TNS Marco Rubio muốn ông Biden làm rõ tuyên bố về “thỏa thuận Đài Loan” với Trung Quốc

Thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio hôm 7/10 đã gửi cho Tổng thống Biden một bức thư, đề nghị ông làm rõ những bình luận của mình liên quan đến “Thỏa thuận Đài Loan” mà ông đã nhất trí với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Động thái này được cho là nhằm tránh việc Trung Quốc xuyên tạc hoặc hiểu sai về các thỏa thuận liên quan tới Đài Loan của Hoa Kỳ. 

Embed from Getty Images

Hôm 5/10, Tổng thống Biden tiết lộ, ông và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đều sẽ tuân thủ thỏa thuận về Đài Loan, một sự đồng thuận đã đạt được trong cuộc điện đàm kéo dài 90 phút vào tháng trước. Theo Reuters, ông Biden dường như đang đề cập “chính sách một Trung Quốc” lâu nay của Washington (trong đó Hoa Kỳ chính thức công nhận Bắc Kinh chứ không phải Đài Bắc), và Đạo luật Quan hệ Đài Loan vốn nêu rõ rằng quyết định của Mỹ trong việc thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh thay vì Đài Loan là phụ thuộc vào kỳ vọng tương lai của Đài Loan sẽ được xác định bằng các biện pháp hòa bình.

Ông Biden cho hay: “Tôi đã nói chuyện với ông Tập về Đài Loan. Chúng tôi đồng ý… chúng tôi sẽ tuân thủ thỏa thuận Đài Loan. Chúng tôi đã nói rõ rằng, tôi không nghĩ ông ấy [ông Tập] nên làm bất cứ điều gì khác ngoài việc tuân thủ thỏa thuận.”

Trước tuyên bố trên, thượng nghị sĩ Rubio viết cho ông Biden: “Việc ông nói rằng Hoa Kỳ và CHND Trung Hoa sẽ tuân theo ‘Thỏa thuận Đài Loan’ đã khiến nhiều người bối rối không biết chính xác ý của ông là gì.”

Mặc dù sau khi ông Biden đưa ra bình luận của mình, người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki đã giải thích rằng điều đó ngụ ý rằng Hoa Kỳ sẽ tuân theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan chính thức (TRA), cho đến nay vẫn chưa có tuyên bố chính thức nào về ý nghĩa thực sự của “Thỏa thuận Đài Loan” mà ông Biden đề cập.

TNS Rubio viết: “Tôi chân thành hy vọng rằng ông đề cập đến ba hiệp định đã ký giữa Hoa Kỳ và CHND Trung Hoa từ năm 1972 đến năm 1982, trong đó thiết lập quan hệ ngoại giao và đưa ra những tuyên bố nhất định liên quan đến Đài Loan. Như ông biết, các chính quyền mà thương lượng những thỏa thuận này đã xây dựng chúng một cách cẩn thận để ngăn chặn bất kỳ sự chấp nhận nào của Hoa Kỳ đối với yêu sách lãnh thổ của CHND Trung Hoa đối với đảo Đài Loan.”

Gần đây, máy bay quân sự Trung Quốc đã xâm nhập với số lượng lớn vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan. Ông Rubio viết rằng, khi Trung Quốc từ lâu đã tìm mọi cách để phá hoại các tuyên bố trong các thỏa thuận liên quan đến Đài Loan, “Nếu CHND Trung Hoa cố gắng giành quyền kiểm soát Đài Loan bằng vũ lực, họ chắc chắn sẽ chỉ ra những nội dung xuyên tạc về các thỏa thuận này để khẳng định rằng Mỹ không có quyền can thiệp để bảo vệ người dân Đài Loan.”

Ông Rubio viết, “Do đó, Hoa Kỳ không được có sơ hở nào để Trung Quốc cố tình diễn giải sai cam kết của Mỹ với Đài Loan.”

Hôm 6/10, Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết, một ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tiết lộ rằng Trung Quốc đã đồng ý tuân thủ “thỏa thuận Đài Loan”, Washington đã tái cam đoan với Đài Bắc rằng lập trường của Hoa Kỳ đối với đảo quốc này không thay đổi.

Lê Vy

Xem thêm: