Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức tuyên bố hôm thứ Tư (1/1) rằng ông hoan nghênh các cuộc trao đổi bình đẳng, có phẩm giá, lành mạnh và có trật tự với Trung Quốc, nhưng tự hỏi liệu có thiện chí từ Bắc Kinh hay không khi ông cho rằng Trung Quốc đang ngăn chặn những điều đơn giản như du lịch.

Lai Thanh Duc
Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức có bài phát biểu tại Gala Quốc khánh kỷ niệm 113 năm thành lập nước Cộng hòa Trung Hoa vào thứ Bảy (5/10). (Nguồn ảnh: Trang web Văn phòng Tổng thống Đài Loan)

Là người nhậm chức vào tháng Năm vừa qua, ông Lại thường xuyên đề nghị đàm phán với Trung Quốc nhưng đều bị từ chối. Trung Quốc coi Đài Loan được quản lý dân chủ là lãnh thổ của riêng mình và coi ông Lại là “kẻ ly khai“. Ông Lại tuyên bố chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của mình.

Phát biểu tại một cuộc họp báo vào ngày đầu năm mới, ông Lại cho biết Trung Quốc đang ngăn chặn các tương tác bình thường bằng các hạn chế đối với khách du lịch Trung Quốc đến thăm hoặc sinh viên học tập trên đảo, trong khi lệnh cấm tương tự không áp dụng đối với người Đài Loan đến Trung Quốc.

Nhưng tôi vẫn muốn nhấn mạnh điều này: Đài Loan hy vọng sẽ có các cuộc trao đổi lành mạnh và có trật tự với Trung Quốc theo các nguyên tắc có đi có lại và có phẩm giá“, ông Lại nêu rõ.

Các nhà báo nên hỏi Trung Quốc tại sao công dân của họ có thể tự do đi lại đến các quốc gia như Hoa Kỳ và Nhật Bản, nhưng lại có tất cả những biện pháp kiểm soát này khi nói đến Đài Loan, ông Lại nói thêm.

Điều này có thực sự thể hiện thiện chí đối với Đài Loan không? Họ không thể đối xử bình đẳng với mọi người sao?” ông Lại đặt câu hỏi. 

Đài Loan và Trung Quốc đã nhiều lần cáo buộc lẫn nhau về các hạn chế du lịch và đi lại. Vào tháng Sáu, Đài Loan yêu cầu công dân của mình không đến Trung Quốc trừ khi thực sự cần thiết, sau khi Bắc Kinh đe dọa sẽ xử tử những người được coi là “cuồng tín” ủng hộ Đài Loan độc lập.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói trong bài phát biểu năm mới vào thứ Ba (31/12) rằng không ai có thể ngăn cản “sự thống nhất” của Trung Quốc với Đài Loan.

Quân đội Trung Quốc hoạt động xung quanh Đài Loan trên cơ sở hàng ngày và năm ngoái đã tổ chức hai cuộc tập trận chiến tranh gần hòn đảo này.

Ông Lại cho rằng mối đe dọa từ các quốc gia độc tài càng lớn thì các nền dân chủ càng phải đoàn kết, và lưu ý rằng quân đội Trung Quốc và Nga đang hoạt động cùng nhau ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Theo ông Lại, sự hợp tác giữa các nền dân chủ cần tập trung vào quốc phòng và an ninh cũng như củng cố “chuỗi cung ứng dân chủ“.

Nếu điều đó không được thực hiện đúng cách, nó sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế và ngành công nghiệp của tất cả các quốc gia, và cuộc sống của người dân ở các nền dân chủ“, ông Lại nhấn mạnh.

Tôi thực sự hy vọng rằng trong năm mới, các quốc gia dân chủ có thể đoàn kết hơn nữa và đạt được mục tiêu hòa bình, dân chủ và thịnh vượng“, ông Lại nhấn mạnh.