Khi Tổng thống Donald Trump kỷ niệm 100 ngày tại nhiệm trong tuần này, Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk lãnh đạo cho biết họ đã cắt giảm ít nhất 160 tỷ USD lãng phí, gian lận và lạm dụng trong chính quyền liên bang.

DOGE Trump Musk
Ảnh trên mạng xã hội X về DOGE của ông Trump và ông Musk.

Khi Tổng thống Trump ký lệnh hành pháp thành lập DOGE vào Ngày nhậm chức, cơ quan này đã đặt ra mục tiêu đầy tham vọng là cắt giảm 2 nghìn tỷ USD từ ngân sách liên bang.

Theo Văn phòng Đạo đức Chính phủ, “nhân viên chính phủ đặc biệt” như ông Musk không được phép làm việc cho chính phủ liên bang quá 130 ngày một năm, trong trường hợp của ông Musk hạn chót để ông làm việc tại DOGE sẽ là ngày 30/5. Ông Musk đã bắt đầu cắt giảm giờ làm việc của mình tại DOGE.

Chia sẻ với chương trình “Jesse Watters Primetime” của đài Fox News hôm thứ Năm (1/5), nhóm DOGE của ông Musk đã nêu ra một số khoản chi tiêu lãng phí gây sốc nhất của chính phủ Hoa Kỳ mà cơ quan này đã phát hiện thời gian qua. 

Tài trợ cho cựu thành viên Taliban

Đầu năm nay, DOGE phát hiện Viện Hòa bình Hoa Kỳ (USIP) đã chuyển 132.000 USD cho ông Mohammad Qasem Halimi, một cựu thành viên Taliban, cựu Trưởng ban Nghi lễ của Afghanistan. DOGE thông báo vào ngày 31/3 rằng hợp đồng này đã bị hủy bỏ.

Ông Halimi bị Hoa Kỳ bắt giữ và giam tại Căn cứ Không quân Bagram trong một năm kể từ ngày 2/1/2002. Ông đã giữ một số chức vụ trong chính phủ Afghanistan sau khi được phóng thích và được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Hajj và Các vấn đề tôn giáo tại Afghanistan vào năm 2020.

“Một cơ quan nhỏ có tên là Viện Hòa bình Hoa Kỳ chắc chắn là cơ quan mà chúng tôi đã có nhiều cuộc chiến nhất. Chúng tôi thực sự đã vào cơ quan đó và phát hiện ra họ có súng đã được nạp đạn bên trong trụ sở của họ — là Viện Hòa bình”, một nhân viên DOGE nói với ông Watters. “Cho đến nay, đây là cơ quan ít hòa bình nhất mà chúng tôi từng làm việc cùng, thật là trớ trêu. Ngoài ra, chúng tôi phát hiện ra rằng họ đã chi tiền cho những thứ như máy bay phản lực tư nhân, và họ thậm chí còn có một hợp đồng trị giá 130.000 USD với một cựu thành viên của Taliban. Điều này là có thật. Chúng tôi không gặp phải điều đó ở hầu hết các cơ quan”.

Các bữa tiệc tại Caesars Palace

Đầu năm nay, Fox News đưa tin các trường học trên toàn quốc đã chi 200 tỷ USD từ quỹ cứu trợ COVID-19 cho các khoản chi phí “ít được giám sát hoặc ảnh hưởng đến học sinh”, chẳng hạn như phòng khách sạn ở Las Vegas và mua xe bán kem, theo kết quả kiểm toán của DOGE.

Theo báo cáo của Parents Defending Education và được DOGE chia sẻ, Granite School District ở Utah đã chi 86.000 USD tiền cứu trợ COVID-19 cho các phòng khách sạn để tổ chức hội nghị giáo dục tại Caesars Palace, một sòng bạc sang trọng ở Las Vegas, trong khi Santa Ana Unified ở California đã chi 393.000 USD để thuê một sân vận động Major League Baseball. Kể từ đó, Granite School District đã phủ nhận “bất kỳ hành vi không phù hợp nào khi để các nhà giáo dục của chúng tôi tham gia” vào hội nghị ở Las Vegas.

Bộ phận cắt giảm chi phí cũng tiết lộ rằng các trường đã chi 60.000 USD từ quỹ cứu trợ COVID-19 cho thẻ bơi, trong khi một khu học chánh ở California đã sử dụng quỹ này để mua một xe bán kem.

