Trung tuần tháng 5/2021 vừa qua, Tòa án Nhân dân về cáo buộc diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ đã công bố mở các phiên làm chứng công khai đầu tiên trong khoảng thời gian 4/6 đến 7/6 tại London. Tòa sẽ xem xét các các buộc về việc chế độ Trung Quốc phạm tội diệt chủng và tội ác chống lại loài người đối với người Duy Ngô Nhĩ, người Kazakhs và các dân tộc Hồi giáo Turk khác tại Tân Cương.

Tòa án Nhân dân về cáo buộc diệt chủng tại Tân Cương mở phiên làm chứng công khai
Gần 1000 người đang mặc áo tù nhân ngồi ngay ngắn bên trong hàng rào lưới sắt vây quanh. (Ảnh từ Twitter của một Trại tập trung Tân Cương)

Trong vòng 4 ngày và 8 phiên làm việc đầu tiên, Tòa sẽ phỏng vấn các chuyên gia và nhân chứng, trong đó nhiều người là nạn nhân trực tiếp trong các vi phạm nhân quyền tàn bạo của chế độ Cộng sản Trung Quốc. Các cá nhân và tổ chức có thể đăng ký trực tiếp tham dự hoặc theo dõi các buổi làm chứng công khai này theo hình thức trực tuyến. Nội dung các buổi làm chứng và thông tin về các cá nhân làm chứng được cung cấp tại đây.

Chủ tọa của tòa án nhân dân này là ngài Geoffrey Nice, một luật sư Anh Quốc rất uy tín trên trường quốc tế, từng tham gia vào nhiều tòa án độc lập quốc tế, hoạt động trong Tòa án Hình sự Quốc tế và tư vấn luật miễn phí cho các nhóm nạn nhân khác nhau. Ông Nice từng đảm trách vụ truy tố cựu Tổng thống Nam Tư Slobodan Milosevic tại Tòa án Hình sự Quốc tế.

Bênh cạnh đó, trong khoảng thời gian từ 2018 đến 2020, ông Nice đã chủ trì Tòa án nhân dân độc lập điều tra về thu hoạch nội tạng cưỡng bức từ tù nhân lương tâm tại Trung Quốc. Tòa án đưa ra phán quyết rằng chế độ Trung Quốc phạm tội ác chống lại loài người khi thu hoạch nội tạng từ các tù nhân lương tâm, những người bị bắt giữ và đàn áp chỉ vì đức tin của họ. Nạn nhân chủ yếu của tội ác này là những người tập Pháp Luân Công và đang chuyển dịch sang người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ bị đàn áp ở Tân Cương.

Tháng 9/2020, trước việc ngày càng có nhiều bằng chứng về hành vi diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ, ông Geoffrey Nice đã nhận được yêu cầu chính thức của Nghị viện Duy Ngô Nhĩ Thế giới (World Uyghur Congress), một tổ chức do người Duy Ngô Nhĩ lưu vong ở bên ngoài Trung Quốc sáng lập, nhằm điều tra các cáo buộc về việc chế độ Bắc Kinh đàn áp người Duy Ngô Nhĩ và người Turk tại Tân Cương.

Tòa án độc lập: TQ thu hoạch nội tạng và vi phạm nhân quyền nghiêm trọng
Ngài Geoffrey Nice (Phải). (Ảnh: ETAC)

Ngày 3/9/2020, ông Nice triệu tập Tòa án về cáo buộc diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ, với sự trợ giúp của tổ chức Liên minh Phản ứng trước tội ác Diệt chủng (Coalition for Genocide Response). Tại thời điểm đó, ông bình luận với AP rằng: “Hiện tại, bằng chứng có sức nặng nhất là việc hỏa thiêu và có thể là việc cưỡng chế triệt sản”.

Với việc xuất hiện ngày càng nhiều bằng chứng từ nhiều nguồn khác nhau trong suốt 8 tháng vừa qua, Tòa án đã xem xét các bằng chứng kết tội cũng như các bằng chứng bào chữa, đồng thời lựa chọn những bằng chứng quan trọng nhất tới từ chuyên gia cũng như nhân chứng trực tiếp để tổ chức phiên làm việc công khai từ 4/6 đến 7/6.

Trong bối cảnh các tuyên bố về tội ác diệt chủng của Đảng Cộng sản Trung Quốc tại Tân Cương đã xuất hiện trong các nghị quyết của Hạ viện Canada, Nghị viện Litva, Quốc hội Anh, thì một tòa án đánh giá các cáo buộc này đã không thể được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc tổ chức, do Trung Quốc là 1 trong 5 thành viên có quyền phủ quyết (veto right). Do các vấn đề về ngoại giao và lợi ích kinh tế, việc xét xử chế độ Trung Quốc tại một quốc gia khác cũng không thích hợp.

Bởi vậy, sự xuất hiện của một Tòa án Nhân dân độc lập do một nhân vật uy tín làm chủ tọa đã trở thành một lối thoát để đưa ra một kết luận chính xác, độc lập và công bằng về cuộc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ cùng các dân tộc thiểu số khác tại Tân Cương.

Minh Nhật

Xem thêm:

Mời xem video: