Ông Rubio: Địa vị của Trung Quốc đến từ dối trá, lừa đảo, tấn công mạng, trộm cắp
- Lý Dật Hoa
- •
Ông Marco Rubio, người được Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử làm ngoại trưởng, nói với các nhà lập pháp của lưỡng đảng rằng Trung Quốc đang sử dụng những lời dối trá, lừa đảo, tấn công mạng (hack) và trộm cắp để đạt được vị thế siêu cường toàn cầu. Ông cảnh báo rằng nếu Mỹ không thay đổi chính sách, Trung Quốc sẽ vẫn là mối đe dọa lớn nhất đối với sự thịnh vượng của Mỹ trong thế kỷ 21. Thượng nghị sĩ bang Florida cũng đề cập rằng nếu Trung Quốc nghiêm túc hy vọng ổn định quan hệ Mỹ – Trung, họ không nên có bất kỳ hành động tùy tiện và không lý tính nào trong vấn đề Đài Loan.
Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã tổ chức phiên điều trần xác nhận ứng cử viên cho vị trí Ngoại trưởng mới vào thứ Tư (15/1). Đây là phiên điều trần đầu tiên của ủy ban kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ quốc hội mới.
Bầu không khí của phiên điều trần kéo dài gần 5 tiếng đồng hồ rất hài hòa thoải mái, trái ngược hoàn toàn với phiên điều trần phê chuẩn tân Bộ trưởng Quốc phòng tại Ủy ban Quân vụ ngày hôm trước.
Ông Rubio đi cùng với vợ, con gái, chị gái và cháu trai của ông tới phiên điều trần hôm thứ Tư. Cuộc họp đã bị gián đoạn nhiều lần bởi những người biểu tình, một số người hô khẩu hiệu bằng tiếng Anh, một số người sử dụng tiếng Tây Ban Nha. Ông Rubio, xuất thân từ một gia đình nhập cư Cuba và thông thạo tiếng Tây Ban Nha, đã phát biểu tại cuộc họp: “Ồ! Tôi có những người biểu tình song ngữ!” Hiện trường lập tức vang lên những tiếng cười.
Mục tiêu cốt lõi
Ông Rubio, người được Trump đề cử làm ngoại trưởng, cho biết tại phiên điều trần rằng nếu được phê chuẩn làm ngoại trưởng, mục tiêu của ông sẽ là đặt lợi ích quốc gia cốt lõi của nước Mỹ lên hàng đầu.
Ông nói: “Đặt lợi ích quốc gia cốt lõi của chúng ta lên hàng đầu không phải là chủ nghĩa biệt lập. Đó là sự thừa nhận thông thường rằng chính sách đối ngoại tập trung vào lợi ích quốc gia của chúng ta không phải là những lời lẽ nhàm chán”.
Ông tiếp tục nói rằng với tư cách là ngoại trưởng, ông sẽ đảm bảo rằng mỗi đô la chi tiêu, mọi chương trình được tài trợ và mọi chính sách được thúc đẩy đều phải dựa trên 3 câu hỏi: Điều này có làm cho nước Mỹ an toàn hơn không? Điều này có làm cho nước Mỹ mạnh hơn không? Liệu điều này có làm cho nước Mỹ thịnh vượng hơn không?
Ông cho rằng Mỹ thường đặt “trật tự toàn cầu” lên trên lợi ích cốt lõi của quốc gia, trong khi các nước khác tiếp tục hành động dựa trên lợi ích của họ.
“Họ (Trung Quốc) lợi dụng mọi điểm tốt của trật tự này. Nhưng họ đã phớt lờ mọi nghĩa vụ và trách nhiệm của mình. Thay vào đó, họ đã đạt được vị thế siêu cường toàn cầu bằng cách lợi dụng chúng ta, thông qua các thủ đoạn như nói dối, lừa đảo, tấn công mạng và đánh cắp,” ông Rubio nói.
