Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro cho biết thế giới hiện đã nhận ra những hệ quả của việc Trung Quốc thống trị các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Navarro
Cố vấn cấp cao Nhà Trắng về thương mại và sản xuất Peter Navarro phát biểu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở Washington vào ngày 17 tháng 10 năm 2025. (Ảnh: Madalina Kilroy/ The Epoch Times)

Ông nói tại một sự kiện của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (Council on Foreign Relations) vào ngày 17/10: “Tình hình hiện giờ là như vậy. Thế giới đã thay đổi một cách căn bản dựa trên những gì chúng ta đã chứng kiến, và thế giới sẽ không quay lại ngủ quên trước vấn đề này nữa”.

Những bình luận này cho thấy thế giới hiện nay có thái độ trái ngược so với khi ông còn nắm quyền trong nhiệm kỳ đầu của chính quyền Trump.

Năm 2017, Navarro là nhân vật chủ chốt chỉ đạo chính quyền tiến hành một cuộc rà soát kéo dài 9 tháng đối với nền tảng công nghiệp quốc phòng của Hoa Kỳ. Báo cáo dài 146 trang được công bố vào tháng 10 sau đó xác định Trung Quốc là “một rủi ro đáng kể và ngày càng gia tăng đối với nguồn cung các vật liệu và công nghệ được coi là mang tính chiến lược và thiết yếu đối với an ninh quốc gia của Hoa Kỳ”.

Về các vật liệu năng lượng trọng yếu dùng cho đạn dược và tên lửa, báo cáo lưu ý rằng thường “không có nguồn cung khác hoặc vật liệu thay thế tương đương”. Và trong những trường hợp có lựa chọn thay thế, báo cáo bổ sung rằng thời gian và chi phí có thể ở mức cấm đoán—đôi khi lên đến hàng trăm triệu đô la cho mỗi loại.

“Công việc của tôi, theo đúng nghĩa đen mỗi ngày, là lo lắng liệu chúng ta có đủ nam châm, dược phẩm, vòng bi hay bất cứ thứ gì chúng ta cần hay không,” ông Navarro nói, dẫn một tục ngữ cổ: “Cuộc chiến đã thua vì một chiếc móng ngựa”*.

“Bạn không thể thể hiện sức mạnh nếu bạn từ bỏ sản xuất; bạn không thể ngăn chặn sự xâm lược khi chuỗi cung ứng của bạn chạy qua các cảng của đối thủ; bạn không thể lãnh đạo thế giới tự do nếu bạn không thể sản xuất những gì thế giới tự do cần.”

Giờ đây, sự hung hăng kinh tế của chế độ Trung Quốc ngày càng khó bị phớt lờ.

“Công việc của tôi giờ đã dễ dàng hơn rất nhiều, vì tôi không còn phải thuyết phục ai nữa.”

“Và điều khiến tôi thấy thật phi thường là chuyện này không chỉ nằm ở vấn đề nam châm, không chỉ là chuyện của chúng ta—mà là của cả thế giới.”

Tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế bổ sung 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, viện dẫn những hạn chế “mạnh mẽ” của chính quyền Bắc Kinh đối với các nguyên tố đất hiếm, được sử dụng trong hầu hết mọi thiết bị điện tử và chế độ này gần như độc quyền.

Hôm thứ Sáu (17/10), Tổng thống Trump thừa nhận rằng mức thuế cao này là không bền vững nhưng cho biết ông không thấy lựa chọn nào khác.

“Họ đã buộc tôi phải làm vậy”, Tổng thống Trump phát biểu trong một chương trình của Fox Business Network được phát sóng vào thứ Sáu, đồng thời nói thêm rằng Hoa Kỳ vẫn đang tìm kiếm một “thỏa thuận công bằng”.

“Trung Quốc đã lừa chúng ta ngay từ ngày đầu tiên,” ông nói.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent hôm thứ Sáu xác nhận ông sẽ gặp phái đoàn Trung Quốc tại Malaysia vào tuần tới để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ – Trung Quốc dự kiến ​​diễn ra tại Hàn Quốc.

“Chúng tôi hy vọng Trung Quốc sẽ thể hiện sự tôn trọng mà chúng tôi đã dành cho họ, và tôi tin tưởng rằng Tổng thống Trump, nhờ mối quan hệ với Chủ tịch Tập [Cận Bình], sẽ có thể đưa mọi thứ trở lại đúng hướng,” ông nói với các phóng viên trong cuộc gặp song phương giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.

Phát biểu cùng Bộ trưởng Bessent, Tổng thống Trump cho biết các mức thuế quan đã đặt Hoa Kỳ vào một vị thế vững chắc và ông kỳ vọng “một thỏa thuận sẽ tốt cho cả hai” quốc gia từ hội nghị thượng đỉnh.

“Nhưng bạn phải hiểu rằng chúng ta chưa bao giờ nhận được bất cứ điều gì từ Trung Quốc. Đó là một con đường một chiều trong nhiều năm.”

Nếu chính quyền Bắc Kinh từ chối trở thành một đối tác thương mại đáng tin cậy, Hoa Kỳ và các đồng minh có thể phải tách rời, ông Bessent đã cảnh báo trước đó.

Liên minh Châu Âu đã bày tỏ sự sẵn sàng phối hợp với Hoa Kỳ để chống lại sự kìm kẹp của Trung Quốc đối với đất hiếm.

“Đây thực sự là một lĩnh vực có lợi ích chung với những người bạn của chúng tôi tại Hoa Kỳ. Nếu chúng ta đoàn kết, chúng ta có thể gây áp lực tốt hơn nhiều để Trung Quốc hành động một cách công bằng,” Bộ trưởng Ngoại giao Đan Mạch Lars Rasmussen phát biểu.