“Vành đai và Con đường”: 2 nước gặp rắc rối vô lý với công ty Trung Quốc

Để mở rộng ảnh hưởng trên thế giới, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã đưa ra sáng kiến “Vành đai và Con đường”. Trong thời gian qua đã liên tục xảy ra tranh chấp, một số nước tham gia đã rơi vào bẫy nợ. Hiện có thông tin dự án lại có thêm vấn đề trong hợp tác tại Panama và Costa Rica. Ngoài ra nhiều nước cũng xem xét hủy bỏ dự án vì những bài học nhãn tiền.

Trục trặc tại Trung Mỹ

Theo Deutsche Welle (Đức), vào đầu tháng này, truyền thông địa phương ở Costa Rica đã tiết lộ rằng kế hoạch xây dựng đường Limon do Trung Quốc thầu phải được hoàn thành trong vòng một năm. Nhưng công ty Harbor Engineering của Trung Quốc cho biết bất kể tiến độ của dự án như thế nào thì thời hạn đến tháng 5/2022, khuyến nghị Costa Rica phải ký lại hợp đồng và xin một khoản vay mới từ Trung Quốc.

Bộ trưởng Bộ Giao thông Công cộng của Costa Rica, ông Roldolfo Mendez lên tiếng cứng rắn rằng ông sẽ không bao giờ chấp nhận đề xuất này. Ngoài ra, giới truyền thông cũng đưa ra một số câu hỏi, trước hết là khá nghi ngờ liệu Harbor Engineering của Trung Quốc có thể hoàn thành việc xây dựng trong vòng một năm đã thỏa thuận hay không; thứ hai là tại sao phải thương lượng lại hợp đồng với một công ty đang có ý bỏ dở giữa chừng. Tuy nhiên, Harbor Engineering không phản hồi.

Còn tình hình ở Panama , theo thông tin thực chất là do tiến độ dự án bị chậm. Năm 2013, chính quyền Panama đã ký thỏa thuận phát triển cảng container và cảng biển Panama (PCCP); năm 2016, Shanghai Guozhijie và Landbridge Group mua lại dự án, sau đó vào năm 2017 tổ chức lễ động thổ. Khi đó, Landbridge cũng khoe rằng dự án sẽ mang lại cho người Panama rất nhiều cơ hội kinh tế, và thậm chí có thể hình thành hành lang kinh tế hàng hải “Vành đai và Con đường”. Tuy nhiên 4 năm sau, số tiền đầu tư thực tế của Landbridge Group thấp hơn 16,6% đã thỏa thuận, và họ vẫn nợ tiền thuê đất và tiền bảo hiểm; còn người kiểm soát thực tế của Guozhijie là ông Cao Thiên Quốc (Gao Tianguo) thì đã bị bắt ở Thượng Hải vào năm 2020 vì cho vay bất hợp pháp.

Thông tin kết luận, theo thời gian các vụ hợp tác được ký kết giữa Trung Quốc và các nước Trung Mỹ đã dần có kết quả, nhưng kết quả là Kênh Nicaragua, Cảng Colon và Xa lộ Limon đều thất bại.

Những nước xem xét, hủy bỏ “Vành đai và Con đường”

Mặc dù sáng kiến ​​“Vành đai và Con đường” thúc đẩy việc xây dựng cơ sở hạ tầng của các nước tham gia nhằm cải thiện kết nối của Trung Á, châu Âu và châu Phi, qua đó tăng cường thương mại. Nhưng những năm gần đây, do chính sách bẫy nợ của Bắc Kinh và các hành động gây hấn với các nước khu vực Biển Đông cùng nhiều chính sách bành trướng khác đã khiến nhiều nước xem xét lại quan điểm ủng hộ trước đây của họ đối với sáng kiến ​​“Vành đai và Con đường”.