Ủng hộ những thay đổi trong chính sách đối với Trung Quốc
Ông Rubio đã nhiều lần nhấn mạnh đến “mối quan hệ không cân bằng” (unbalanced relationship) giữa Mỹ và Trung Quốc. Ông chỉ ra rằng sự mất cân bằng này là do “trong nhiều năm, chúng ta đã cho phép họ giả vờ là nước đang phát triển, chúng ta đã cho phép họ tiếp tục gian lận trong thương mại và kinh doanh, đồng thời để họ tiếp tục bành trướng”.
Ông cảnh báo rằng nếu Mỹ không áp dụng những thay đổi chính sách nhanh chóng và thực chất, Trung Quốc sẽ vẫn là mối đe dọa lớn nhất đối với sự thịnh vượng của Mỹ trong thế kỷ 21.
“Nếu chúng ta không thay đổi hướng đi, chúng ta sẽ sống trong một thế giới mà rất nhiều thứ cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta sẽ phụ thuộc vào việc người Trung Quốc có cho phép chúng ta sở hữu chúng hay không, đây là một kết quả không thể chấp nhận được”, ông Rubio nói với các nghị sĩ.
Ông Rubio nói thêm: “Từ những viên thuốc hạ huyết áp mà chúng ta uống, cho đến những bộ phim chúng ta có thể xem và mọi thứ liên quan, chúng ta sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc. Thậm chí ngay cả những người muốn nhiều xe điện hơn, bất kể chúng được sản xuất ở đâu, nhưng những cục pin này gần như hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng của Trung Quốc và việc ĐCSTQ có muốn sẵn sàng sản xuất và xuất khẩu cho bạn hay không.”
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Hoa Kỳ Pete Ricketts từ Nebraska đã yêu cầu tại phiên điều trần rằng ông Rubio phải đặt việc đối phó với Trung Quốc là ưu tiên hàng đầu của mình sau khi được xác nhận làm ngoại trưởng.
“Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là đầu não của trục độc tài đang thách thức nước Mỹ ngày nay. Họ đang thách thức tự do, an ninh và lối sống của chúng ta,” ông Ricketts nói. “Mỗi vấn đề tôi vừa đề cập đều có liên quan trực tiếp đến Bắc Kinh. Vì vậy, để giải quyết bất kỳ vấn đề nào trong số đó, chúng ta phải đảm bảo rằng chúng ta xem xét cách kiềm chế Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.”
Ông Rubio đồng ý tại phiên điều trần và gọi Trung Quốc là “đối thủ mạnh mẽ và nguy hiểm nhất mà Mỹ từng phải đối mặt, và có năng lực tương đương chúng ta”.
“Họ có những yếu tố mà Liên Xô chưa bao giờ có. Họ là đối thủ và kẻ cạnh tranh về công nghệ, họ là kẻ cạnh tranh về công nghiệp và cạnh tranh về kinh tế, họ là kẻ cạnh tranh địa chính trị, họ là kẻ cạnh tranh về khoa học”, ông Rubio nói.
“Đây là một thách thức phi thường. Tôi tin rằng nó sẽ quyết định hướng đi của thế kỷ 21. Khi họ viết cuốn sách về thế kỷ 21, sẽ có một số chương về Putin trong cuốn sách. Ngoài ra cũng sẽ có một số chương về những nơi khác trên thế giới, nhưng nội dung chính của cuốn sách về thế kỷ 21 này sẽ không chỉ về Trung Quốc mà còn về mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ cũng như hướng đi của mối quan hệ này.”