“Về cơ bản, họ đang tiệc tùng bằng tiền đóng thuế của người dân”, ông Musk nói với ông Watters.

Hàng triệu USD để sản xuất chương trình ‘Sesame Street’ tại Iraq

Thượng nghị sĩ Joni Ernst, (Đảng Cộng hòa, Iowa), chủ tịch của Ủy ban DOGE Thượng viện và là người đã hợp tác chặt chẽ với ông Musk để xác định các khoản lãng phí cần cắt giảm, tiết lộ rằng Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) “đã phê duyệt số tiền khổng lồ là 20 triệu USD để sản xuất chương trình ‘Sesame Street’ tại Iraq”. 

Ông Ernst cho biết dưới thời chính quyền Biden, USAID đã trao 20 triệu USD cho một tổ chức phi lợi nhuận có tên là Sesame Workshop để sản xuất một chương trình có tên “Ahlan Simsim Iraq” nhằm nỗ lực “thúc đẩy sự hòa nhập, tôn trọng lẫn nhau và hiểu biết giữa các nhóm dân tộc, tôn giáo và giáo phái”.

Chỉ tính riêng năm 2024, có hàng tỷ ‘khoản thanh toán không đúng quy định’ 

DOGE đã nhận được sự hỗ trợ từ Văn phòng Trách nhiệm Giải trình của Chính phủ Hoa Kỳ (GAO). và văn phòng này đã công bố một báo cáo vào tháng Ba tiết lộ rằng các cơ quan liên bang đã lãng phí 162 tỷ USD vào các “khoản thanh toán không phù hợp”, trên thực tế là giảm 74 tỷ USD so với năm tài chính trước.

Phân tích của GAO cho thấy trong số 16 cơ quan chính phủ báo cáo các khoản thanh toán không đúng quy định, 75% lượng lãng phí được tìm thấy tập trung vào năm chương trình: 54 tỷ USD từ ba chương trình Medicare của Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS); 31 tỷ USD trong Medicaid của HHS; 16 tỷ USD từ khoản miễn trừ thuế thu nhập đã kiếm được của Bộ Tài chính; 11 tỷ USD từ Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung của Bộ Nông nghiệp (USDA); và 9 tỷ USD từ Quỹ Phục hồi Nhà hàng của Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ (SBA).

Lượng lớn chi tiêu DEI trong chính quyền liên bang

Trong suốt chiến dịch tranh cử và kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã nói rõ rằng ông muốn cắt giảm chi tiêu cho chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) trong chính quyền liên bang, đồng thời nhấn mạnh rằng hệ thống trọng dụng người tài nên là trọng tâm.

DOGE đã thông báo trong vài tháng qua rằng họ đã cắt giảm hàng trăm triệu USD trong các hợp đồng DEI.

Đầu tháng này, DOGE thông báo đã hợp tác với Quỹ Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ để hủy bỏ 402 khoản tài trợ DEI “lãng phí”, giúp tiết kiệm được 233 triệu USD, bao gồm 1 triệu USD cho chương trình “Lãnh đạo giáo viên chống phân biệt chủng tộc vì sự chuyển đổi trên toàn tiểu bang”.

Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ có thể tiết kiệm tới 80 triệu USD chi tiêu lãng phí bằng cách cắt giảm một số chương trình DEI, cơ quan này thông báo vào tháng Ba.

Phát ngôn viên Sean Parnell của Lầu Năm Góc cho biết trong một video đăng trên mạng xã hội rằng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã làm việc với DOGE để cắt giảm chi tiêu lãng phí.

Ông Parnell đã liệt kê một số phát hiện ban đầu được DOGE nêu bật, phần lớn trong số đó bao gồm hàng triệu USD được trao để hỗ trợ nhiều chương trình DEI khác nhau, bao gồm 1,9 triệu USD cho quá trình chuyển đổi và đào tạo DEI toàn diện trong Không quân và 6 triệu USD cho Đại học Montana để “củng cố nền dân chủ Hoa Kỳ bằng cách thu hẹp khoảng cách”.

Đầu tháng này, chính quyền Trump đã tuyên bố cắt giảm hàng triệu USD tiền tài trợ DEI từ Viện Bảo tàng và Dịch vụ Thư viện. 

Vào tháng Hai, Bộ Giáo dục cho biết họ sẽ hủy hơn 100 triệu USD tiền tài trợ cho đào tạo DEI.