Thái-Cam ngừng bắn: Ông Trump ca ngợi, so sánh Mỹ với Liên Hợp Quốc

Dương Thiên Tư
•
Thứ Ba, 30/12/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 28/12 đăng tải trên mạng xã hội Truth Social, gửi lời chúc mừng nồng nhiệt tới Thái Lan và Campuchia về thỏa thuận ngừng bắn đạt được vào ngày 27/12. Cuộc xung đột quân sự kéo dài nhiều tuần ở biên giới đã khiến hàng chục người thiệt mạng, từng đe dọa đến ổn định khu vực Đông Nam Á. Ông Trump không chỉ đánh giá cao trí tuệ của lãnh đạo hai nước, mà còn coi thành công trong sự hòa giải này là minh chứng cho sức mạnh ngoại giao của Mỹ, thậm chí táo bạo tuyên bố Mỹ “có lẽ đã trở thành Liên Hợp Quốc thực thụ”.

Thái Lan và Campuchia ký thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt giao tranh biên giới

Tổng thống Donald Trump trò chuyện với Thủ tướng Malaysia Seri Anwar Ibrahim, Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul trước khi ký Hiệp định Kuala Lumpur, Chủ Nhật, hôm 25 /10/2025, tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN ở Kuala Lumpur, Malaysia. (Ảnh: Daniel Torok/ Nhà Trắng)

Ông Trump: Mỹ đã trở thành “Liên Hợp Quốc thực thụ”

Theo AFP, khi nói về thỏa thuận ngừng bắn này, ông Trump tỏ rõ sự hài lòng. Ông viết: “Tôi xin chúc mừng trí tuệ xuất chúng của hai nhà lãnh đạo vĩ đại, đã đạt được một kết quả công bằng trong thời gian ngắn”.

Ông đặc biệt nhấn mạnh hiệu quả của quá trình hòa giải, mô tả kết quả cuối cùng là “nhanh chóng và quyết đoán, tất cả các tình huống như thế này đều nên như vậy”.

Đáng chú ý, ông Trump nhắc rõ rằng Washington không hành động đơn độc trong quá trình này mà phối hợp với Trung Quốc và Malaysia. Ông nói: “Thật tự hào khi có thể giúp đỡ”.

Trung Quốc là nước láng giềng và đối tác kinh tế quan trọng nhất ở Đông Nam Á, có ảnh hưởng đáng kể trong vấn đề Thái–Campuchia. Malaysia, là thành viên quan trọng của ASEAN, cũng đóng vai trò tích cực trong các vấn đề hòa bình khu vực. Mô hình hợp tác Mỹ–Trung giải quyết vấn đề Đông Nam Á này phản ánh tính phức tạp và xu hướng đa cực của trật tự quốc tế hiện nay, đồng thời thể hiện sự linh hoạt trong ngoại giao thực dụng mà ông Trump sẵn sàng áp dụng khi cần.

Bối cảnh lần đầu ông Trump hòa giải và trải nghiệm “thất bại”

Đây không phải lần đầu ông Trump can thiệp vào tranh chấp biên giới Thái–Campuchia. Ngay sau khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, hai nước từng xảy ra xung đột biên giới quy mô lớn, chính quyền Trump tích cực tham gia hòa giải và cuối cùng thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn đầu tiên. Thỏa thuận này bao gồm tạm dừng giao tranh, lập đường dây liên lạc quân sự, thiết lập “vùng đệm” tạm thời ở một số khu vực tranh chấp và mời quan sát viên bên thứ ba đánh giá tình hình thực địa.

Tuy nhiên, thỏa thuận ngừng bắn ban đầu không kéo dài lâu. Khi hai bên có bất đồng về phạm vi tuần tra, bố trí vũ khí và chi tiết rút quân, căng thẳng lại gia tăng, dẫn đến giao tranh quy mô lớn vào đầu tháng này. Ông Trump nhắc đến “thỏa thuận ngừng bắn trước đó thất bại”, vừa phản ánh sự mong manh của thỏa thuận, vừa là lý do để ông “trở lại sân chơi hòa giải”.

“Liên Hợp Quốc thực thụ”: Tái định nghĩa trật tự quốc tế

Phát biểu đáng chú ý nhất của ông Trump là việc tái định nghĩa vai trò các tổ chức quốc tế. Ông viết: “Có lẽ Mỹ đã trở thành Liên Hợp Quốc thực thụ”, đồng thời chỉ trích: “Liên Hợp Quốc phải bắt đầu hành động, tham gia vào hòa bình thế giới!”

Theo ông, các tổ chức quốc tế truyền thống như Liên Hợp Quốc thường chậm chạp do quan liêu, quyền phủ quyết của các cường quốc và thiếu cơ chế cưỡng chế. Ngược lại, ông cho rằng các hoạt động ngoại giao song phương hoặc đa phương nhỏ do Mỹ dẫn dắt có thể giải quyết vấn đề thực tế nhanh chóng và quyết đoán hơn. So sánh Mỹ với “Liên Hợp Quốc thực thụ” không chỉ là cách nói phóng đại, mà còn phản ánh tham vọng của ông Trump trong việc định hình lại cấu trúc quản trị toàn cầu – xây dựng trật tự quốc tế mới lấy sức mạnh Mỹ làm trung tâm và sử dụng ngoại giao mang tính thương thuyết.

Liên hệ chiến lược với khủng hoảng Ukraine

Ông Trump chọn cùng ngày công bố thỏa thuận ngừng bắn Thái–Campuchia để gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, không phải là ngẫu nhiên. Ông luôn cam kết chấm dứt chiến tranh Nga–Ukraine trong thời gian ngắn, và sự nhanh chóng đạt được thỏa thuận Thái–Campuchia là minh chứng cho khả năng ngoại giao của ông.

Bằng cách mô tả ngừng bắn Thái–Campuchia là ví dụ “nhanh chóng và quyết đoán”, Trump muốn gửi thông điệp tới cộng đồng quốc tế rằng dưới sự lãnh đạo của ông, Mỹ có thể giải quyết hiệu quả xung đột quốc tế, dù phức tạp hay kéo dài. Thái độ tự tin này vừa thể hiện phong cách chính trị cá nhân của Trump, vừa là chiến lược để ông định hình lại hình ảnh quốc tế của Mỹ.

Tuy ông Trump quảng bá rầm rộ thành công của thỏa thuận ngừng bắn, từ kinh nghiệm trước đó, khả năng duy trì thỏa thuận vẫn đối mặt nhiều thách thức. Vấn đề biên giới Thái–Campuchia liên quan đến cảm xúc lịch sử, nhận diện dân tộc và chính trị quân đội nội bộ; chỉ một thỏa thuận ngừng bắn khó có thể ngay lập tức xóa bỏ sự thiếu tin tưởng lâu dài.

Việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn Thái–Campuchia chắc chắn là tín hiệu tích cực cho hòa bình Đông Nam Á, và vai trò của chính quyền Trump trong việc này đáng được ghi nhận.