Nước nhiễm phóng xạ từ căn cứ bom hạt nhân của Anh rò rỉ ra biển – Tài liệu
- The Guardian
- •
Theo The Guardian, nước nhiễm phóng xạ từ căn cứ lưu trữ bom hạt nhân của Vương quốc Anh đã bị rò rỉ ra biển sau khi các ống dẫn cũ liên tục bị vỡ, theo các tài liệu chính thức tiết lộ.
Chất phóng xạ đã bị xả vào Loch Long, một vịnh biển gần Glasgow ở phía tây Scotland, do Hải quân Hoàng gia không bảo trì đúng cách mạng lưới 1.500 ống dẫn nước tại căn cứ, theo kết luận của một cơ quan quản lý.
Kho vũ khí tại Coulport bên bờ Loch Long là một trong những địa điểm quân sự được bảo vệ nghiêm ngặt và bí mật nhất tại Vương quốc Anh. Đây là nơi lưu trữ đầu đạn hạt nhân của Hải quân Hoàng gia dành cho đội tàu ngầm Trident gồm 4 chiếc, được đóng quân gần đó. Các tài liệu do Cơ quan Bảo vệ Môi trường Scotland (Sepa), cơ quan giám sát ô nhiễm của chính phủ, tổng hợp cho thấy có đến một nửa các bộ phận tại căn cứ đã quá hạn sử dụng khi các vụ rò rỉ xảy ra.
Sepa cho biết tình trạng ngập nước tại Coulport là do “thiếu sót trong công tác bảo trì”, dẫn đến việc xả thải “chất thải phóng xạ không cần thiết” dưới dạng mức thấp của triti, một chất được sử dụng trong đầu đạn hạt nhân.
Trong một báo cáo năm 2022, cơ quan này đổ lỗi các vụ rò rỉ cho việc Hải quân nhiều lần không bảo trì thiết bị tại khu vực lưu trữ đầu đạn, và cho biết kế hoạch thay thế 1.500 ống cũ có nguy cơ vỡ là “không tối ưu”.
Các vụ rò rỉ được tiết lộ trong một loạt báo cáo kiểm tra mật và email được cung cấp cho trang điều tra The Ferret và chia sẻ với tờ The Guardian, mà Sepa và Bộ Quốc phòng đã cố gắng giữ kín.
Chúng được công bố theo lệnh của ông David Hamilton, Ủy viên thông tin Scotland, người giám sát luật tự do thông tin của Scotland, sau cuộc đấu tranh kéo dài 6 năm của các phóng viên để tiếp cận các tài liệu này.
Chính phủ Anh khẳng định các tài liệu phải được giữ kín vì lý do an ninh quốc gia, nhưng vào tháng Sáu, ông Hamilton phán quyết rằng phần lớn các tài liệu phải được công bố. Ông cho rằng việc tiết lộ chúng đe dọa đến “danh tiếng” chứ không phải an ninh quốc gia.
Chúng được công bố vào tháng Tám sau một sự trì hoãn nữa khi Bộ Quốc phòng yêu cầu thêm thời gian để xem xét, viện dẫn “những cân nhắc bổ sung về an ninh quốc gia”.
Các đầu đạn hạt nhân được lắp vào tên lửa Trident tại Coulport, nơi các tên lửa được nạp lên tàu ngầm lớp Vanguard trước khi ra khơi thực hiện các cuộc tuần tra bí mật như một phần của khả năng răn đe hạt nhân của Vương quốc Anh.
Hạm đội vũ khí hạt nhân của Vương quốc Anh được đặt tại Faslane, nằm bên một hồ lân cận có tên là Gare Loch, từ đầu những năm 1960. Tritium được bổ sung thường xuyên vào các đầu đạn để duy trì hiệu suất của vũ khí.
