Mỹ Nga hòa hoãn quan hệ, “chiến lang” ĐCSTQ tức khí

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gặp nhau tại Geneva. Ông Putin đã cười lớn trong cuộc gặp quy mô nhỏ đầu tiên, cho thấy rằng ông ta đã đạt được những gì mình muốn ngay từ đầu. Vậy ông ấy muốn gì? Đó là công nhận địa vị của Nga như một cường quốc lớn, điều này đã củng cố địa vị chính trị trong nước của Putin. Lần này ông Biden đã làm rất tốt, ông ấy đã gãi đúng chỗ ngứa của ông Putin, khiến Putin không thể không ngồi xuống và bật cười có chút hớ hênh, không phù hợp với sự huấn luyện nghiêm túc và điềm tĩnh của KGB.

Vị thế của một cường quốc không chỉ là nhu cầu của bản thân Putin , mà còn là nhu cầu tâm lý của công chúng Nga. Cũng giống như người Trung Quốc trong những năm cuối cùng của triều đại nhà Thanh, họ đã quen với sự dụ dỗ của các cường quốc và không quen với việc người khác coi thường mình. Trải nghiệm bị đánh giá thấp sau khi Liên Xô tan rã ngày càng trở nên không quen thuộc với người Nga. Putin đã tung hoành trong vài năm qua, ngược lại đã nhận được sự chào đón của công chúng, là mang đến cho công chúng sự thoải mái về tâm lý. Nếu có thể được các cường quốc công nhận, đương nhiên còn quan trọng hơn cả sự thoải mái, đó là niềm vui bất ngờ nên ông ấy không thể kìm lòng được.

Nếu chính quyền Biden muốn tập trung đối phó với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), thì đương nhiên cần phải giảm bớt áp lực cho phương Tây. Nếu Putin muốn có sự ủng hộ trong nước thì cần gây rắc rối cho phương Tây để thể hiện bản thân và cần phải giảm bớt áp lực từ phương Đông. Đây là lý do tại sao Putin đã lôi kéo Trung Quốc trong vài năm qua. Bây giờ Putin đã nhận được sự ủng hộ trong nước, không cần thiết phải tăng tỷ lệ ủng hộ trong nước bằng cách gây rắc rối cho phương Tây. Cả hai bên đều có được điều mình muốn, có thể nói là đôi bên cùng có lợi.

Mặc dù giới truyền thông chế nhạo Biden vì hay nói sai, nhưng ông có đội ngũ nhân viên tham mưu và trợ lý rất tốt. Một câu mở đầu qua loa, liền khiến quan hệ Mỹ – Nga được hòa hoãn, quan điểm chính của Nga là sẽ không gây phiền toái cho phương Tây nữa. ĐCSTQ lúc này đang khốn khổ, có thể dự đoán rằng “bầy sói chiến” của Tập Cận Bình rất tức giận, khua tay múa chân khóc lóc và cảm thấy không ổn nữa rồi.

Vì sao tình hình trở nên tồi tệ? Trước hết, vì mối quan hệ giữa ĐCSTQ và Nga không vững chắc như hai bên tuyên bố. Tuy là Tập Cận Bình đã vung rất nhiều tiền, mua dầu giá cao và giúp Nga xây dựng đường sắt cao tốc, nhưng tranh chấp ở Trung Á cùng với vấn đề tranh đoạt lãnh thổ trong lịch sử đều tác động đến lợi ích của hai nước Trung – Nga và tâm lý mâu thuẫn của người dân. Muốn khiến người Trung Quốc coi Nga là bằng hữu và người dân Nga bỏ cảnh giác với Trung Quốc là đều không thể. Chẳng qua là các nhà chính trị giả mù sa mưa, vờ như hai nước thân mật để chống lại phương Tây mà thôi.

Nga có nhất thiết phải đối đầu với Hoa Kỳ không? Không nhất định. Thứ nhất là Nga không còn đối lập với hệ tư tưởng phương Tây, hoặc mặc dù có khác biệt rất lớn nhưng cũng không ở trong tình trạng chống đối. Thứ hai, Nga đã thấy sự phát triển kinh tế thần tốc của Trung Quốc và cũng nhận thức được tầm quan trọng trong việc hợp tác với phương Tây. Nếu mâu thuẫn có thể được xoa dịu để thay thế vị thế thương mại của Trung Quốc, Putin sẽ lại cười. Tại sao không?

Trở ngại duy nhất là tâm lý xã hội của người dân không phục và không thoải mái, mâu thuẫn đối kháng tranh giành bá chủ thế giới sớm đã không còn. Trong quá khứ, các nước phương Tây đã mắc sai lầm nghiêm trọng, một loại tư duy ghẻ lạnh quán tính phủ lên thiện ý của Chính phủ Yeltsin.

Một nhóm học giả thiểu năng đã sử dụng liệu pháp sốc để phương hại nền kinh tế Nga, nhân lúc Nga gặp nguy khốn để bành trướng NATO về phía Đông (tiếp nạp các nước thuộc Liên Xô cũ và các nước Trung và Đông Âu tham gia vào tổ chức này). Điều này làm dấy lên sự bất bình của người dân Nga và đẩy tâm lý xã hội của người dân Nga đến tình trạng thù địch.

Sự tích tụ tâm lý không tốt này trong thời gian dài đã tạo cơ hội cho ĐCSTQ. Kể từ thời Giang Trạch Dân, ĐCSTQ đã sử dụng nhiều lợi ích khác nhau để lôi kéo Nga tham gia liên minh chống Mỹ. Nhưng các nhà lãnh đạo cấp trên của Nga không phải là những kẻ ngốc và họ biết lợi ích của mình, chẳng qua là bị tình hình chính trị ngăn trở. Hiện giờ Chính phủ Biden đang giúp Putin thoát khỏi những chướng ngại trong nước. Theo thời gian, Mỹ Nga sẽ dần dần phát triển quan hệ bình thường. Nga không còn cần liên hợp với Trung Quốc để chống lại phương Tây nữa. Vậy nên đám “chiến lang” của ông Tập mới đau đớn như mất cha mất mẹ.

Tất nhiên, với tính cách khôn khéo của Putin, sẽ có rất nhiều thương lượng và giằng co trong quá trình dần dần nới lỏng quan hệ với Hoa Kỳ, cái này đều là tình tiết kỹ thuật. Quốc gia kinh doanh Hoa Kỳ cũng không thiếu những tính toán chi tiết này, còn lại chỉ là thời gian mà thôi, miễn là không tái phạm sai lầm.

Theo RFA, tiêu đề gốc: “Quan hệ Tam giác mới Mỹ – Hoa – Nga”

Xem thêm: