Tổng thống Joe Biden thông báo hôm Chủ Nhật (8/12) rằng Hoa Kỳ sẽ hợp tác với các đối tác và các bên liên quan ở Syria để giúp nắm bắt cơ hội tự xuất hiện sau khi các chiến binh nổi dậy lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad một cách chóng vánh. 

240930Biden
Tổng thống Mỹ Joe Biden, phòng Roosevelt, Nhà Trắng, 23/5/2023 (ảnh Shutterstock / Prashantrajsingh)

Bình luận về một loạt sự kiện diễn ra nhanh chóng ở Syria trong một tuần qua, ông Biden nói, “cuối cùng thì chế độ Assad cũng đã sụp đổ“.

Ông Biden và các trợ lý an ninh quốc gia hàng đầu của mình cho rằng một Trung Đông mới có thể đang nổi lên sau khi lực lượng nổi dậy lật đổ ông Assad chỉ sau hơn một tuần.

Theo ông Biden, Syria đang trong giai đoạn rủi ro và bất ổn, và đây là lần đầu tiên sau nhiều năm, cả Nga, Iran và tổ chức chiến binh Hezbollah đều không có vai trò có ảnh hưởng ở Syria.

Trong nhiều năm, những phía ủng hộ chính của Assad là Iran, Hezbollah và Nga. Nhưng trong tuần qua, sự ủng hộ của họ đã sụp đổ – tất cả ba phía – vì tất cả ba phía đều yếu hơn nhiều so với thời điểm tôi nhậm chức“, ông Biden cho hay. 

Ông Biden nói rằng Syria đang phải đối mặt với giai đoạn “rủi ro và bất ổn” và Hoa Kỳ sẽ giúp đỡ khi có thể.

Khi tất cả chúng ta chuyển sang câu hỏi về những gì sẽ xảy ra tiếp theo, Hoa Kỳ sẽ hợp tác với các đối tác và các bên liên quan ở Syria để giúp họ nắm bắt cơ hội, phòng ngừa nguy hiểm“, ông Biden nói thêm.

Nhưng một quan chức cấp cao Nhà Trắng đã cảnh báo rằng Hoa Kỳ không có ý định đưa ra kế hoạch chi tiết cho tương lai của Syria. “Tương lai sẽ do người Syria tạo nên“, vị quan chức này nói với các phóng viên.

Hoa Kỳ đang theo dõi chặt chẽ các tuyên bố từ tổ chức phiến quân hồi giáo Hayat Tahrir Al-Sham (HTS), nhóm lãnh đạo cuộc đã lật đổ chế độ Assad. Nhóm này đang “nói những điều đúng đắn” ở giai đoạn này, nhưng vẫn còn quá sớm để nói điều gì sẽ xảy ra ở Syria, vị quan chức Nhà Trắng cho biết thêm. 

Hoa Kỳ sẽ nỗ lực đảm bảo an toàn cho các kho vũ khí hóa học tại Syria, một quan chức cấp cao Nhà Trắng nói, nhưng không giải thích rõ thêm, ngoại trừ việc khẳng định quân đội Mỹ sẽ không có vai trò quan trọng nào trong nỗ lực này.

Một quan chức cấp cao khác của Nhà Trắng nói với Reuters rằng Hoa Kỳ có thể sẽ giữ lại khoảng 900 quân ở miền đông Syria để chống lại các chiến binh ISIS (Nhà nước Hồi giáo tử xưng ở Iraq và Syria).

Ông Biden nói thêm rằng các lực lượng Hoa Kỳ vào Chủ Nhật (8/12) đã tiến hành hàng chục cuộc tấn công chính xác trong lãnh thổ Syria nhằm vào các trại và các hoạt động của ISIS để ngăn chặn nhóm chiến binh này tái vũ trang.

Theo ông Biden, “đây là thời điểm cơ hội lịch sử cho người dân Syria, đang chịu đựng đau khổ lâu dài, xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho đất nước đáng tự hào của họ. Đây cũng là thời điểm rủi ro và bất ổn“.