Tổng thống Trump: Hoa Kỳ sẽ hủy vị thế đặc biệt của Hồng Kông

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Sáu (29/5) đã thông báo rằng vị thế thương mại ưu đãi của Hồng Kông sẽ bị tước bỏ. Ông Trump cũng mạnh mẽ lên án chế độ Trung Quốc vì “chà đạp lên quyền tự do của Hồng Kông”.

Embed from Getty Images

Tuyên bố của Tổng thống Trump đến một ngày sau khi Quốc hội Trung Quốc bỏ phiếu nhất trí ủng hộ áp đặt luật an ninh quốc gia lên Hồng Kông. Các nhà phê bình cảnh báo rằng bước đi này của Bắc Kinh có thể gây tổn hại tới vị thế trung tâm tài chính toàn cầu của Hồng Kông.

Hoa Kỳ trước đó đã đối xử với Hồng Kông như một thực thể tách biệt với Trung Quốc Đại lục về thương mại, đầu tư và nhập cư. Nhờ được hưởng ưu đãi đặc biệt này, Hồng Kông đã tránh được thuế nhập khẩu của Hoa Kỳ đang áp lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Trong cuộc họp báo của chính phủ Mỹ về các chính sách với Trung Quốc hôm 29/5, Tổng thống Trump nói rằng ông sẽ hủy bỏ vị thế đặc biệt của Hồng Kông, và sẽ cập nhật các khuyến cáo đi lại “để phản ánh về sự gia tăng mối nguy hiểm về giám sát và trừng phạt mà cơ quan an ninh Trung Quốc sẽ thực hiện tại Hồng Kông” sau khi luật an ninh quốc gia được phê duyệt.

Chính quyền Trump cũng sẽ “thực hiện các bước cần thiết” để chế tài các quan chức Trung Quốc và Hồng Kông “liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc làm xói mòn quyền tự trị của Hồng Kông”, ông Trump nói. Thông báo này của Tổng thống Trump cũng sẽ ảnh hưởng tới hàng loạt các thỏa thuận của Hoa Kỳ với Hồng Kông, trong đó có kiểm soát xuất khẩu, hiệp định dẫn độ và hải quan.

“Hành động của chúng tôi sẽ mạnh mẽ, hành động của chúng tôi sẽ có hiệu quả”, ông Trump nói.

Hồng Kông từng là thuộc địa của Anh Quốc gần 100 năm và được London trao trả về Bắc Kinh vào năm 1997 theo Tuyên bố chung Trung-Anh 1984. Trung Quốc cam kết duy trì quyền tự trị cao độ của Hồng Kông trong vòng năm 50 năm kể từ năm 1997, thực hiện chính sách “một quốc gia, hai chế độ”.

“Trung Quốc đã thay thế lời hứa của họ về mô hình ‘một quốc gia, hai chế độ’ bằng ‘một quốc gia, một chế độ’“, ông Trump nhấn mạnh. Tổng thống Hoa Kỳ nói thêm rằng luật mới nhất của Bắc Kinh “sẽ giảm bớt vị thế lâu đời và rất đáng tự hào của Hồng Kông”.

“Đây là bi kịch cho người dân Hồng Kông, cho người dân Trung Quốc và cũng thực sự là bi kịch cho người dân thế giới”, ông Trump nói.

Hai ngày trước, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã tuyên bố rằng Hồng Kông không còn đủ quyền tự trị từ Trung Quốc Đại lục để được hưởng ưu đãi đặc biệt theo luật Mỹ, nhưng việc chính thức hủy bỏ các đặc quyền của Hồng Kông cần phải có lệnh hành pháp do Tổng thống Trump ký.

Mặc dù Trung Quốc chưa công bố nội dung chi tiết của dự luật an ninh quốc gia cho Hồng Kông, nhưng theo bản thảo, dự luật này nhắm đến kết tội hình sự các hành vi “ly khai, lật đổ, khủng bộ và can thiệp từ bên ngoài”. Luật cũng cho phép giới chức trung ương thiết lập các cơ quan an ninh tại Hồng Kông.

Bộ trưởng Công an Trung Quốc Triệu Khắc Chí trong phát biểu tại hội nghị chính trị hôm thứ Sáu (29/5) đã khẳng định sẽ “chỉ đạo và hỗ trợ toàn diện cảnh sát Hồng Kông” nhằm “duy trì an toàn và ổn định của Hồng Kông”.

Hoàn cầu Thời báo, cơ quan của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã gọi thông báo của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump là “sự chuyên quyền vô độ”.

Xuân Thành

Xem thêm: