Giới chức Châu Âu: Có thể lại xuất hiện làn sóng tị nạn từ Ukraine

Thứ Năm, 06/03/2025

Các nỗ lực thúc đẩy chấm dứt chiến tranh Ukraine của chính quyền Donald Trump dường như không đủ thuyết phục giới chức Châu Âu, khi hôm Thứ Tư, Bộ trưởng Nội vụ Đức Nancy Faeser nhận định rằng có khả năng “một làn sóng tị nạn lớn hơn nữa [từ Ukraine]” sẽ xuất hiện, và “chúng ta phải thiết lập hệ thống phân phối người tị nạn từ Ukraine tới [các nước thành viên] khắp EU, theo một cơ chế công bằng.”

240915UkrainianRefugees — Người tị nạn Ukraine tại biên giới với Romania, 2/3/2022 (ảnh Shutterstock / Gabriel Preda RO)

250306UkraineRefugeeInEU — EU 12/2024, người tị nạn từ Ukraine. Tổng: 4,3 triệu. Đông nhất: Đức (1,2 tr), Ba Lan (1 tr). Mật độ cao nhất: Séc (36/1k), Ba Lan (27/1k). (nguồn: Eurostat)

Theo số liệu của Eurostat, thì tháng 12/2024, Đức, Ba Lan, và Séc là các quốc gia đang chứa nhiều người tị nạn đến từ Ukraine nhất, với các con số tương ứng 1,2 triệu, 1 triệu, và 0,4 triệu, trong tổng số 4,3 triệu người tị nạn đến từ Ukraine đang lưu trú tại các nước thành viên của EU.

Bà Faeser nói với các phóng viên bên lề cuộc họp hôm Thứ Tư tại Brussels rằng tình trạng đó là không công bằng cho nước Đức, và “điều đó phải thay đổi”, theo Politico đưa tin.

Kể từ khi Donald Trump tái nhập Tòa Bạch Ốc, Mỹ đã thay đổi chiến lược về chiến tranh Ukraine. Ông Trump và các thành viên nội các của ông nhiều lần khẳng định rằng chiến tranh Ukraine cần phải được chấm dứt bằng con đường ngoại giao, khi số người bị sát hại tăng thêm hàng ngàn người mỗi tuần.

Đây là hoàn toàn khác với chiến lược của tổng thống tiền nhiệm, khi mà chính quyền Biden kiên trì cho rằng chiến tranh Ukraine phải được giải quyết bằng con đường vũ lực.

Kịch tính xảy ra sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bị “đá khỏi Nhà Trắng” hôm Thứ Sáu, thậm chí bữa trưa thân mật bị hủy mặc dù đã được chuẩn bị cho ông, đánh dấu sự cố hy hữu chưa từng có tiền lệ trong lịch sử ngoại giao của nước Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng Đảng Cộng hòa cho rằng nguyên nhân là do ông Zelensky không hợp tác với lộ tuyến hòa bình mà chính quyền Trump vạch ra. Sự cố to tiếng cũng dẫn đến việc phía Mỹ yêu cầu ông Zelensky phải có lời xin lỗi.

Còn phía ông Zelensky, sau đó ông đã có thông điệp trên X (Twitter) rằng ông và nhóm của ông “sẵn sàng làm việc dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống Trump” và “sẵn sàng làm việc để nhanh chóng kết thúc chiến tranh.” Trong thông điệp này không có lời xin lỗi.

Ngoại giao trên bề mặt là vậy. Theo CSIS dự đoán trước đó, nếu Mỹ cắt các hỗ trợ quân sự, thì chiến tranh Ukraine sẽ rất nhanh kết thúc, với tình trạng Ukraine sẽ thiệt hại nặng nề. Cuộc chiến tranh 3 năm ở xứ sở này chủ yếu là duy trì bằng tiền bạc và súng đạn của Mỹ cùng các đồng minh phương Tây, trong đó Mỹ góp phần chủ yếu.

Theo Politico thì “nguy cơ kéo dài chiến tranh ở Ukraine do thiếu vắng hỗ trợ quân sự từ phía Mỹ đã dẫn đến các chính khách lãnh đạo Châu Âu đang phải tính đến sự xuất hiện thêm một làn sóng lớn dân tị nạn” đến từ Ukraine, và trong cuộc họp hôm Thứ Tư tại Brussels thì chủ đề dân tị nạn đến từ Ukraine đã được đưa ra thảo luận.

Bộ trưởng Nội vụ Áo Gerhard Karner nói với các phóng viên bên lề cuộc họp rằng nếu tính theo mật độ, thì Áo “đã nhận nhiều [dân tị nạn] hơn rõ rệt so với nhiều nước khác”

Séc và Ba Lan là các nước có mật độ cao nhất người tị nạn đến từ Ukraine, với các con số tương ứng là tỷ lệ 36 người trên 1000 dân và 27/1000. Nếu tính trên toàn EU, thì tỷ lệ trung bình là 9,5 người tị nạn trên 1000 dân. Áo có tỷ lệ 9,2/1000.

Theo ông Karner, thì Áo đã “làm đủ phần đóng góp của mình” rồi, và bây giờ chúng tôi “chấm dứt [chính sách] cho đoàn tụ gia đình.”

240915UkrainianProstitudeInBerlin — “50% gái mại dâm trong các nhà thổ [Berlin] là người Ukraine,” báo chí Đức Welt đưa tin 13/9/2004 (ảnh chụp màn hình)

Như Politico chỉ ra, trong chính sách của EU đón nhận người tị nạn từ Ukraine có hỗ trợ về nơi ở, quyền làm việc, sinh hoạt, học tập, v.v.

Theo một điều tra tại Đức, “50% gái mại dâm trong các nhà thổ là người Ukraine” đăng trên Welt (Đức) vào tháng 9 năm ngoái, thì cuộc sống dân tị nạn ở Đức đến từ Ukraine còn có nhiều bất cập. Những đón chào nồng nhiệt ban đầu khi chiến tranh khởi phát đã nguội dần qua thời gian.

Tuy nhà ở là có, nhưng điều kiện sinh hoạt thấp, ở chung. Nhiều người tị nạn muốn tìm nơi ở tốt hơn. Về nguyên tắc thì dân Ukraine có thể tìm việc làm, nhưng rào cản về ngôn ngữ khiến khó tìm được việc. Bằng cấp mà họ có được tại Ukraine thì ở Đức là không được thừa nhận. Có nhiều người tị nạn do khác biệt về văn hóa cho nên gặp nhiều khó khăn trong việc hòa đồng với xã hội.