Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng ông muốn chiến tranh ở Gaza kết thúc trước khi nhậm chức vào tháng 1/2025, tờ Times of Israel đưa tin hôm thứ Tư (30/10).

Trump Netanyahu Florida 26 7
Cựu Tổng thống Trump tiếp đón Thủ tướng Netanyahu tại tư dinh Mar-a-Lago, Palm Beach, Florida vào ngày 26/7. (Ảnh từ tài khoản trên MXH X của Thủ tướng Netanyahu)

Trích dẫn “một cựu quan chức chính quyền Trump và một quan chức Israel“, Times of Israel cho biết ông Trump đã đưa ra yêu cầu này với ông Netanyahu khi hai người gặp nhau tại tư dinh Mar-a-Lago của ông Trump ở Florida vào tháng Bảy.

Bốn tháng trước cuộc gặp, ông Trump nói với hãng tin Israel Hayom rằng “ông [Netanyahu] phải kết thúc cuộc chiến của mình“, gọi việc phá hủy nhà dân ở Gaza là “một bức tranh rất tồi tệ cho thế giới“. Ông Trump vốn thường ca ngợi mối quan hệ thân thiết với ông Netanyahu và sự ủng hộ của ông dành cho Israel, đã nói một tuần trước cuộc gặp rằng Israel nên chấm dứt chiến tranh “nhanh chóng… vì người dân đang bị sát hại một cách công khai [tiêu cực] này“.

Trong các tuyên bố công khai của mình, ông Trump chưa bao giờ đặt ra mốc thời gian để ông Netanyahu chấm dứt các hoạt động quân sự.

Phát biểu với tờ Times of Israel, các quan chức này nhấn mạnh rằng ông Trump không định nghĩa điều gì ông ấy sẽ coi là chấm dứt xung đột. Một nguồn tin từ Mỹ cho biết Đảng Cộng hòa rất có thể sẽ ủng hộ hoạt động “còn lại” của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ở Gaza.

Ông Netanyahu đã nhiều lần tuyên bố rằng IDF sẽ tiếp tục tiến hành chiến tranh cho đến khi đạt được “chiến thắng hoàn toàn” trước Hamas và rằng Israel sẽ duy trì “quyền kiểm soát an ninh hoàn toàn” đối với dải đất này sau đó.

Phát biểu trước các nhà lập pháp từ đảng Likud vào đầu tuần này, ông Netanyahu tuyên bố ông “không thể đồng ý” với yêu cầu của Hamas rằng IDF phải rút khỏi Gaza để đổi lấy việc thả khoảng 100 con tin vẫn bị các chiến binh Palestine bắt giữ.

Vị quan chức Mỹ cho biết bất kỳ chiến thắng nào trước ngày tân tổng thống Mỹ nhậm chức, đều phải bao gồm việc thả những con tin này.

Các vấn đề phức tạp hơn nữa là thực tế rằng các đối tác cứng rắn trong liên minh của ông Netanyahu đã nhiều lần báo hiệu rằng họ sẽ rút khỏi chính phủ ngay khi có dấu hiệu đầu tiên của bất kỳ lệnh ngừng bắn nào với Hamas. Điều đó sẽ phá hỏng sự nghiệp chính trị của ông Netanyahu.

Có những ràng buộc chính trị nội bộ đối với việc chấm dứt chiến tranh nhanh chóng”, một quan chức an ninh Israel nói với tờ Times of Israel hồi đầu tháng này, dường như ám chỉ đến khả năng tan rã liên minh nêu trên.

Bất chấp lập trường ủng hộ Israel, ông Trump đã thâm nhập vào các cử tri người Mỹ gốc Ả Rập bằng cách hứa sẽ chấm dứt giao tranh ở Gaza và Liban. Trong một bài đăng trên mạng xã hội vào thứ Tư (30/10) nhắm vào người Mỹ gốc Liban, ông Trump tuyên bố rằng cuộc xung đột ở quê hương họ là “do bà Kamala Harris và ông Joe Biden gây ra”, và nói ông ấy sẽ đảm bảo “bạn bè và gia đình của các bạn ở Liban… được sống trong hòa bình, thịnh vượng và hòa thuận với những người hàng xóm của mình”.

Phạm Duy