sự quốc tế. Theo phía Minsk, cuộc hội đàm đã kéo dài sáu tiếng rưỡi.

Trong cuộc đối thoại với ông Kellogg, Tổng thống Lukashenko đã phát biểu rằng: “Chuyến thăm của ngài đã thu hút sự chú ý trên toàn thế giới. Nhưng tôi tự hỏi chẳng lẽ chúng ta không thể có một cuộc trao đổi bình thường về các vấn đề đôi bên – về mối quan hệ giữa Belarus và Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ”. 

Cuộc trao trả tù nhân được xác nhận lần đầu tiên trên mạng xã hội X từ phía Mỹ bởi ông John Coale, người đại diện của ông Kellogg.

“Nhờ vào sự lãnh đạo quyết đoán của Tổng thống Trump đã dẫn tới việc trao trả 14 tù nhân từ Belarus vào ngày hôm nay. Nhờ vào sự hợp tác và hỗ trợ của chính phủ Litva, họ vẫn luôn là bạn, là đồng minh đích thực”, ông Coale viết.

Thư ký báo chí của Tổng thống Lukashenko, bà Natalya Eismont, đã nói với báo giới rằng Tổng thống đã ký lệnh ân xá cho các tù nhân theo lời đề nghị của Tổng thống Trump và Tổng thống nhấn mạnh rằng quyết định này của ông dựa trên “cơ sở nhân đạo, nhằm giúp các gia đình được đoàn tụ”.  

Ngoại trưởng Litva Kestutis Budrys đã xác nhận rằng tất cả 14 cá nhân được trao trả tự do hiện đang ở Litva. “Mỹ đã đóng vai trò then chốt trong cuộc trao trả tù nhân này”, ông Budrys viết trên nền tảng X.

Việc ông Tikhanovsky được trả tự do đã được xác nhận bởi vợ ông, bà Svetlana Tikhanovskaya, nhà lãnh đạo đối lập thân phương Tây. Bà đã đăng tải đoạn video ghi lại khoảnh khắc đoàn tụ của hai vợ chồng trên mạng xã hội. 

Ông Tikhanovsky là một blogger thuộc phe đối lập, đã bị cấm tham gia tranh cử Tổng thống Belarus vào năm 2020 và sau đó bị kết án 18 năm tù giam với cáo buộc tổ chức bạo loạn quy mô lớn cùng với những tội danh khác.

Sau đó, bà Svetlana đã ra tranh cử Tổng thống thay chồng mình, nhưng bà đã thất bại trước ông Lukashenko với cách biệt khá lớn, và bà đã rời khỏi nước này không lâu sau đó. Bà Tikhanovskaya luôn khẳng định rằng chính bà mới là người chiến thắng thực sự, bà thường tự xưng là “Tổng thống được bầu cử” của Belarus trong khi tiếp xúc chính phủ các nước phương Tây. 

Hiện chưa có bên nào công bố danh sách chính thức các tù nhân được thả tự do khỏi các nhà tù Belarus, và cũng không rõ phía Minsk đã nhận được lợi ích gì để đổi lại. Phía Belarus nói rằng nhóm tù nhân được ân xá phần lớn là những công dân mang quốc tịch nước ngoài bao gồm: Ba công dân Ba Lan, hai công dân Litva, hai công dân Nhật Bản, cùng với các công dân khác của Estonia, Thụy Điển, và Hoa Kỳ. 

Minh Hoàng, theo RT