Israel cáo buộc chính quyền Obama phản bội đồng minh tại Liên Hiệp Quốc

Hôm Chủ nhật 25/12, chính phủ Israel công khai cáo buộc chính quyền Obama ngầm thúc đẩy Liên Hiệp Quốc thông qua nghị quyết lên án hoạt động xây dựng khu định cư người Do Thái, một hành vi bị lên án là “đâm sau lưng” người bạn lâu năm Israel.

Một quan chức cấp cao tại chính phủ Jerusalem đã nói với hãng tin Fox News rằng họ có “thông tin chắc như thép” rằng Hoa Kỳ đã nhúng tay vào việc này.

Phát ngôn viên của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói trên chương trình America’s News HQ: “Chúng tôi có thông tin chắc như thép từ nguồn tin thuộc cả thế giới Ả Rập và quốc tế rằng đây là sự thúc đẩy có chủ ý của Hoa Kỳ và trên thực tế, họ cũng hỗ trợ việc soạn thảo nghị quyết này ngay từ những ngày đầu”.

Lời buộc tội này đánh dấu sự leo thang trong phản ứng của chính phủ Netanyahu đối với cuộc bỏ phiếu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc vào hôm thứ Sáu. Nghị quyết đã được thông qua nhờ vào một phiếu trắng của Hoa Kỳ, một quyết định mà Thủ tướng Netanyahu đã mô tả là “đâm dao sau lưng bạn”.

“Chính phủ Mỹ đã bí mật đi đêm với Palestine để soạn ra nghị quyết chống Israel cực đoan đằng sau lưng Israel”, một nguồn tin từ Jerusalem nói với tờ Times of Israel.

Nhà Trắng thừa nhận đích thân Tổng thống Obama đã ra lệnh cho Đại sứ Hoa Kỳ Samantha Power tại cuộc họp của LHQ bỏ phiếu trắng. Người ta vẫn không rõ chính quyền Obama đã tham gia vào việc thúc đẩy nghị quyết này như thế nào, lúc đầu, nghị quyết này được đưa ra bởi Ai Cập, sau đó được các nước New Zealand, Malaysia, Senegal và Venezuela đẩy lên trên.

Hôm Chủ Nhật, phát ngôn viên Nhà Trắng Eric Schultz ra tuyên bố khẳng định sự ủng hộ của ông Obama đối với Israel và nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ đã không soạn thảo nghị quyết này.

“Ai Cập cùng với Palestine là những người bắt đầu lưu hành dự thảo trước đó của nghị quyết“, Schultz nói. “Ai Cập đã đệ trình nó lên hội đồng vào thứ Sáu. Chúng tôi đã ra quyết định của mình vào lúc đó khi cuộc bỏ phiếu xảy ra“.

Quyết định của Mỹ lúc đó là không bỏ phiếu tại cuộc họp của Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc, một quyết định đi ngược lại truyền thống bảo vệ đồng minh quan trọng nhất của Nhà Trắng ở Trung Đông mỗi khi LHQ muốn ra một quyết định chống nhà nước Do Thái.

Thủ thướng Israel Netanyahu nói rằng trong khi Mỹ và Israel cũng có bất đồng riêng về hoạt động tái định cư Do Thái, hai nước có một sự đồng thuận rằng một nghị quyết như trên của  Hội đồng Bảo an sẽ khiến đàm phán hòa bình khó khăn hơn.

“Như tôi đã nói với [Ngoại trưởng Mỹ] John Kerry vào thứ Năm, bạn hữu thì không tố nhau ra Hội đồng Bảo an“, ông Netanyahu nói.

Thủ tướng Israel nói thẳng rằng ông trông đợi được làm việc với chính quyền mới của Donald Trump khi họ nhậm chức vào tháng tới. Ông cho biết ông đã được khích lệ bởi “những người bạn ở Hoa Kỳ”, những người chỉ trích nghị quyết này, nói rằng “họ hiểu sự cẩu thả và tàn phá” của nó.

Rõ ràng Israel cảm thấy “tình bạn” đối với ông Trump hơn là Obama. Không lâu sau khi đắc cử, Trump làm Israel vui mừng khi thông báo sẽ rời Đại sứ quán Mỹ tại Israel về thủ đô Jerusalem. Trước khi Hội đồng Bảo an bỏ phiếu, chính quyền Israel đã nhờ Trump can thiệp. Ông lên tiếng phản đối nghị quyết này, nhưng sau khi cuộc bỏ phiếu bị trì hoãn, Hội đồng Bảo an vẫn thông qua với một phiếu trắng của đại diện Mỹ.

Trump đã đăng lên Twitter sau đó: “Mọi thứ sẽ khác biệt sau ngày 20/1″. Sau đó, ông đã đăng lên Twitter về cuộc bỏ phiếu này “sẽ làm đàm phán hòa bình trở nên khó khăn hơn“. Nhưng, ông nói thêm, “chúng tôi sẽ làm được bằng bất kỳ giá nào“.

Hôm 26/12, Tổng thống tân cử Hoa Kỳ tiếp tục chỉ trích LHQ lên mạng xã hội: “Liên Hiệp Quốc có tiềm năng to lớn, nhưng bây giờ nó chỉ là một câu lạc bộ cho người ta đến và nói chuyện vui đùa. Thật đáng buồn!”. Trước đó ông cũng đăng một bức hình chúc mừng ngày lễ Hanukkah của người Do Thái, bắt đầu vào ngày 24/12 trùng với dịp Giáng sinh năm nay.

Phát ngôn viên Keyes nói với Fox News rằng Israel đã “thất vọng sâu sắc” vì nghị quyết này và việc bỏ phiếu trắng của chính quyền Obama.

“Tôi nghĩ rằng những gì chúng ta đang thấy là sự sự bỏ rơi Israel và sự từ bỏ chính sách có từ lâu đời của người Mỹ“, ông nói.

Theo truyền thông Israel, Bộ Ngoại giao nước này cho triệu hồi đại sứ của các nước bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết này, bao gồm cả những nước là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an – Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp. Trong một động thái khá bất thường, Đại sứ Hoa Kỳ sau đó cũng được triệu tập.

“Chúng tôi sẽ làm tất cả để Israel không bị tổn thương từ quyết định đáng xấu hổ này“, thủ tướng Netanyahu nói.

Nghị quyết này lên án các hoạt động định cư của Israel ở bờ Tây và Đông Jerusalem, làm dấy lên sự phẫn nộ trong dân chúng Israel và dẫn đến mối quan hệ suy yếu mới giữa ông Netanyahu và Obama. Israel đã cáo buộc Obama cấu kết với người Palestine chống lại nhà nước Do Thái.

Tác động trực tiếp của nghị quyết này dường như chỉ mang tính biểu tượng, nhưng Israel lo ngại rằng nó có thể mở ra cánh cửa của sự gia tăng các động thái quốc tế, bao gồm cả các biện pháp kinh tế. Phần lớn cộng đống quốc tế xem khu định cư này là bất hợp pháp hay không chính đáng và là một trở ngại đối với hòa bình.

Ngoài các biện pháp tuyên bố vào ngày Chủ Nhật, Israel đã triệu hồi đại sứ của mình tại New Zealand và Senegal và hủy bỏ chuyến thăm của Ngoại trưởng Senegal tới Israel đã lên lịch vào tháng Một. Một chuyến thăm của Thủ tướng Ukraine tới Nhà nước Do Thái cũng bị hủy bỏ và Israel tuyên bố cắt giảm hàng triệu đồng shekel tài trợ một số cơ quan Liên Hiệp Quốc.

Trong khi đó Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng việc Israel tiếp tục xây dựng thêm các khu định cư trong khu vực, trong đó bao gồm cả Đông Jerusalem, đe doạ cái gọi là giải pháp “hai nhà nước” giữa Israel và Palestine, nước cũng đòi chủ quyền đối với khu vực này.

“Hoa Kỳ đã hành động với một mục tiêu chính: duy trì tình trạng khả tạo của giải pháp hai nhà nước, điều mà mỗi chính quyền Mỹ trong nhiều thập kỷ đã đồng ý rằng đó là con đường duy nhất để đạt được một nền hòa bình chính đáng và lâu dài giữa Israel và Palestine“, ông Kerry nói vào thứ Sáu. “Hai nhà nước là con đường duy nhất để đảm bảo tương lai cho Israel với tư cách là nhà nước Do thái dân chủ, sống trong hòa bình và an ninh với các nước láng giềng, cùng với tự do và nhân phẩm cho người dân Palestine“.

Ông giải thích quyết định của chính quyền Obama không có nghĩa là ông Obama đồng ý với “mọi khía cạnh” của nghị quyết nhưng nó “lên án bạo lực một cách đúng đắn” và kêu gọi cả hai bên thực hiện các bước xây dựng để đảo ngược xu hướng hiện tại và thúc đẩy triển vọng cho một giải pháp hai nhà nước.

Thủ tướng Netanyahu đã nói thẳng không kiệm lời hôm thứ Bẩy khi phản hồi điều ông mô tả là “ám toán đáng xấu hổ”.

Ông nói rằng Hoa Kỳ bỏ phiếu trắng là “hoàn toàn trái ngược” với các cam kết của Hoa Kỳ, bao gồm một cam kết mà ông Obama đưa ra trong năm 2011 là không áp đặt các điều kiện cho thỏa thuận cuối cùng về Israel tại Hội đồng Bảo an. “Chính quyền Obama đã tiến hành một cuộc ám toám chống Israel đáng xấu hổ tại Liên Hiệp Quốc”.

Theo Fox News

Xem thêm: