Mỹ và Canada hôm thứ Tư (24/9) đã khẩn cấp điều động nhiều chiến đấu cơ để đánh chặn 4 máy bay quân sự Nga áp sát Vùng Nhận dạng Phòng không Alaska (ADIZ), tuy nhiên Hoa Kỳ cho biết không coi hoạt động của Nga trên không phận quốc tế gần Alaska là mối đe dọa.

Tupolev Tu 95 over Moscow Kustov cropped
Máy bay Tupolev Tu-95. (Ảnh minh họa: Sergey Kustov/ Wikipedia)

Theo tuyên bố của Bộ Tư lệnh Phòng không Bắc Mỹ (NORAD), các máy bay bị đánh chặn bao gồm 2 máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-95 và 2 tiêm kích Su-35. Dù các máy bay Nga không xâm nhập không phận có chủ quyền của Mỹ và Canada, nhưng việc bay trong không phận quốc tế gần vùng biển Alaska đã khiến NORAD cảnh giác.

NORAD cho biết, phía Mỹ đã nhanh chóng điều 1 máy bay cảnh báo sớm E-3, 4 chiến đấu cơ F-16 và 4 máy bay tiếp dầu KC-135 cất cánh, thành công nhận dạng và đánh chặn các máy bay Nga.

NORAD nhấn mạnh, hoạt động của máy bay quân sự Nga trong ADIZ “không phải là hiếm gặp”, và thường không được coi là mối đe dọa trực tiếp. Tuy nhiên, những tháng gần đây Nga liên tục điều máy bay áp sát Bắc Mỹ và châu Âu, cho thấy ý đồ tiếp tục thăm dò chiến lược phương Tây.

Vào cuối tháng 8 năm nay, một máy bay trinh sát Il-20 của Nga cũng đã bay lâu dài tại không phận ngoài khơi Quần đảo Aleutian, khiến phía Mỹ cảnh giác và tiến hành đánh chặn. Theo thống kê của NORAD, trong năm 2024 đã xảy ra 12 vụ việc tương tự, và tính đến thời điểm hiện tại của năm 2025, khu vực Bắc Mỹ đã ghi nhận nhiều vụ máy bay quân sự Nga áp sát.

Bộ Quốc phòng Nga nhiều lần tuyên bố rằng máy bay Nga bay theo đúng các quy định quốc tế về việc sử dụng không phận trên vùng biển trung lập, không cắt ngang các tuyến đường hàng không hoặc va chạm nguy hiểm ở khoảng cách gần với máy bay nước ngoài.

Dù NORAD nhiều lần khẳng định hiện tại máy bay Nga không trực tiếp đe dọa lãnh thổ Bắc Mỹ, nhưng nhấn mạnh tất cả các máy bay lạ tiến vào ADIZ đều phải được nhận dạng ngay lập tức. Không phận này là vùng chuyển tiếp giữa không phận quốc tế và không phận có chủ quyền, có ý nghĩa chiến lược đối với hệ thống phòng không Bắc Mỹ.