Trump nói rằng ông sẽ không cho phép Israel thôn tính Bờ Tây

Hôm thứ Năm (25/9), Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết ông sẽ không cho phép Israel thôn tính Bờ Tây, bác bỏ lời kêu gọi của một số chính trị gia cực hữu ở Israel muốn mở rộng chủ quyền đối với khu vực này và dập tắt hy vọng về một nhà nước Palestine.

Để thôn tính Bờ Tây, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã phải đối mặt với một số áp lực từ các đồng minh, khiến các nhà lãnh đạo Ả Rập lo ngại, một số trong đó đã gặp Tổng thống Trump hôm thứ Ba (23/9) bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

“Tôi sẽ không cho phép Israel thôn tính Bờ Tây. Không, tôi sẽ không cho phép điều đó. Điều đó sẽ không xảy ra được,” ông Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục.

“Đủ rồi. Đã đến lúc dừng lại rồi,” ông nói.

Pháp, Anh, Canada, Úc và Bồ Đào Nha nằm trong số các quốc gia công nhận nhà nước Palestine trong vài ngày qua, một phần nhằm duy trì khả năng đạt được giải pháp hai nhà nước. Israel đã lên án động thái này.

Tổng thống Trump đưa ra bình luận này khi ông Netanyahu đến New York để có bài phát biểu tại Liên Hợp Quốc vào thứ Sáu (26/9).

Văn phòng của ông Netanyahu chưa lập tức phản hồi yêu cầu bình luận về phát biểu của ông Trump. Các khu định cư của Israel đã phát triển cả về quy mô lẫn số lượng, kể từ khi Israel chiếm được Bờ Tây trong cuộc chiến năm 1967. Chúng trải dài sâu vào trong lãnh thổ với hệ thống đường sá và cơ sở hạ tầng khác do Israel kiểm soát, càng làm đất đai bị chia cắt.

Kế hoạch định cư của Israel bị lên án rộng rãi, được gọi là dự án E1, sẽ chia đôi Bờ Tây bị chiếm đóng và cắt đứt khỏi Đông Jerusalem, đã nhận được sự chấp thuận cuối cùng vào tháng Tám. Dự án này sẽ cắt ngang vùng đất mà người Palestine đang tìm kiếm để thành lập nhà nước.

Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich, một người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan trong liên minh cánh hữu cầm quyền giúp ông Netanyahu nắm quyền, khi đó đã nói rằng một nhà nước Palestine “đang bị xóa khỏi bàn đàm phán”.

Các nước Ả Rập và Hồi giáo đã cảnh báo ông Trump trong cuộc họp đầu tuần này về hậu quả nghiêm trọng của bất kỳ hành động sáp nhập Bờ Tây nào – một thông điệp mà tổng thống Hoa Kỳ “hiểu rất rõ”, theo Bộ trưởng Ngoại giao Ả Rập Saudi, Hoàng tử Faisal bin Farhan Al-Saud.

Khoảng 700.000 người định cư Israel sống cùng 2,7 triệu người Palestine ở Bờ Tây và Đông Jerusalem, nơi Israel sáp nhập trong một động thái không được hầu hết các quốc gia công nhận.

Israel từ chối nhượng lại quyền kiểm soát Bờ Tây, một lập trường mà họ cho là đã được củng cố kể từ khi Hamas tấn công Israel vào ngày 7/10/2023, làm thiệt mạng khoảng 1.200 người và bắt giữ 251 con tin. Khoảng 48 con tin, trong đó 20 người được cho là còn sống, vẫn đang bị giam giữ.

Theo luật pháp quốc tế, phần lớn cộng đồng quốc tế coi các khu định cư của Israel ở Bờ Tây là bất hợp pháp.

Israel đã bác bỏ điều này, viện dẫn mối liên hệ lịch sử và kinh thánh với khu vực này và nói rằng các khu định cư mang lại chiều sâu chiến lược và an ninh.

ĐÀM PHÁN THỎA THUẬN GAZA

Trong khi các nhà lãnh đạo quốc tế đang tập trung tại Liên Hợp Quốc ở New York, Hoa Kỳ đã có những nỗ lực mới nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài gần hai năm ở Gaza giữa Israel và nhóm chiến binh Hamas của Palestine bằng cách trình bày kế hoạch hòa bình Trung Đông gồm 21 điểm.

Theo đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff, thông tin này đã được chia sẻ với các nhà lãnh đạo và quan chức từ Ả Rập Saudi, UAE, Qatar, Ai Cập, Jordan, Thổ Nhĩ Kỳ, Indonesia và Pakistan hôm thứ Ba.

Ông Trump, vẫn là đồng minh trung thành nhất của Israel trên trường quốc tế, cho biết ông đã nói chuyện với đại diện các quốc gia Trung Đông và ông Netanyahu hôm thứ Năm và rằng thỏa thuận về Gaza có thể sớm đạt được.

“Chúng tôi muốn các con tin được trả lại, chúng tôi muốn các thi thể được trả lại và chúng tôi muốn có hòa bình ở khu vực đó. Vì vậy, chúng tôi đã có một số cuộc đàm phán rất tốt đẹp,” ông nói.

Israel đã hứng chịu sự lên án toàn cầu về cuộc chiến ở Gaza, vốn đã gần 2 năm mà chưa thấy dấu hiệu ngừng bắn. Theo các cơ quan y tế địa phương, cuộc xung đột đã gây ra sự tàn phá nghiêm trọng và cướp đi sinh mạng của hơn 65.000 người Palestine.

Một tổ chức theo dõi nạn đói toàn cầu cho biết một phần lãnh thổ đang phải chịu nạn đói.

Trên thực địa, lực lượng Israel đã tiến sâu hơn vào Thành phố Gaza hôm thứ Năm và các cuộc không kích của Israel đã làm thiệt mạng ít nhất 19 người trên khắp Gaza, các cơ quan y tế địa phương cho biết.

Các nỗ lực quốc tế cũng đang tiếp tục gửi viện trợ để giúp đỡ người dân khi Israel dường như ngày càng bị cô lập.

Hôm thứ Năm, Ý và Tây Ban Nha đã triển khai tàu hải quân để hỗ trợ một đội tàu cứu trợ quốc tế, đã bị tấn công bằng máy bay không người lái khi đang cố gắng chuyển hàng cứu trợ đến Gaza. Đội tàu Global Sumud đang sử dụng khoảng 50 tàu dân sự để cố gắng phá vỡ lệnh phong tỏa hải quân của Israel đối với Gaza.

Xem thêm

Những điểm chính trong bài phát biểu của Tổng thống Trump tại LHQ

Vào thứ Ba (23/9), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York