Trung Quốc đe dọa thỏa thuận kênh đào Panama của Hoa Kỳ

Lý Ngọc
•
Thứ Bảy, 19/07/2025

Trung Quốc đã cảnh báo rằng họ có thể chặn việc bán các cảng quốc tế của tập đoàn CK Hutchison có trụ sở tại Hồng Kông – bao gồm một cảng ở mỗi đầu của kênh đào Panama – cho một liên danh có liên hệ với Hoa Kỳ, trừ khi tập đoàn vận tải biển quốc doanh của Trung Quốc, COSCO, được đưa vào thỏa thuận.

Du an moi — Tàu container Cosco Development, được đăng ký và treo cờ Hồng Kông, có sức chứa hơn 13.000 container, được nhìn thấy tại âu tàu Agua Clara ở Colon, cách Thành phố Panama 90 km vào ngày 2 tháng 5 năm 2017. Hôm thứ Năm, Cosco Development đã trở thành con tàu lớn nhất đi qua Kênh đào Panama. (Nguồn ảnh RODRIGO ARANGUA/AFP qua Getty Images)

Diễn biến này đã làm dấy lên câu hỏi về thỏa thuận trị giá 22,8 tỷ đô la được nhiều người chú ý, mà Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ca ngợi là một chiến thắng về chính sách đối ngoại sẽ làm giảm ảnh hưởng của Trung Quốc đối với các tuyến vận chuyển chiến lược toàn cầu.

Vào tháng 3, CK Hutchison đã đồng ý bán 80% cổ phần của mình tại 43 cảng container trên 23 quốc gia cho một tập đoàn do BlackRock và Mediterranean Shipping Company có trụ sở tại Geneva đứng đầu.

Thỏa thuận này, vẫn cần sự chấp thuận của Bắc Kinh, bởi thỏa thuận này được đưa ra sau khi ông Trump tuyên bốrằng Trung Quốc kiểm soát Kênh đào Panama nhưng Trung Quốc và Panama luôn bác bỏ.

Các cuộc đàm phán về việc mua lại giữa BlackRock, Mediterranean Shipping Company (MSC) và CK Hutchison đang phải chịu áp lực ngày càng tăng khi các quan chức Trung Quốc khăng khăng rằng COSCO, một công ty vận tải biển lớn của Trung Quốc do nhà nước sở hữu, phải được đưa vào thỏa thuận với tư cách là đối tác và cổ đông bình đẳng.

Nếu không, Bắc Kinh sẽ chuẩn bị chặn giao dịch, theo những người biết về các cuộc đàm phán được Tạp chí Phố Wall trích dẫn.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã chỉ trích thỏa thuận này, gọi đây là “hành động bá quyền” của Hoa Kỳ nhằm hạn chế lợi ích quốc gia của Trung Quốc dưới chiêu bài thương mại.

Chính quyền Trung Quốc đã mở cuộc điều tra chống độc quyền về vụ mua bán này và ra lệnh cho các doanh nghiệp nhà nước tạm dừng mọi giao dịch kinh doanh mới liên quan đến nhà sáng lập CK Hutchison, Lý Gia Thành và gia đình ông.

Các quan chức ở Panama xác nhận cuộc kiểm toán các hoạt động nhượng bộ của Hutchison đang được tiến hành.

Chuyên gia thương mại Henry Gao, giáo sư tại Đại học Quản lý Singapore, chia sẻ với Newsweek về tối hậu thư được Trung Quốc đưa tin: “Tôi nghĩ rằng động cơ chủ yếu của động thái này là các cân nhắc về chính trị và chiến lược. Điều này sẽ không phù hợp với chính quyền Trump, vốn đang tìm cách đẩy Trung Quốc ra khỏi Mỹ Latinh, nơi từ lâu được Mỹ coi là sân sau của mình. Tuy nhiên, nếu các cuộc đàm phán thương mại song phương đạt được tiến triển tốt, Mỹ có thể sẵn sàng giải quyết vấn đề theo cách thân thiện hơn”.

Trong đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiện phát biểu với giới truyền thông hôm thứ Sáu rằng: “Liên quan đến việc CK Hutchison bán tài sản cảng nước ngoài, Cục Quản lý thị trường nhà nước Trung Quốc đã tuyên bố rằng họ sẽ tiến hành xem xét theo luật pháp để bảo vệ sự cạnh tranh công bằng trên thị trường và bảo vệ lợi ích công cộng”.