Lãnh tụ tối cao Iran Khamenei tiến cử ba giáo sĩ kế vị tiềm năng

Thiên Vân
•
Chủ Nhật, 22/06/2025

Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei được cho là đã chỉ định ba giáo sĩ làm ứng viên kế nhiệm chức vị của ông trong khi đang ẩn náu tại một hầm trú ẩn trong bối cảnh bị Israel đe dọa ám sát.

Ayatollah Ali Khamenei image — Lãnh đạo tối cao của Iran, ông Ayatollah Ali Khamenei, hôm 10/10/2023. (Ảnh chụp màn hình video)

New York Times dẫn lời ba viên chức Iran am tường sự việc cho hay Lãnh tụ tối cao Khamenei đã bắt đầu cử người thay thế các tư lệnh cao cấp tử nạn trong các cuộc oanh kích của Israel.

Điều đáng lưu ý là, trái với tin đồn trước đây, các quan chức xác nhận con trai ông Khamenei — Mojtaba Khamenei — không nằm trong số các giáo sĩ được tuyển chọn để kế nhiệm ông, dẫu từng có những tuyên bố cho rằng ông Mojtaba đang được trui rèn cho chức vị tối cao này.

Theo báo cáo của New York Times, ông Khamenei, 86 tuổi, ý thức rõ khả năng bị Israel hoặc Hoa Kỳ ám sát — một hành động mà ông xem như tử vì đạo, theo lời giới chức Tehran.

Đối diện mối đe dọa, ông Khamenei đã thực hiện bước đi hiếm hoi là chỉ đạo Hội đồng Chuyên gia — cơ quan giáo sĩ có thẩm quyền tuyển chọn Lãnh tụ Tối cao kế tiếp của Iran — mau chóng biểu quyết để chọn ra người kế nhiệm từ ba cái tên mà ông đã đích thân tiến cử.

Trong những điều kiện thông thường, tiến trình chọn tân lãnh tụ tối cao có thể kéo dài nhiều tháng với nhiều cuộc thảo luận căng thẳng và với nhiều ứng cử viên. Song khi quốc gia đang trong tình trạng chiến tranh, các quan chức nói với New York Times rằng ông Khamenei muốn bảo đảm quá trình chuyển giao nhanh chóng và kiểm soát chặt chẽ để duy trì cả nền Cộng hòa Hồi giáo, cũng như di sản chính trị của mình.

“Ưu tiên [tối thượng] là bảo vệ nhà nước”, tờ báo dẫn lời giáo sư Vali Nasr, chuyên gia hàng đầu về Iran tại Đại học Johns Hopkins. “Tất cả [hoàn toàn] là những tính toán thực dụng”, ông Nasr nói thêm.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong ngày thứ Năm (19/6) tuyên bố mục tiêu quân sự của Tel Aviv vẫn là triệt hạ năng lực hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Iran, song “chúng tôi có thể tạo ra các điều kiện” dẫn đến thay đổi chế độ.

Khi bị chất vấn liệu điều ấy bao hàm nhắm vào Lãnh tụ Tối cao của Iran hay không, ông Netanyahu đáp: “Không ai miễn nhiễm cả”.