Tại sao Ukraine quyết cố thủ ở Bakhmut?
- Xuân Lan
- •
Khi cuộc chiến bước sang tuần thứ 54, các nhà phân tích cho rằng Ukraine đang muốn làm Nga “chảy máu nhân lực và đạn dược” ở thành phố phía đông khi nước này chuẩn bị phản công ở những nơi khác.
Quân đội Ukraine đang dần nới lỏng các biện pháp phòng thủ của họ ở Bakhmut trong tuần cuối cùng của tháng Hai và đầu tháng Ba, nhưng cho biết sẽ không từ bỏ thành phố phía đông cho lực lượng Nga.
Chiến thuật của Ukraine có khả năng nhằm hạn chế tổn thất trong khi tiếp tục hút lực lượng Nga vào trận chiến – hiện được coi là dài nhất và cam go nhất của cuộc chiến.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đặt việc chinh phục các tỉnh phía đông Luhansk và Donetsk, được gọi chung là vùng Donbass, là một trong những mục tiêu của ông – và Bakhmut ở Donetsk là chìa khóa cho mục tiêu đó.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói với CNN: “Chúng tôi hiểu rằng sau Bakhmut, họ có thể tiến xa hơn. Họ có thể đến Kramatorsk. Họ có thể đến Sloviansk. Đó sẽ là con đường rộng mở cho người Nga sau Bakhmut đến các thị trấn khác ở Ukraine theo hướng Donetsk”.
Ukraine đã đưa ra một quyết định chiến lược là giữ Bakhmut càng lâu càng tốt, tăng cường lực lượng bằng các đơn vị tinh nhuệ vào Chủ nhật khi lực lượng Nga từ nhóm lính đánh thuê Wagner tiến vào vùng ngoại ô phía bắc.
TT Zelensky cho biết các chỉ huy hàng đầu của ông ủng hộ việc “tiếp tục hoạt động phòng thủ và củng cố hơn nữa các vị trí ở Bakhmut”, một thành phố có dân số trước chiến tranh khoảng 70.000 người.
Ông không giải thích lý do nhưng Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cho rằng Bakhmut đã trở thành một chiến địa “xay thịt” đối với các lực lượng Nga, chuyển hướng họ khỏi các phần khác của mặt trận dài 800 km.
“Việc Ukraine phòng thủ Bakhmut vẫn vững chắc về mặt chiến lược vì nó tiếp tục tiêu tốn nhân lực và thiết bị của Nga, miễn là các lực lượng Ukraine không chịu thương vong quá mức,” tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ cho biết trong một đánh giá.
“Các lực lượng Nga khó có thể nhanh chóng giành được các phần lãnh thổ quan trọng khi tiến hành chiến tranh đô thị, vốn thường có lợi cho bên phòng thủ và có thể cho phép các lực lượng Ukraine gây thương vong cao cho các đơn vị tiến công của Nga – ngay cả khi các lực lượng Ukraine đang ráo riết tấn công”.
Oleksiy Danilov, thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine, đã đưa ra một con số dựa trên logic đó, nói rằng trung bình 1 lính Ukraine thiệt mạng thì có 7 lính Nga thiệt mạng ở Bakhmut.
Các quan chức Nhà Trắng ngày 17 tháng 2 báo cáo rằng chỉ riêng Tập đoàn Wagner, chủ yếu tham chiến ở khu vực Bakhmut, đã phải chịu khoảng 30.000 thương vong, trong đó có khoảng 9.000 người thiệt mạng.
Nga đã huy động khoảng 190.000 binh sĩ tham gia cuộc xâm lược mà nước này phát động vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 và kể từ đó đã bổ sung thêm 316.000 người khác. Ukraine ước tính có hơn 150.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng.
Các số liệu cho đến nay không được xác minh độc lập.
Giám đốc tình báo quân đội Ukraine Kyrylo Budanov nói với USA Today rằng những tổn thất của Nga khiến nước này không thể tiến hành một cuộc tấn công lớn sau mùa xuân này.
Ông nói với tờ báo: “Nga đã lãng phí một lượng lớn nhân lực, vũ khí và vật liệu. Nền kinh tế và sản xuất của nước này không thể bù đắp được những tổn thất này. Nếu quân đội Nga thất bại trong các mục tiêu của mình vào mùa xuân này, nước này sẽ hết các công cụ quân sự”.
Rút lui có kiểm soát
Ukraine bắt đầu có dấu hiệu rút quân khỏi Bakhmut vào ngày 28/2 khi cố vấn tổng thống Alexander Rodnyansky cho biết việc rút quân chiến thuật khỏi các khu vực của thành phố không nằm ngoài khả năng.