Các tài liệu của Sepa cho thấy đã có một vụ vỡ ống tại Coulport vào năm 2010 và thêm hai vụ nữa vào năm 2019. Một vụ rò rỉ vào tháng 8/2019 đã xả ra “lượng nước đáng kể” làm ngập khu vực xử lý vũ khí hạt nhân, nơi nước bị nhiễm triti ở mức thấp và chảy qua một cống thoát mở dẫn ra Loch Long.
Mặc dù Sepa cho biết mức độ phóng xạ trong sự cố đó là rất thấp và không gây nguy hại cho sức khỏe con người, cơ quan này nhận thấy có “thiếu sót trong công tác bảo trì và quản lý tài sản dẫn đến hỏng khớp nối, gián tiếp gây ra việc tạo ra chất thải phóng xạ không cần thiết”.
Sau một cuộc điều tra nội bộ và một cuộc kiểm tra của Sepa, Bộ Quốc phòng (MoD) đã cam kết thực hiện 23 hành động nhằm ngăn chặn thêm các vụ vỡ ống và ngập lụt vào tháng 3/2020. Bộ này thừa nhận rằng sự thiếu chuẩn bị của mình đã gây ra “sự nhầm lẫn”, “sự đổ vỡ trong kiểm soát ra vào” và “thiếu giao tiếp về các mối nguy hiểm”.
Tuy nhiên, đã có thêm hai vụ vỡ ống nữa vào năm 2021, bao gồm một vụ ở một khu vực khác cũng chứa các chất phóng xạ, khiến Sepa tiến hành một cuộc kiểm tra khác vào năm 2022. Sepa cho biết tiến độ hoàn thành 23 hành động khắc phục “đã chậm và bị trì hoãn trong nhiều trường hợp”. “Các sự cố đã làm nổi bật những thiếu sót trong công tác quản lý tài sản trên toàn bộ căn cứ hải quân.”
Ông David Cullen, một chuyên gia về vũ khí hạt nhân tại tổ chức tư vấn quốc phòng Basic ở London, cho biết các vụ ô nhiễm lặp đi lặp lại là điều gây sốc và các nỗ lực nhằm giữ bí mật những vụ việc này là “quá đáng”.
Ông nói: “Bộ Quốc phòng đã gần 10 năm triển khai một chương trình cơ sở hạ tầng trị giá gần 2 tỷ bảng tại Faslane và Coulport, vậy mà họ dường như vẫn chưa có một hệ thống quản lý tài sản đúng nghĩa ngay cả đến năm 2022. Cách tiếp cận cẩu thả này quá phổ biến trong chương trình vũ khí hạt nhân, và là hệ quả trực tiếp của việc thiếu giám sát.”
Coulport được miễn tuân thủ các quy định kiểm soát ô nhiễm dân sự vì là một căn cứ quân sự, nhưng Sepa cho biết cơ quan này cam kết đảm bảo căn cứ hoạt động “phù hợp với các tiêu chuẩn tương đương với quy định về môi trường, để bảo vệ cả môi trường và công chúng”.
Sepa cho biết họ “hài lòng” rằng Coulport và Faslane đã thực hiện “những cải tiến đáng kể trong quản lý tài sản và bảo trì” kể từ các sự cố này, và những sự cố đó đã không tái diễn.
Cơ quan này công bố dữ liệu về việc xả thải phóng xạ từ Coulport và Faslane hàng năm, cùng với các đánh giá về tác động môi trường. Họ khẳng định rằng các đợt xả thải đó “không nằm trong phạm vi cần quan ngại về mặt quản lý”.
Người phát ngôn của Bộ Quốc phòng cho biết họ đặt “mức độ ưu tiên cao nhất cho trách nhiệm xử lý các chất phóng xạ một cách an toàn và bảo mật. Không có bất kỳ trường hợp nào chất phóng xạ được thải ra môi trường một cách không an toàn trong bất kỳ giai đoạn nào.”
Xem thêm
Từ khóa phóng xạ bom hạt nhân Ô nhiễm phóng xạ rò rỉ phóng xạ
