Chiến dịch tiêm chủng phòng bệnh bại liệt cho trẻ em tại Gaza đang có những bước tiến đáng kể. Tuy nhiên, để giảm thiểu thảm kịch nhân đạo, thì cần phải đạt được một thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn sau 11 tháng chiến tranh, cơ quan Liên Hợp Quốc phụ trách sự vụ Palestine (UNRWA) khẳng định vào thứ Tư (4/9).

Tóm tắt: 

  • UNRWA khen ngợi những kết quả đạt được trong chiến dịch tiêm chủng bại liệt
  • Khoảng 187.000 trẻ em đã được tiêm phòng
  • Tạm đình chiến tại những khu vực tiêm phòng, nhưng tình hình xung đột tiếp tục leo thang ở những vùng khác
chien dich tiem vaccine bai liet tai Gaza
Các nhân viên y tế mang theo các thùng chứa đầy vaccine bại liệt trong một chiến dịch tiêm chủng tại Zawayda, miền trung Dải Gaza vào ngày 1 tháng 9 năm 2024. (Nguồn ảnh: EYAD BABA/AFP via Getty Images)

UNRWA thông báo chỉ sau ba ngày triển khai tại các khu vực trung tâm Gaza, chiến dịch đã tiêm vaccine cho khoảng 187.000 trẻ em. Chiến dịch dự kiến sẽ mở rộng phạm vi tiêm chủng sang các khu vực khác của Dải Gaza trong giai đoạn tiếp theo.

Chiến dịch tiêm phòng bại liệt bắt đầu sau khi phát hiện một ca bại liệt ở một bé trai vào tháng trước, trường hợp bại liệt đầu tiên ở Gaza trong vòng 25 năm qua. Các tay súng Hamas và Israel đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn tạm thời tám tiếng mỗi ngày ở các khu vực được chỉ định cho phép chương trình tiêm chủng diễn ra suôn sẻ. Cho đến nay, chưa có bất kỳ vi phạm thỏa thuận ngừng bắn nào được ghi nhận.

Kết quả đạt được thật tuyệt vời! Mỗi ngày tại các khu vực trung tâm Gaza, rất nhiều trẻ em được tiêm vaccine Bại liệt,” Giám đốc UNRWA, ông Philippe Lazzarini, chia sẻ trên mạng xã hội X vào thứ Tư (4/9).

Trong khi những ‘khoảng [thời gian đình chiến]’ nhờ vaccine bại liệt mang lại cho người dân khoảng thời gian nghỉ ngơi [hiếm hoi], thì điều cấp bách lúc này vẫn là một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn, giải phóng toàn bộ các con tin và duy trì dòng chảy ổn định các mặt hàng nhân đạo như thuốc men và nhu yếu phẩm vệ sinh vào Gaza“, ông Lazzarine bày tỏ.

Dân thường Palestine quy trách nhiệm cho hệ thống y tế sụp đổ với rất nhiều bệnh viện bị phá hủy do chiến tranh tại Gaza là nguyên nhân chính khiến bệnh bại liệt tái phát trở lại. Trong khi đó, quân đội Israel vẫn cáo buộc các chiến binh Hamas lợi dụng các bệnh viện cho mục đích quân sự, một cáo buộc mà nhóm chiến binh Hồi giáo người Palestine này luôn phủ nhận.

Hôm thứ Ba, COGAT, cơ quan Bộ Quốc phòng Israel phụ trách viện trợ nhân đạo cho các vùng lãnh thổ Palestine, cho hay kể từ khi cuộc chiến bắt đầu họ đã nhập khẩu 282.126 lọ vaccine bại liệt, đủ để bảo vệ cho khoảng 2.821.260 dân thường. 

COGAT cũng tiết lộ rằng tổng cộng khoảng 554.512 lọ vaccine đã được nhập khẩu vào Gaza, đủ để tạo ra 4.973.736 liều vaccine cho phép phòng tránh nhiều loại bệnh khác nhau và ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh trong khu vực.

Dải Gaza có khoảng 2,3 triệu thường dân và là một trong những khu vực có mật độ dân số đông đúc nhất thế giới.

Bế tắc ngoại giao

Bất chấp chiến dịch tiêm chủng bại liệt đạt được kết quả tốt đẹp, các nỗ lực ngoại giao nhằm đạt được thỏa thuận ngừng bắn vĩnh viễn, giải phóng các con tin bị Hamas giam giữ tại Gaza và trả tự do cho những thường dân Palestine bị Israel giam giữ vẫn bế tắc.