Ngày 13/6, Thủ tướng Ý Mario Draghi tiết lộ trong cuộc họp báo sau Hội nghị thượng đỉnh G7 rằng Ý sẽ xem xét kỹ lưỡng sáng kiến “​​Vành đai và Con đường” của Trung Quốc. Ông cũng cáo buộc rằng Bắc Kinh là một chính phủ độc tài không tôn trọng các quy tắc đa phương.

Fiame Naomi Mataafa, nữ thủ tướng đầu tiên của đảo quốc Samoa ở Nam Thái Bình Dương, tuyên bố sau khi nhậm chức rằng bà sẽ gác lại dự án phát triển cảng khổng lồ theo sáng kiến ​​“Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, đó là bến cảng Vaiusu tiêu tốn 100 triệu USD. Đây không chỉ là một thay đổi lớn trong lập trường của Samoa đối với Trung Quốc mà còn là một bước lùi khác đối với sáng kiến ​​“Vành đai và Con đường”. Bà Mataafa chỉ ra rằng đảo quốc Samoa đã nợ Trung Quốc một khoản nợ khổng lồ, điều này khiến người dân phải chịu áp lực quá lớn. Trung Quốc là nước chủ nợ lớn nhất của Samoa, nhưng Samoa chỉ có dân số 200.000 người mà phải nợ của Trung Quốc khoảng 160 triệu USD, chiếm 40% nợ nước ngoài của đất nước.

Ngày 21/4, Ngoại trưởng Úc Marise Payne cho biết trong một tuyên bố rằng bà đã quyết định hủy bỏ 4 thỏa thuận, trong đó có 2 thỏa thuận đã đạt được giữa Victoria và Bắc Kinh vào năm 2018 và 2019. Bà cho biết theo Luật Quan hệ Đối ngoại (Foreign Relations Bill) của Úc năm 2020, tin rằng 4 thỏa thuận đó không phù hợp hoặc không có lợi cho chính sách đối ngoại của Úc; cùng ngày, chính quyền bang New South Wales của Úc cũng tuyên bố rằng bang tạm ngừng 2 dự án liên quan đến mỏ than.

Pakistan lao trúng bẫy nợ nhưng không được kéo lên?

Vấn đề về nợ của Pakistan gần đây cũng đang leo thang. Theo khuôn khổ của Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan (CPEC), khoản nợ của Pakistan đối với các dự án năng lượng do Bắc Kinh tài trợ đã vượt quá 31 tỷ USD. Đối với khoản nợ 3 tỷ USD đến hạn trả ngay lập tức, Pakistan đã yêu cầu Trung Quốc xóa bỏ, nhưng Bắc Kinh kiên quyết không chịu, hiện nay nước này đan vào “vùng nguy hiểm” của bẫy nợ.

Montenegro phải tìm kiếm giúp đỡ từ EU

Montenegro, một quốc gia vùng Balkan, đã rơi vào bẫy nợ từ “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc với khoản nợ lên tới 4,33 tỷ euro, chiếm 103% GDP của cả nước. Về vấn đề này, Quỹ Tiền tệ Quốc tế từng cho rằng nước này không có khả năng gánh thêm các khoản nợ mới. Montenegro đề nghị EU hỗ trợ trả nợ, nhưng bị từ chối. Tuy nhiên, EU cho biết họ có thể tài trợ thông qua các chương trình đầu tư.

Sri Lanka phải thế chấp cảng nước sâu trong 99 năm

Mặc dù các nước dọc theo “Vành đai và Con đường” đã nhận được những khoản tiền khổng lồ và có cơ sở hạ tầng mới giúp dễ dàng hơn trong giao thương cũng như xuất nhập khẩu với Trung Quốc, nhưng cũng có nhiều lo ngại các nước nghèo có thể rơi vào bẫy nợ như Sri Lanka. Do không có khả năng trả các khoản vay nên vào tháng 12/2017 Sri Lanka phải cho Trung Quốc “thuê” cảng nước sâu phía nam Hambantota trong 99 năm, khiến nhiều nước trên thế giới “bừng tỉnh”.

Vương Quân, Vision Times

Xem thêm: