Năm điều cần biết về ông John Thune, tân Lãnh đạo Đa số Thượng viện

Hôm thứ Tư (13/11), Thượng nghị sĩ John Thune (Đảng Cộng hòa, Nam Dakota) đã được các đồng nghiệp trong nội bộ đảng tín nhiệm bầu chọn trở thành lãnh phe đa số tại Thượng viện, chính thức kế nhiệm Thượng nghị sĩ Mitch McConnell (Đảng Cộng hòa, Kentucky).

Ông Thune, 63 tuổi, cùng người bạn đời, bà Kimberley Weems, xây dựng tổ ấm hạnh phúc trong suốt bốn thập kỷ qua. Họ có hai cô con gái và năm đứa cháu ngoại. Trong thời gian rảnh rỗi, ông Thune thường dành thời gian cho hai đam mê lớn nhất của mình: săn chim trĩ và chạy bộ, theo thông tin từ trang web Thượng viện của ông.

Dưới đây là sáu thông tin cần biết về ông John Thune, Lãnh đạo Đa số và hội nghị Đảng Cộng hòa tại Thượng viện:

1. Niềm đam mê bóng rổ đã dẫn bước ông tham dự chính trường

Trong một đoạn video được đăng tải trên mạng xã hội X vào tháng Ba, ông Thune tiết lộ ông bước chân vào chính trường nhờ những ngày chơi bóng rổ thời trung học.

Khi còn là học sinh năm nhất trung học, ông đã chơi cho đội bóng rổ của trường Trung học Jones County ở Murdo, Nam Dakota.

Sau một trận bóng rổ vào năm 1976, khi ông Thune đang ghé thăm một cửa hàng và bất ngờ bị một người lạ vỗ vai. Người đó nhắc nhở rằng ông đã bỏ lỡ một trong sáu cú ném phạt của mình. Người đó không ai khác chính là Dân biểu Jim Abdnor (Đảng Cộng hòa, Nam Dakota) thời bấy giờ.
“Ông ấy [Abdnor] bắt đầu để tâm đến sự nghiệp thể thao của tôi. [Và ngược lại], tôi cũng bắt đầu chú ý hơn đến chính trị. Và khi tôi tốt nghiệp cao học, tôi nhận được một cuộc gọi từ văn phòng của ông ấy. Lúc đó ông ấy đã giữ cương vị thượng nghị sĩ và đang đề nghị tôi làm việc ở Washington, nên vợ chồng tôi bàn nhau, ‘Ừ thì, mình làm thử một hai năm xem sao’”, ông Thune hồi tưởng. 

Ông Thune đã làm việc với ông Abdnor trong 4 năm rưỡi.

2. Gần hai thập kỷ cống hiến tại Thượng viện

Ông Thune đã làm việc tại Thượng viện từ năm 2005 sau khi đánh bại lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện, ông Tom Daschle (Đảng Dân chủ, Nam Dakota) trong cuộc bầu cử năm 2004. Ông Thune giành chiến thắng với cách biệt 1,16%. Trong cuộc bầu cử năm 2010, ông Thune tái tranh cử mà không phải đối đầu với bất kỳ đối thủ nào, giành được toàn bộ 100% phiếu bầu. Khi ông Thune tái tranh cử vào năm 2016, ông giành được chiến thắng vang dội với hơn 70% phiếu bầu và cũng chiến thắng với tỷ lệ tương tự vào năm 2022.

Ngoài đảm nhận chức vị phó lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện, ông Thune còn từng giữ chức chủ tịch Ủy ban Chính sách Cộng Hòa Thượng viện (xây dựng chương trình nghị sự cho hội nghị), chủ tịch Hội nghị Cộng Hòa Thượng viện, và phó lãnh đạo đa số Thượng viện.

Trong khoảng thời gian từ năm 2015 đến 2019, ông Thune giữ chức chủ tịch Ủy ban Thương mại Thượng viện.

Ông Thune từng lên tiếng chỉ trích cựu Tổng thống Donald Trump.

“Những điều cựu Tổng thống Trump [tuyên bố] nhằm phá hoại niềm tin vào hệ thống bầu cử của chúng ta và gián đoạn quá trình chuyển giao quyền lực trong hòa bình là không thể chấp nhận được”, ông Thune thẳng thắn chỉ trích vào năm 2021, ám chỉ đến những tuyên bố thách thức của ông Trump về kết quả bầu cử năm 2020.

Ông Thune cho rằng ông Trump cũng góp phần và phải chịu trách nhiệm trong vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021.

Mặc dù thẳng thắn công khai tuyên bố chỉ trích ông Trump, nhưng ông Thune vẫn quyết định bỏ phiếu tha bổng cho tổng thống Hoa Kỳ thư 45 trong phiên tòa luận tội lần hai, bởi vì vào thời điểm đó, ông Trump đã mãn nhiệm.

Ông Thune cho rằng những nỗ lực thách thức kết quả bầu cử năm 2020 của ông Trump là một nỗ lực không khả thi và sẽ thất bại nhanh chóng, tương tự như “[số phận] của một con chó trúng đạn”.

3. Thất bại đầu tiên với cách biệt 524 phiếu bầu 

Trong lần tranh cử đầu tiên vào Thượng viện năm 2002, ông Thune đã thất bại trước thượng nghị sĩ đương nhiệm Tim Johnson (Đảng Dân chủ, Nam Dakota) chỉ với cách biệt sát sao 524 phiếu bầu.

Sau khi ông Tim Johnson qua đời vào tháng Mười, ngay hôm 9 tháng 10, ông Thune bày tỏ tiếc thương sâu sắc: “Ông Tim, nổi tiếng với đức tính kiên cường và đạo đức làm việc cao quý, là một nhà lãnh đạo kiên định, người đã dành trọn cuộc đời phụng sự người dân Nam Dakota bằng đức tính liêm chính và lòng nhân ái. Ông ấy đã chiến đấu không ngừng nghỉ cho vùng nông thôn nước Mỹ và di sản của ông ấy sẽ mãi trường tồn qua năm tháng”.

Trước khi bước chân vào Thượng viện, ông Thune đã phục vụ tại Hạ viện, đại diện cho khu vực bầu cử đại diện toàn bang của tiểu bang Nam Dakota từ năm 1997 đến 2003.

• Khu vực bầu cử đại diện toàn tiểu bang (At-large congressional district), thường được sử dụng ở các tiểu bang nhỏ (như Nam Dakota) có ít dân cư, nơi toàn bộ tiểu bang chỉ có một đại diện trong Hạ viện Hoa Kỳ.

4. Ủng hộ Tim Scott trong cuộc đua tổng thống

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Washington Post vào tháng 12 năm 2022, khi được phóng viên đặt câu hỏi liệu ông có ủng hộ ông Trump nếu ông trở thành đề cử viên cho vị trí tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng Hòa hay không, ông Thune cho biết ông hy vọng “những đề cử viên khác” sẽ tham dự cuộc chạy đua.

Ban đầu, ông Thune lên tiếng ủng hộ Thượng nghị sĩ Tim Scott (Đảng Cộng hòa, Nam Carolina) trong cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng hòa.

“Tôi nghĩ ông ấy [Scott] sẽ là một đề cử viên xuất sắc. Tôi rất phấn khởi khi nghĩ về điều đó. Tôi đã khích lệ ông ấy [tham gia vào cuộc chạy đua]. Tôi nghĩ rằng ông ấy đang được rất nhiều đồng nghiệp khích lệ. Thực sự, ông ấy được đánh giá cao và rất được [đồng nghiệp] tôn trọng và tôi nghĩ ông ấy sẽ là một ứng viên tổng thống rất đặc biệt”, ông Thune tiết lộ với tờ The Hill vào tháng 4 năm 2023.

Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau khi ông Scott rút lui khỏi cuộc chạy đua vào Nhà Trắng vào tháng 11 năm 2023, ông Thune đã tuyên bố ủng hộ ông Donald Trump.

“Kết quả bầu cử sơ bộ tại Nam Carolina cho thấy rõ ràng rằng Donald Trump sẽ là đề cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử tổng thống quan trọng năm nay. Giờ đây, sự lựa chọn của cử tri Hoa Kỳ đã vô cùng rõ ràng: Donald Trump hoặc Joe Biden”, ông Thune nói với Fox News.

5. Sự nghiệp chính trị lâu dài

Ông Thune khởi đầu sự nghiệp chính trị hàng thập kỷ của mình tại Washington với tư cách là trợ lý cho Thượng nghị sĩ Abdnor (Đảng Cộng hòa, Nam Dakota) trước khi gia nhập Cơ quan Quản trị Doanh nghiệp Nhỏ dưới thời chính quyền Tổng thống Ronald Reagan.

Sau đó, ông Thune giữ cương vị giám đốc điều hành Đảng Cộng hòa, Nam Dakota vào năm 1989. 

Một vài năm sau đó, Thống đốc Nam Dakota George S. Mickelson, một đảng viên Cộng Hòa, đã bổ nhiệm ông Thune giữ chức giám đốc đường sắt của tiểu bang từ năm 1991 đến 1993. 

Từ năm 1993 đến năm 1996, ông Thune là giám đốc điều hành của Hiệp hội Đô thị Nam Dakota, một tổ chức “phi đảng phái, phi lợi nhuận [tập hợp] các đô thị hợp nhất tại Nam Dakota“, với tôn chỉ tăng cường sự hợp tác giữa các chính quyền đô thị trong tiểu bang, theo trang web của tổ chức này.

Ông Thune đã tranh cử đối đầu với Phó Thống đốc Carole Hillard trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa để trở thành Dân biểu đại diện duy nhất của tiểu bang Nam Dakota tại Hạ viện vào năm 1996. Bất chấp việc bà Hillard dẫn trước trong các cuộc thăm dò cử tri, ông Thune đã giành chiến thắng vang dội với cách biệt 18%, cuối cùng đánh bại đối thủ Đảng Dân chủ với tỷ lệ 58% so với 37%.

“Tôi sẽ luôn nhớ rằng số tiền thuế mà quý vị phải đóng không phải là tiền của chính phủ. Đó là đồng tiền [mồ hôi xương máu] của quý vị. Dù cố gắng đến đâu, chính phủ cũng không bao giờ có thể thay thế nỗ lực [làm việc chăm chỉ của quý vị] và nó cũng không thể thay thế được gia đình [của quý vị]”, ông Thune phát biểu vào đêm bầu cử năm 1996.

Ông Thune đã tái đắc cử tại khu vực bầu cử đại diện toàn tiểu bang của Nam Dakota vào các năm 1998 và 2000, mỗi lần bầu cử đều giành được hơn 70% tổng số phiếu bầu.

Jackson Richman và Jacob Burg/ The Epoch Times

Xem thêm

Đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ chọn ông John Thune làm lãnh đạo tiếp theo

Hôm thứ Tư (13/11, giờ Hoa Kỳ), Đảng Cộng hòa tại Thượng viện đã bầu ông John Thune làm lãnh đạo Thượng viện vào năm tới khi đảng cánh hữu này chiếm đa số ghế.