Vào thứ Hai (2/9), Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhấn mạnh rằng Israel sẽ tiếp tục duy trì hiện diện quân sự tại hành lang Philadelphi, ở rìa phía nam Gaza, giáp biên giới với Ai Cập. Sự khăng khăng này của chính quyền Netanyahu là một trong những nguyên nhân chính khiến các cuộc đàm phán rơi vào bế tắc. 

Hamas yêu cầu bất kỳ thỏa thuận nào nhằm kết thúc chiến tranh phải bao gồm toàn bộ lực lượng quân đội Israel rút lui khỏi Gaza. Trong khi, ông Netanyahu lại khăng khăng rằng chiến tranh chỉ kết thúc khi Hamas bị tiêu diệt hoàn toàn.

Tình trạng đàm phán bế tắc khiến các đồng minh cũng như 15 thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cảm thấy thất vọng. 

Vào thứ Ba (3/9), đại sứ Slovenia tại Liên Hợp Quốc, đồng thời là chủ tịch Hội đồng Bảo an trong tháng Chín, đã cảnh báo Israel rằng sự kiên nhẫn của cộng đồng quốc tế đang cạn kiệt và Liên Hợp Quốc sẽ cân nhắc các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc nếu một thỏa thuận ngừng bắn mới không sớm được thương thảo.

Quan chức cấp cao Hamas, ông Sami Abu Zuhri, nói với Reuters rằng cách duy nhất để đạt được thỏa thuận là Israel phải chấp thuận đề xuất của Hoa Kỳ vào ngày 2 tháng 7, đề xuất đã được cả Hội đồng Bảo an thông qua và nhóm chiến binh Hamas đồng ý. Cả chính phủ Israel và các chiến binh Hamas đều quy trách nhiệm cho nhau khiến thỏa thuận thất bại chỉ vì những điều kiện mà mỗi bên đưa ra.

Quân đội Israel vẫn đang tiếp tục chiến đấu với các tay súng Hamas tại nhiều khu vực khác nhau ở Gaza. Họ cũng tuyên bố  tiêu diệt nhiều chỉ huy cấp cao của Hamas, phá hủy hàng loạt cơ sở hạ tầng quân sự, và các trung tâm chỉ huy trong vòng 24 giờ qua.

Cuối ngày thứ Tư (4/9), quân đội Israel, đang hoạt động tại Rafah, gần biên giới Ai Cập, nói rằng họ đã tiêu diệt khoảng 200 tay súng Palestine trong tuần qua và thu giữ nhiều vũ khí giấu trong các tòa nhà dân sự. Hamas phủ nhận sử dụng các cơ sở dân sự cho các hoạt động quân sự.

Cánh vũ trang của Hamas và tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Jihad cho biết các tay súng đã sử dụng tên lửa chống tăng, pháo cối và các thiết bị nổ để đối đầu với quân đội Israel một lần nữa ở phía bắc và phía nam Gaza.

Tại Khan Younis, cuộc không kích của quân đội Israel đã sát hại hai dân thường Palestine, bao gồm một bé gái, các nhân viên y tế cho biết. Trong khi đó, một cuộc không kích khác vào khu vực Darraj, ngoại ô của Thành phố Gaza, cũng sát hại một bác sĩ địa phương tại nhà riêng, ông Nehad Al-Madhoun. 

Tại thị trấn Beit Lahiya phía bắc Gaza, các nhân viên y tế cho biết thêm một cuộc không kích của quân đội Israel đã sát hại sáu dân thường Palestine khi họ đang chờ nhận cứu trợ nhân đạo gần một khu nhà ở Sheikh Zayed.

Cuộc chiến tại Gaza bắt đầu sau cuộc tấn công của Hamas vào miền nam Israel vào ngày 7 tháng 10 năm ngoái khiến khoảng 1.200 thường dân thiệt mạng và hơn 250 bị bắt làm con tin, theo số liệu từ quân đội Israel.

Từ đó đến nay, các cuộc tấn công trả đũa của Israel đã làm hơn 40.800 dân thường Palestine thiệt mạng tại Gaza, theo báo cáo từ Bộ Y tế Palestine.