Trong 10 năm qua, fentanyl đã tràn vào Mỹ dưới dạng opioid tổng hợp, đây là loại dược phẩm tiềm ẩn hiểm họa cao gây chết người. Theo phóng viên điều tra Ben Westhoff của Mỹ, nguồn lớn nhất của loại thuốc bất hợp pháp này được cho là xuất phát từ Trung Quốc. Hoạt động của các công ty fentanyl này được trợ cấp từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và được ưu đãi về thuế xuất khẩu.

Westhoff
Phóng viên điều tra Ben Westhoff của Mỹ (Nguồn: internet).

Kênh Tin Tài chính Yahoo (Yahoo Finance News) đưa tin, trong cuốn sách “Doanh nghiệp Fentanyl: Cách để giới hóa học lưu manh tạo ra làn sóng chết chóc do Opioid” (Fentanyl Inc.: How Rogue Chemists are Creating the Deadliest Wave of the Opioid Epidemic), phóng viên điều tra Ben Westhoff của Mỹ đã tường trình chi tiết về hoạt động này.

Trong sách, Ben Westhoff miêu tả đây là dạng dược phẩm tác động thần kinh, có những tác dụng như các dạng chất kích thích phổ biến được biết đến như heroin, cocaine, thuốc lắc và cần sa, nhưng nguy hiểm đối với sinh mạng người dùng hơn. Chúng được tổng hợp, sản xuất trong phòng thí nghiệm. Các vị thuốc như fentanyl, K2 và Spice, cũng như 25i-NBOMe, vốn được dùng hợp pháp trong hoạt động thí nghiệm vì lợi ích y khoa cũng như khoa học nói chung. Thế rồi công thức này sau đó đã bị những nhà hóa học lưu manh lạm dụng, chủ yếu xảy ra ở Trung Quốc, họ đã thay đổi cấu trúc phân tử để bảo đảm tính hợp pháp, làm cho tác dụng của thuốc trở nên khó lường.

Ben Westhoff đã đi sâu vào lĩnh vực ảm đạm này, trở thành phóng viên bí mật đầu tiên đưa tin từ bên trong phòng thí nghiệm fentanyl ở Trung Quốc, qua đó cung cấp thông tin về cách thức hoạt động của ngành công nghiệp hóa chất khổng lồ liên quan của Trung Quốc cũng như cách Chính phủ Trung Quốc trợ cấp cho hoạt động này. Ông đã theo dõi giới khoa học phát minh ra loại dược phẩm ít được biết đến vô tình giết chết hàng ngàn người này.

“Tôi bí mật gia nhập một hoạt động chất gây nghiện tại Trung Quốc, bao gồm cả việc đến một phòng thí nghiệm fentanyl bên ngoài Thượng Hải. Tôi đóng giả là một kẻ buôn bán ma túy.”

“Tôi phát hiện các công ty sản xuất thuốc fentanyl và thuốc nguy hiểm được hỗ trợ từ Chính phủ (ĐCSTQ). Các công ty này nằm ở khu vực văn phòng vùng ngoại ô, họ được hỗ trợ nơi làm việc và chi phí nghiên cứu phát triển, được ưu đãi thuế xuất khẩu.” Ben Westhoff cho biết.

Ông chỉ ra phần lớn loại chất nguy hiểm (như heroin, methamphetamine, cocaine, cần sa) được chuyển đến Mỹ là có nguồn gốc từ các nhóm buôn bán ma túy Mexico. Tuy nhiên, những loại thuốc mới này, đặc biệt là fentanyl, được sản xuất trong phòng thí nghiệm, và tất cả đều sản xuất tại Trung Quốc. Trong một số trường hợp, những loại thuốc này được sản xuất hợp pháp theo luật pháp Trung Quốc. Trước tiên những loại dược phẩm mới này được đưa đến các thế lực kinh doanh chất kích thích tại Mexico, sau đó các nhóm tại Mexico lại chuyển chúng đến Mỹ. Cũng có những trường hợp được chuyển trực tiếp vào Mỹ dưới dạng bưu phẩm.

Trong cuốn sách, Ben Westhoff có đề cập đến một công ty fentanyl có tên Yuan Chung. Họ bán nhiều fentanyl hơn bất kỳ công ty nào trên thế giới. Westhoff đã nghiên cứu kỹ lưỡng về cách tích lũy tài sản của CEO công ty này và cách họ bán các dược phẩm nguy hiểm này. Cuối cùng Westhoff đã đến Trung Quốc và bước vào phòng bán hàng của họ, nơi có hàng trăm nhân viên bán hàng, chủ yếu là những người trẻ tuổi vừa rời trường đại học. Họ dùng máy tính xách tay để bán fentanyl thông qua hệ thống truyền thông xã hội. Westhoff đã tính toán số liệu hoạt động của công ty và nhận thấy hoạt động kinh doanh này mang lại nguồn thu khổng lồ.

Tuy nhiên, gần như cùng thời điểm cuốn sách của Westhoff được xuất bản vào tháng 9/2019, nhà xưởng công ty này đã xảy ra một vụ hỏa hoạn lớn, phía cảnh sát cho biết không được loại trừ khả năng tự phóng hỏa .

Trong cuốn sách, Westhoff miêu tả chi tiết về tình hình hoạt động của công ty này rất có tính tổ chức: có đầu bếp riêng, có nhà ăn lớn, đội ngũ xây dựng, nhân viên phải làm việc cả ngày thứ Bảy. Thực tế, đó vốn là một khách sạn, tất cả nhân viên đều sống trong khách sạn, nơi đây dường như là một điểm bán hàng cho công ty và để tuyển dụng nhân viên.

Từ năm 2015 – 2019, khủng hoảng dược phẩm opioid đã khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại hơn 189 tỷ Đô la Mỹ. Để giải quyết tác hại mà fentanyl gây ra cho Mỹ, vào tháng 10/2018 chính quyền Trump đã ban hành “Đạo luật Phòng chống buôn bán và vận chuyển đối với dược phẩm quá liều”, trong đó đề cập đến Cục Bưu chính Mỹ (USPS) buộc tất cả hàng hóa quốc tế gửi đến phải trang bị thông tin điện tử tiên tiến.

Westhoff cho biết, tử vong do quá liều opioid (bao gồm cả fentanyl) ở Mỹ năm 2016 – 2017 đã tăng 45%, một phần nguyên nhân là do Trung Quốc (ĐCSTQ). Theo Viện Y tế Quốc gia (NIH) của Mỹ, trong các trường hợp tử vong do dùng thuốc quá liều tại Mỹ thì nguyên nhân phổ biến nhất là do opioid tổng hợp (bao gồm cả fentanyl).

Ông nhận định rằng, bình thường hóa quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ vào năm 2000 giúp giảm thiểu rào cản thương mại, nhưng khiến nguy cơ về dược chất độc hại này trầm trọng thêm. Trong thời đại internet, những loại thuốc này được bán thông qua internet, ngoài ra tốc độ vận chuyển nhanh chóng cũng là một yếu tố. Tóm lại, đây là động lực thúc đẩy lợi nhuận trong thời đại toàn cầu hóa.

Tuyết Mai