Trung Quốc điều gần 100 tàu tới Trường Sa ‘ngăn cản Philippines xây đảo’

Tờ Hoa Nam Buổi Sáng (Hồng Kông) hôm 8/2 đưa tin Trung Quốc mới đây đã điều động gần 100 tàu tới Đảo Thị Tứ, Trường Sa để ngăn chặn Philippines xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông trên đảo.

Đảo Thị Tứ là một đảo san hô thuộc cụm Thị Tứ của quần đảo Trường Sa, Biển Đông. Đảo này có diện tích khoảng 36ha – là đảo có diện tích nổi lớn thứ hai tại quần đảo Trường Sa. Cả Việt Nam, Philippines, Đài Loan và Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền Đảo Thị Tứ, nhưng Philippines là nước đang kiểm soát đảo này.

Philippines gọi Đảo Thị Tứ là Đảo Pagasa, trong khi Trung Quốc gọi là Trung Nghiệp đảo.

Tờ Hoa Nam Buổi Sáng dẫn thông tin từ tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington D.C cho biết Trung Quốc đã bắt đầu điều động nhiều tàu tới Đảo Thị Tứ từ cuối tháng Mười Hai năm ngoái.

Hạm đội tàu Trung Quốc được cho là xuất phát từ Đá Subi ở gần Đảo Thị Tứ, trong đó có các tàu hải quân, tàu cảnh sát biển và hàng chục tàu đánh cá.

Báo cáo của AMTI nói rằng sự hiện diện của hạm đội tàu Trung Quốc là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm ép buộc Philippines phải dừng công việc xây dựng trên đảo.

Các hình ảnh vệ tinh mà AMTI công bố cho thấy một tàu khu trục lớp Jianghu V và tàu cảnh sát biển lớp Zhaoduan đã tới Đảo Thị Tứ vào ngày 20/12, thời điểm đó số lượng tàu Trung Quốc xuất hiện ở đây ước tính đã lên tới 95 chiếc.

Báo cáo cũng cho biết tàu chiến của Trung Quốc khi đó chỉ cách tàu khu trục hải quân Philippines BRP Ramon Alcaraz khoảng 7 hải lý.

Dẫn các hình ảnh vệ tinh, AMTI khẳng định số lượng tàu Trung Quốc ở quanh Đảo Thị Tứ tăng lên ít nhất 24 chiếc vào ngày 3/12 – trước thời điểm Philippines bắt đầu khởi động lại việc xây dựng trên đảo và tăng lên 95 chiếc vào ngày 25/12. Số lượng tàu Trung Quốc giảm xuống còn 42 chiếc vào ngày 26/1.

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hồi tháng Mười Một năm ngoái đã nói rằng Đại sứ Trung Quốc tại Philippines trước đó đã thúc giục ông phải hủy kế hoạch xây dựng trên Đảo Thị Tứ.

AMTI nhận định rằng việc số lượng tàu Trung Quốc giảm xuống cho thấy rằng chế độ Bắc Kinh đã thất bại trong việc phô trương thanh thế để dọa nạt và ép buộc Manila phải dừng xây dựng đảo.

Tuy nhiên, AMTI cũng cho rằng “các kế hoạch [xây dựng trên đảo của Philippines] tiếp tục phải đối mặt với sự trì hoãn và quy mô xây dựng của họ là khiêm tốn hơn rất nhiều so với những gì do Trung Quốc, thậm chí là Việt Nam thực hiện [tại Trường Sa]”.

Theo Hoa Nam Buổi Sáng, chính phủ Philippines vào tháng 4/2017 đã thông báo họ sẽ bắt đầu xây một đoạn đường nối trên bãi biển của Đảo Thị Tứ. Sau khi hoàn thành, đường nối bờ biển này sẽ giúp vận chuyển vật liệu để sửa chữa và mở rộng thêm đường băng trên đảo, giúp đón được các máy bay lớn hơn.

Công việc xây dựng này theo kế hoạch đã phải hoàn thành từ cuối năm 2018, nhưng các quan chức Philippines cho biết việc xây dựng đã bị trì hoãn do thời tiết khắc nghiệt và biển động. Trong khi đó, AMTI cho rằng các hoạt động quấy rối của Trung Quốc cũng là một trong những nguyên nhân khiến Philippines chưa thể hoàn thành việc xây dựng theo kế hoạch.

Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana hôm 4/2 nói với tờ Philippine Daily Inquirer rằng đoạn đường nối bờ biển trên đảo bây giờ dự kiến sẽ được hoàn thành vào quý đầu năm nay.

“Vấn đề với Pagasa là chúng tôi phải chở mọi thứ đến đây để phục vụ cho việc xây dựng từ thép, cát, sỏi tới các thiết bị hạng nặng,” ông Lorenzana nói.

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines nhấn mạnh: “Chúng ta cần một đường nối bờ biển để vận chuyển vật liệu lên đảo… Do đó tôi tin rằng con đường này sẽ được hoàn thành vào quý đầu năm nay.”

Tân Bình