Chính quyền Biden bắt đầu chuyển giao tù nhân khỏi nhà tù Guantanamo

Lầu Năm Góc đã cho phép chuyển một tù nhân khỏi nhà tù Guantanamo hồi hương về Ma-rốc vào ngày 19/7. Đây là tù nhân đầu tiên được thả trong nhiệm kỳ của ông Biden. Chính quyền Obama từng đề xuất thả tù nhân này vào năm 2016, nhưng sau đó đã bị chặn lại dưới thời Tổng thống Trump. Hầu hết các tù nhân trong nhà tù Guantanamo đều là những kẻ khủng bố.

Theo New York Times, tù nhân Abdul Latif Nasser, 56 tuổi, đã được chuyển đến nơi giam giữ của Ma-rốc, nhà tù Guantanamo còn lại 39 tù nhân. Hành động ngày 19/7 đánh dấu việc chính quyền Biden đang tiếp tục chương trình nghị sự của các cựu Tổng thống Bush và Obama, là giảm số lượng tù nhân trong nhà tù Guantanamo và thậm chí đóng cửa nhà tù. Chương trình nghị sự này từng bị chặn lại trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump.

Nhà tù Guantanamo nằm tại Căn cứ Hải quân Hoa Kỳ ở Cuba, trong số các tù nhân hiện đang bị giam giữ tại nhà tù Guantanamo, 11 người bị buộc tội vì tội ác chiến tranh. Những kẻ tấn công khủng bố “11/9” và khủng bố Taliban bị Mỹ bắt giữ đều bị giam giữ tại đây, lúc cao điểm có tới 675 tù nhân, tất cả đều là nam giới.

Nasser bị lực lượng an ninh Pakistan bắt tại Afghanistan vào tháng 12/2001 và giao cho quân đội Hoa Kỳ, sau đó bị tống vào nhà tù Guantanamo. Nasser bị giam giữ ở đó theo luật chiến tranh, nhưng chưa bị xét xử hay có cáo buộc chính thức.

Nhóm thẩm tra tại nhà tù Guantanamo xác định rằng Nasser nên tiếp tục bị giam giữ ở đó, nhưng vào tháng 7/2016, Ủy ban Kiểm điểm Định kỳ Liên ngành (PRB) đã đề nghị chuyển Nasser đến Ma-rốc. Việc đảm bảo an ninh cho việc chuyển giao quyền giám hộ do các quan chức Hoa Kỳ đàm phán và được các cơ quan ban ngành Hoa Kỳ chấp thuận.

Một quan chức tình báo quân sự cáo buộc Nasser là một cựu chiến binh Taliban, người đã chiến đấu chống lại quân đội Mỹ ở vùng núi Tora Bora, Afghanistan vào cuối năm 2001. Trong thời gian bị giam giữ, Nasser nói với một nhóm liên ngành vào năm 2016 rằng ông ta “vô cùng hối hận về những hành động trong quá khứ của mình.”

Chính quyền Biden đang xem xét di chuyển thêm tù nhân ra khỏi nhà tù Guantanamo, bao gồm cả người đàn ông Ả Rập Xê-Út, Mohammed al-Qahtani, được cho là bị bệnh tâm thần, nhưng anh ta cũng là nghi phạm không tặc thứ 20 trong vụ tấn công khủng bố “11/9”.

10 tù nhân khác trong nhà tù Guantanamo cũng được đề nghị chuyển sang các nước khác, 28 tù nhân còn lại tiếp tục bị giam giữ vô thời hạn.

Cựu Tổng thống Obama đã đưa việc đóng cửa nhà tù Guantanamo trở thành một chương trình nghị sự quan trọng, nhưng nó đã bị Quốc hội phản đối mạnh mẽ. Bây giờ, chính quyền Biden dường như đang tiếp tục chương trình nghị sự này của ông Obama một cách thận trọng.

Thời báo New York đưa tin, một quan chức chính phủ cấp cao trong chính quyền Biden đã tuyên bố vào ngày 18/7, rằng Nhà Trắng “cảm ơn” Vương quốc Ma-rốc vì đã “sẵn sàng hỗ trợ Hoa Kỳ tiếp tục nỗ lực đóng cửa cơ sở giam giữ Vịnh Guantanamo”, và nói thêm rằng chính quyền Biden cam kết giảm số người bị giam giữ và cuối cùng là đóng cửa nhà tù.

Theo luật sư của Nasser, ông Thomas Anthony Durkin, gia đình của Nasser ở Casablanca, Morocco, cho biết họ cam kết sẽ hỗ trợ Nasser tìm việc làm trong công ty vệ sinh bể bơi do anh trai điều hành. Ông Durkin đã đại diện cho Nasser với tư cách là luật sư trong hơn 10 năm.

Trước đó, dự kiến Nasser sẽ được trả tự do vào đầu năm 2017, nhưng Tổng thống Trump đã tạm dừng mọi hoạt động chuyển giao và đồng thời tạm dừng Văn phòng Bộ Ngoại giao tiến hành các cuộc đàm phán an ninh thực hiện việc chuyển giao này.

Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Trump, chỉ có một tù nhân rời khỏi nhà tù Guantanamo. Người đàn ông này là một tên khủng bố al-Qaeda đã thú nhận tội ác của mình. Ông ta đã được đưa trở lại Ả Rập Xê Út để tiếp tục thụ án do Ủy ban Quân sự Hoa Kỳ kết án.

Bộ trưởng Ngoại giao chính quyền Biden, ông Antony Blinken đã tuyên bố trong một cuộc thảo luận về nhân quyền ở Paris vào tháng Sáu, rằng chính quyền Biden đang xử lý các trường hợp riêng lẻ đối với những tù nhân chưa bị buộc tội chính thức, nhưng “không dễ” để tìm được một quốc gia sẽ chào đón những tù nhân này hoặc đảm bảo rằng quyền của họ được bảo vệ ở các quốc gia khác.

Kể từ khi lên nắm quyền, ông Biden đã chấp thuận cả 5 quyết định mà Ủy ban Kiểm điểm Định kỳ Liên ngành đã công bố, trong đó có việc chuyển nơi giam giữ cho tù nhân lớn tuổi nhất ở nhà tù Guantanamo, người đàn ông Pakistan 73 tuổi mắc bệnh tim và các bệnh lão khoa khác.

Ủy ban Kiểm điểm Định kỳ Liên ngành có đại diện của 6 cơ quan an ninh quốc gia. Đề xuất chuyển nơi giam giữ của họ không đảm bảo rằng tù nhân sẽ được thả, vì Bộ Ngoại giao vẫn phải xây dựng một thỏa thuận chuyển giao, Bộ trưởng Quốc phòng đích thân phê duyệt, và Quốc hội cũng phải được thông báo.

Trình Văn, Vision Times

Xem thêm: