Theo báo cáo của Hội đồng Kháng chiến Quốc gia Iran (NCRI), trong năm 2024 Cộng hòa Hồi giáo Iran đã hành quyết hơn 1.000 tù nhân tại 86 nhà tù trên khắp cả nước. Báo cáo cho biết số người chết là “con số chưa từng có trong ba thập kỷ qua” và tăng 16% so với 864 vụ hành quyết được thực hiện trong năm 2023.

co iran
(Ảnh minh họa: Maxx-Studio/Shutterstock)

Hầu hết các vụ hành quyết của chế độ này diễn ra vào nửa cuối năm. Gần 70% vụ hành quyết xảy ra sau cuộc bầu cử Tổng thống Masoud Pezeshkian vào tháng Bảy. Báo cáo cho thấy khoảng 47% diễn ra vào quý IV năm 2024, khi chế độ này “phải đối mặt với những thất bại nghiêm trọng trong khu vực và các cuộc khủng hoảng kinh tế và xã hội gia tăng“.

Ông Maryam Rajavi, chủ tịch đắc cử của NCRI, cho rằng loạt vụ hành quyết này là “nỗ lực tuyệt vọng nhằm ngăn chặn cuộc nổi loạn của một bộ phận dân chúng tức giận, những người sẽ không chấp nhận bất cứ điều gì ngoài việc lật đổ hoàn toàn chế độ. Tuy nhiên, những tội ác thời trung cổ này đã nhân đôi quyết tâm của thanh niên Iran về việc lật đổ chế độ độc tài tôn giáo“.

Theo ông Rajavi, “bất kỳ cuộc đàm phán hoặc giao dịch nào với [chế độ] đều phải có điều kiện là chấm dứt các vụ hành quyết và tra tấn. Các nhà lãnh đạo của chế độ này phải bị đưa ra xét xử vì 45 năm phạm tội ác chống lại loài người và diệt chủng“.

Fox News đã liên hệ với Phái đoàn thường trực của Cộng hòa Hồi giáo Iran tại Liên Hiệp Quốc để yêu cầu họ bình luận về mức độ hành quyết kỷ lục này. Nhưng phái đoàn Iran đã từ chối bình luận.

Ông Behnam Ben Taleblu, thành viên cấp cao tại Quỹ Bảo vệ Dân chủ, nói với Fox News rằng “chế độ càng tỏ ra yếu ớt ở nước ngoài thì càng cố gắng ngăn chặn hiệu ứng lây lan ở trong nước. Họ đang thực hiện điều này bằng cách tăng số vụ hành quyết, bao gồm cả tù nhân chính trị, tội phạm phi bạo lực và thậm chí là con tin“. Ông Taleblu cho biết tháng Mười đã chứng kiến ​​”một số vụ giết người kỷ lục của chế độ giáo sĩ này“.

Trong số các tù nhân bị hành quyết ở Iran năm nay, có 34 phụ nữ và bảy tù nhân phạm tội khi còn là trẻ vị thành niên. Trong số đó cũng có 70 công dân Afghanistan, theo Amu TV đưa tin. Con số này tăng khoảng 300% so với năm trước.

NCRI báo cáo rằng, 119 trong số các tù nhân bị hành quyết là người dân tộc thiểu số Baluchi. Một báo cáo tháng 8 năm 2024 từ Phái bộ Điều tra Thực tế Quốc tế Độc lập về Cộng hòa Hồi giáo Iran, cho biết người Baluchi chiếm 2% dân số Iran. Phái bộ điều tra thực tế cũng phát hiện ra rằng các nhóm thiểu số dân tộc và tôn giáo đã “bị ảnh hưởng không cân xứng bởi phản ứng của Chính phủ đối với các cuộc biểu tình bắt đầu vào tháng 9 năm 2022“, sau khi Mahsa Amini, một phụ nữ người Kurd bị bắt vì không đội khăn trùm đầu, đã chết trong khi bị giam giữ tại Iran.

Trong số những người bị chính quyền Iran hành quyết trong năm 2024 còn có nhà báo 69 tuổi Jamshid Sharmahd, một công dân Đức và cư trú 20 năm tại Hoa Kỳ. Nhà báo này đã bị bắt cóc ở Dubai vào năm 2020. Ông Sharmahd đã bị hành quyết vào tháng Mười sau khi bị buộc tội “tham nhũng trên trái đất” trong một phiên tòa bị coi là “hoàn toàn bất công“.

Trong một bức thư ngỏ được Tổ chức Mojahedin Nhân dân của Iran chia sẻ, tù nhân chính trị 25 tuổi Saeed Masouri đã viết rằng “trung bình cứ sau bốn giờ, chúng tôi chứng kiến ​​một vụ hành quyết“. Vào dịp Giáng sinh, anh Masouri cho biết “gần 25 người vô tội đã bị hành quyết, gần như tương đương với một vụ hành quyết sau mỗi 2,5 tiếng“.

Tôi không biết mình còn phải chứng kiến ​​và chịu đựng thêm bao lâu nữa“, anh Masouri viết, giải thích rằng từ thời điểm bị tuyên án, anh “coi mọi cuộc gặp gỡ là sự giao tiếp cuối cùng của [anh] và mọi tiếng ‘mở và đóng’ cửa đều là hồi chuông báo tử“.

NCRI đưa tin rằng vào ngày đầu tiên của năm 2025, 12 tù nhân đã bị hành quyết bằng cách treo cổ tại bốn nhà tù ở Iran.