Ông Rodnyansky nói: “Cho đến nay, [quân đội của chúng tôi] đã giữ được thành phố nhưng nếu cần, họ sẽ rút lui một cách chiến lược vì chúng tôi sẽ không hy sinh tất cả người dân của mình chỉ vì điều không đâu”.
Ngày hôm sau, nghị sĩ Ukraine Serhiy Rakhmanin nói trên đài phát thanh NV của Ukraine: “Tôi tin rằng sớm hay muộn, chúng ta có thể sẽ phải rời khỏi Bakhmut. Không có lý do gì để giữ nó bằng bất cứ giá nào.”
“Nhưng hiện tại, Bakhmut sẽ được bảo vệ với một số mục tiêu: Thứ nhất, gây ra càng nhiều tổn thất cho Nga càng tốt và khiến Nga phải sử dụng thật nhiều hỏa lực và nhân lực của mình,” ông nói.
Vào ngày 1 tháng 3, bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine cho biết quân đội Nga đang cố gắng tiến vào Bakhmut “không bị gián đoạn”, mặc dù TT Zelensky cho biết lực lượng của ông đang “kiểm soát từng khu vực của mặt trận”.
Bức tranh đó đã thay đổi hai ngày sau đó khi các lực lượng Ukraine bắt đầu cho nổ tung các cây cầu trong và xung quanh Bakhmut, một dấu hiệu cho thấy họ đang xem xét việc rút quân có giới hạn.
Một cây cầu bắc qua sông Bakhmutka, chia thành phố thành hai nửa phía đông và tây. Cây cầu còn lại nằm ngay phía tây Bakhmut trên đường đến Khromove. Động thái này cho thấy các lực lượng Ukraine đang cố gắng làm chậm bước tiến của Nga trong thành phố và ngăn cản việc triển khai nhanh chóng của họ xa hơn về phía tây nếu Bakhmut thất thủ.
“Các đơn vị của công ty quân sự tư nhân Wagner thực tế đã bao vây Bakhmut,” lãnh đạo Tập đoàn đánh thuê Wagner, Yevgeny Prigozhin, cho biết trong một video đăng trên Telegram.
“Chỉ còn một con đường [ra],” ông nói. “Gọng kìm đang khép lại.”
Tuy nhiên, ông Prigozhin đang phải đối mặt với những vấn đề của riêng mình, phàn nàn trên mạng xã hội rằng Bộ Quốc phòng Nga không cung cấp cho ông ta đủ vũ khí để hoàn thành công việc.
Prigozhin cho biết ông đã viết một lá thư cho người chỉ huy chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine “về nhu cầu cấp bách phân bổ đạn dược. Vào lúc 8 giờ sáng ngày 6 tháng 3, đại diện của tôi tại trụ sở chính đã bị hủy thẻ [ra vào] và bị từ chối vào trụ sở của nhóm”.
Bộ Quốc phòng Nga đã trở nên cảnh giác với ông Prigozhin, người đã khoe khoang về thành tích của nhóm của mình và ngụ ý rằng các quân nhân chính quy của Nga không được đào tạo hoặc không đủ năng lực.
Hôm thứ Tư, ông Prigozhin cho biết Wagner đang kiểm soát một nửa Bakhmut.
Ukraine sẵn sàng tấn công
Trong khi đó, Ukraine tiếp tục làm phong phú kho vũ khí của mình bằng các khí tàị do phương Tây tài trợ để chuẩn bị cho một cuộc phản công lớn vào mùa xuân.
Đức và Ba Lan cho biết họ sẽ chuyển giao 28 xe tăng Leopard trong tháng này trong khi Canada tăng gấp đôi khoản đóng góp ban đầu là 4 chiếc, nâng tổng số xe tăng chiến đấu của quân đồng minh tới Ukraine lên 227 chiếc.
Mỹ cũng công bố gói viện trợ quân sự mới trị giá 2 tỷ USD, lần đầu tiên bao gồm các cây cầu chiến thuật để bắc qua các con sông trong các cuộc tấn công có sự tham gia của xe tăng chiến đấu và xe chiến đấu vũ trang.
Người đứng đầu Bộ Tư lệnh Không quân Đồng minh NATO cho biết hôm thứ Hai rằng Mỹ đã cung cấp cho Ukraine bộ dụng cụ biến đạn pháo không điều khiển thành đạn dẫn đường chính xác với tầm bắn 72km.
Vadym Skibitsky, phó giám đốc cơ quan tình báo quân sự của Ukraine, nói với tập đoàn truyền thông Đức Funke, một mục tiêu chiến lược sẽ là một nỗ lực nhằm “tạo một cái nêm vào mặt trận của Nga ở phía nam – giữa Crimea và lục địa Nga”.
Xuân Lan (theo Al Jazeera)
Từ khóa chiến trường Bakhmut giao tranh ở Bakhmut