“中国共产党领导的中华人民共和国是美国有史以来面对的最强大、最危险、和我们能力近乎相当的对手，”候任总统特朗普的国务卿提名人鲁比奥1月15日在确认听证会上指出，美国多年来允许中国假装是发展中国家，在贸易和商务往来上作弊，当中国谎称没有在南中国海进行军事化时也不认真对待此事，还让中国多… pic.twitter.com/wl19BicpKX
— 美国之音中文网 (@VOAChinese) January 16, 2025
Tuy nhiên, ông Rubio cũng nhấn mạnh nếu muốn đối phó với những thách thức do Bắc Kinh đặt ra, trước tiên Washington phải xem xét và điều chỉnh các chính sách đối nội của Mỹ.
Ông nói: “Tôi có thể nói rằng hầu hết những gì chúng ta cần làm để đối kháng với Trung Quốc đều là ở trong nước. Chúng ta phải xây dựng lại năng lực công nghiệp trong nước và chúng ta phải đảm bảo rằng bất kỳ chuỗi cung ứng quan trọng nào của Mỹ đều không phụ thuộc vào bất kỳ quốc gia nào khác.”
Mỹ và Trung Quốc phải đàm phán
Ông Rubio, 53 tuổi, vào Thượng viện năm 2011 và giữ chức phó chủ tịch Ủy ban Tình báo trong Quốc hội trước. Ông cũng là thành viên của Ủy ban Đối ngoại và Ủy ban phân bổ ngân sách, đồng thời có nhiều kinh nghiệm về lập pháp quan hệ đối ngoại.
Với tư cách là thành viên cấp cao của Ủy ban Điều hành Quốc hội Mỹ về Vấn đề Trung Quốc (CECC), ông Rubio đã đề xuất một số biện pháp lập pháp tại Quốc hội nhằm đối kháng lại Trung Quốc. Ông cũng được mọi tầng lớp xã hội coi là thành viên Quốc có chủ trương lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc.
Rubio, người được truyền thông nhà nước Trung Quốc gọi là “người tiên phong dẫn đầu chống Trung Quốc”, đã bị chính quyền Bắc Kinh trừng phạt 2 lần vì các vấn đề Hồng Kông và Tân Cương. Người dân ở mọi tầng lớp đang chú ý đến việc ông sẽ đàm phán với Trung Quốc như thế nào sau khi trở thành ngoại trưởng.
Khi nói về các vấn đề liên quan tại phiên điều trần, Rubio thừa nhận ông đã từng có những phát biểu gay gắt về Trung Quốc, nhưng “với tư cách là ngoại trưởng, chức trách của tôi là lãnh đạo cơ quan ngoại giao của quốc gia, điều này sẽ bao gồm cả việc tiếp xúc với họ (Trung Quốc),” ông Rubio nói. “Thực tế là, trong một cuộc đối thoại chín chắn và thận trọng, tôi hy vọng họ cũng sẽ chín chắn và thận trọng trong việc thực thi chính sách đối ngoại.”
“Điểm mấu chốt là: Đúng vậy, chúng ta phải giao thiệp với Trung Quốc. Họ quá lớn và quá quan trọng trên thế giới, họ phải giao thiệp với chúng ta. Còn mục tiêu của tôi là phương thức xử lý vấn đề cần có lợi cho lợi ích quốc gia của chúng ta,” Rubio nói.
Ông cũng cho biết: “Nếu Trung Quốc thực sự nghiêm túc trong việc ổn định quan hệ Mỹ – Trung và muốn tìm kênh để cả hai bên hợp tác và tránh xung đột, thì họ không nên làm bất cứ điều gì liều lĩnh hoặc không lý tính trong vấn đề Đài Loan và Philippines”.
Ông còn đề cập thêm rằng khi đọc bài phát biểu của ông Tập Cận Bình, đừng đọc bản tiếng Anh chính thức của Trung Quốc, mà hãy trực tiếp sử dụng bản dịch tiếng Trung, như thế sẽ hiểu được vấn đề Đài Loan “là một vấn đề cốt lõi, mang tính sống còn và định nghĩa đối với cá nhân ông Tập Cận Bình”.
特朗普国务卿提名人鲁比奥(Marco… pic.twitter.com/2uVA3CvE9r
— 美国之音中文网 (@VOAChinese) January 16, 2025
Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh rằng Trung Quốc không còn có thể tiếp tục hưởng thụ mọi lợi ích của hệ thống quốc tế và hưởng những lợi ích của thương mại và kinh doanh toàn cầu mà không phải chịu bất kỳ nghĩa vụ nào.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, Jim Risch, đã trả lời phỏng vấn Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) sau cuộc họp, và cho biết ông không lo ngại rằng các lệnh trừng phạt của Trung Quốc đối với ông Rubio sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động tiếp xúc trong tương lai giữa Chính phủ Mỹ và Trung Quốc.
Ông Risch nói: “Tôi nghĩ khi nói đến những nhà ngoại giao này, nói chung, các nước sẽ giải quyết những vấn đề này để họ có thể làm việc trên con đường ngoại giao của mình”.
Rubio nói với Đài VOA vào đầu tháng 12 rằng ông tin tưởng sẽ “tìm ra một giải pháp nào đó” để hợp tác với Bắc Kinh nếu việc đề cử ông được phê chuẩn.
Sự ủng hộ liên đảng
Trong bối cảnh chính trị phân cực ở Washington, Rubio là người duy nhất trong chuỗi ứng cử viên nội các của Trump nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của lưỡng đảng từ các thượng nghị sĩ đồng nghiệp của ông. Cả Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đều ca ngợi trình độ và kiến thức về các vấn đề quốc tế của Rubio, cho rằng ông có đủ tiêu chuẩn để đảm nhiệm vai trò nhà ngoại giao hàng đầu của nước Mỹ.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Jim Risch nói với các phóng viên sau phiên điều trần rằng ông đánh giá cao đối với những hiểu biết sâu sắc của ông Rubio về các vấn đề ngoại giao khác nhau, được các thượng nghị sĩ lần lượt nêu ra trong phiên điều trần kéo dài gần 5 giờ. Ông cũng nhận định rằng ông Rubio sẽ nhận được sự ủng hộ tuyệt đối từ cả hai đảng.
“Ông ấy có thể thảo luận một cách sáng suốt về những thách thức mà chúng ta đang phải đối mặt, và những thách thức là rất nhiều,” ông Risch nói. “Rất hiếm khi thấy một người được bổ nhiệm vào bất kỳ vị trí nào mà lại có kiến thức sâu rộng như Thượng nghị sĩ Rubio. Tôi dự đoán ông ấy sẽ nhận được sự phê chuẩn rất rõ ràng.”
Bà Jeanne Shaheen, đảng viên Đảng Dân chủ hàng đầu trong ủy ban, bày tỏ sự ủng hộ đối với việc đề cử trong tuyên bố mở đầu phiên điều trần.
“Nhiều năm qua, tôi và ông vẫn luôn giữ mối quan hệ công việc tốt đẹp, tôi tin ông có năng lực, cũng có tư cách đảm nhiệm chức vụ Ngoại trưởng”, Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Hoa Kỳ Shaheen của New Hampshire cho biết.
Ủy ban Đối ngoại Thượng viện sẽ tổ chức cuộc bỏ phiếu tại ủy ban vào thứ Hai tuần tới để xem xét việc đề cử nhân sự đối với ông Rubio. Sau khi nhận được sự ủng hộ từ ủy ban, đề cử này sẽ được chuyển lên toàn Thượng viện để bỏ phiếu. Ông Rubio chỉ cần đạt được đa số phiếu ủng hộ đơn giản trong số 100 ghế của Thượng viện để vượt qua quy trình xác nhận. Dự kiến ông sẽ dễ dàng vượt qua quá trình này và trở thành quan chức nội các đầu tiên của chính quyền Trump được xác nhận.
Theo Lý Dật Hoa, VOA
Xem thêm
Từ khóa Marco Rubio mối quan hệ Mỹ - Trung
