Thẩm phán chặn chính quyền Trump cắt giảm biên chế trong thời gian chính phủ đóng cửa
- Lý Ngọc
- •
Một thẩm phán liên bang tại San Francisco hôm thứ Tư (15/10) đã ra phán quyết ngăn chặn chính quyền Trump tiếp tục sa thải hàng nghìn nhân viên liên bang trong thời gian chính phủ đóng cửa. Lệnh cấm tạm thời này được ban hành theo yêu cầu của các công đoàn lao động, lập luận rằng hành động cắt giảm nhân sự là bất hợp pháp trong bối cảnh không có ngân sách hoạt động.
Thẩm phán Susan Illston, thuộc Tòa án Quận Hoa Kỳ và được bổ nhiệm bởi cựu Tổng thống Clinton, ra lệnh cấm chính quyền ban hành thêm bất kỳ thông báo cắt giảm nào liên quan đến các chương trình, dự án hay hoạt động của chính phủ, đặc biệt là đối với những nhân viên do các công đoàn đại diện. Quyết định này được đưa ra sau khi chính quyền Trump thông báo sa thải khoảng 4.000 nhân viên liên bang tại nhiều cơ quan như Bộ Tài chính, Bộ Giáo dục, Bộ Thương mại, và Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh.
Nguồn gốc vụ việc bắt đầu từ một bản ghi nhớ do Russ Vought, quyền Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB), gửi đi ngay trước khi chính phủ đóng cửa, yêu cầu các cơ quan chuẩn bị sa thải nhân viên bị cho nghỉ tạm thời. Bản ghi nhớ này diễn giải Đạo luật Chống thiếu hụt – luật điều chỉnh việc đóng cửa chính phủ – rằng việc tạm dừng cấp vốn có thể vô hiệu hóa các yêu cầu pháp lý vốn bảo vệ nhân viên liên bang khỏi bị sa thải.
Phản ứng trước lập luận của chính phủ, thẩm phán Illston chỉ trích OMB và Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM) đã “lợi dụng sự gián đoạn trong chức năng chi tiêu của chính phủ để hành động như thể luật pháp không còn áp dụng cho họ”. Bà nhấn mạnh rằng các hành động sa thải hàng loạt này là “bất hợp pháp, vượt quá thẩm quyền, tùy tiện và thất thường”.
Tại phiên điều trần, thẩm phán Illston chất vấn luật sư chính phủ Elizabeth Hedges về việc liệu cách diễn giải pháp luật trong bản ghi nhớ của ông Vought có hợp pháp hay không. Tuy nhiên, bà Hedges từ chối bình luận về bản chất vụ việc ở giai đoạn đầu, và cho rằng các tranh chấp nên được giải quyết thông qua Hội đồng Bảo vệ Hệ thống Công vụ (MSPB), chứ không phải tòa án. Phản bác lại, bà Illston gay gắt: “Cái rìu này đang rơi xuống đầu nhân viên trên cả nước, và bà còn không chuẩn bị để trả lời liệu điều đó có hợp pháp hay không?”
Lệnh cấm của tòa án có hiệu lực trong hai tuần. Bà Illston yêu cầu chính quyền trong vòng hai ngày làm việc phải nộp danh sách toàn bộ các nhân viên đã hoặc sắp bị sa thải do bản ghi nhớ của ông Vought.
Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn trên chương trình The Charlie Kirk Show, ông Vought cho biết đợt sa thải này chỉ là giai đoạn đầu và tổng số nhân viên bị ảnh hưởng có thể lên tới hơn 10.000 người. Ông còn khẳng định các chương trình bị cắt giảm chủ yếu là những chương trình “được Đảng Dân chủ hậu thuẫn” và nhiều chương trình “sẽ không bao giờ được khôi phục”.
Các công đoàn như Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ (AFGE) đã khởi kiện vào ngày 4/10, cáo buộc chính quyền Trump sử dụng biện pháp sa thải để gây áp lực chính trị, trừng phạt người lao động và buộc Quốc hội phải hành động.
Với lệnh cấm tạm thời được ban hành, cuộc chiến pháp lý về thẩm quyền của nhánh hành pháp và quyền bảo vệ nhân viên liên bang trong thời gian đóng cửa sẽ tiếp tục thu hút sự chú ý trong những tuần tới.
Xem thêm
Từ khóa trump chính phủ đóng cửa thẩm phán liên bang
