Alexander Permyakov, 29 tuổi sinh ra ở Ukraine, đã bị bắt hôm Thứ Bảy và thú nhận việc đánh bom mưu sát blogger Nga Zakhar Prilepin. Permyakov khai bắt đầu phục vụ cho tình báo của Ukraine từ năm 2018, theo video mà truyền thông Nga công bố. Cư dân mạng Ukraine tỏ ý nghi ngờ.

230508 ukspy 01
Alexander Permyakov, 29 tuổi sinh ra ở Ukraine, đã bị bắt và thú nhận việc đánh bom mưu sát blogger Nga Zakhar Prilepin. (Ảnh cắt từ video)

Nghi phạm đã nhận tội theo video của Nga công bố:

Blogger Zakhar Prilepin (48 tuổi) bị trọng thương trong vụ đánh bom ám sát sáng hôm 6/5 xảy ra ven đường làng Pionersky, cách thành phố cùng tên khoảng 70 km, cách Moskva khoảng 400 km về phía đông. Cộng sự Sasha Shubin đi cùng xe với ông Prilepin đã mất mạng.

Nghi phạm Alexander Permyakov

RT đưa tin, nghi phạm được xác định là Alexander Permyakov, 29 tuổi, sinh ra ở Ukraine, đã bị bắt ngay sau vụ tấn công khi đang cố gắng đi bộ trốn khỏi hiện trường. Người dân địa phương đã báo cảnh sát về một người đang chạy trốn, và người này cuối cùng đã bị bắt ở một ngôi làng gần đó. Permyakov thừa nhận đã cố gắng ám sát ông Prilepin, tiết lộ rằng anh đã được tuyển dụng năm 2018 bởi một cơ quan tình báo Ukraine không xác định.

Ủy ban Điều tra đã công bố một đoạn video về cuộc thẩm vấn, trong đó nghi phạm kể với các nhà điều tra rằng anh ta đã cài hai quả mìn chống tăng vào bên đường và đợi xe của ông Prilepin, rồi kích nổ từ xa.

Có cư dân mạng tỏ ý nghi ngờ, ít nhất là về một phần của lời khai. Nguồn thông tin dường như từ phía Ukraine, nói rằng theo em gái hiện đang sống ở Ukraine của Permyakov, thì anh ta đã từng phục vụ trong một tổ chức Nga ly khai hoạt động ở Ukraine. Đây không phải lần đầu tiên người phía Ukraine tìm cách ám chỉ rằng các vụ khủng bố ở Nga là do các nhóm ly khai của Nga đang hoạt động ở Ukraine.

Chính quyền Kyiv hiện nói rằng họ đang tiến hành các bước để sớm gia nhập EU và NATO, nơi đòi hỏi tiêu chuẩn cao về dân chủ và nhân quyền. Chính quyền Kyiv đang nhận hỗ trợ rất lớn về quân sự và tài chính, cũng là trên danh nghĩa đấu tranh cho nền dân chủ và tự do, trái ngược với các hành động mang tính khủng bố và đàn áp nhân quyền như đàn áp tôn giáo và tự do ngôn luận.

Cập nhật vụ blogger Nga Zakhar Prilepin

Một số chi tiết vụ việc đã được cập nhật.

Chiếc xe bị 2 quả mìn chống tăng chôn ở đường phát nổ, chứ không phải bị gài bom trong xe như báo cáo ban đầu. Nga ban đầu đưa tin là người đang lái xe bị thiệt mạng, nhưng sau đó như BBC cập nhật, thì ông Prilepin mới là người đang lái xe lúc đó. Người bị thiệt mạng là người bạn tên Shubin.

Prilepin trở thành mục tiêu ám sát vì ông là nhà văn làm blogger ủng hộ phe Nga trong khi chiến tranh đang diễn ra ở Ukraine. Theo báo cáo từ Nga, sau điều trị vòng đầu ở bệnh viện, ông được xác định gãy xương ở cả hai chân và cũng được cho là bị chấn thương cột sống.

Ukraine đã cấm sách của ông Prilepin vào năm 2018. Năm ngoái, ông đã bị EU đưa vào danh sách đen như một phần của lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga.

Là một nhà văn có tiếng (website chính thức: zaharprilepin.ru), ông từng xuất bản không ít tiểu thuyết và từng đoạt giải văn học, theo BBC báo cáo. Ban đầu, ông tham gia một số hoạt động chính trị chỉ trích Tổng thống Nga Vladimir Putin. Tuy nhiên, cũng theo BBC, sau những gì xảy ra ở Ukraine từ năm 2014, ông đã biểu hiện như một người theo chủ nghĩa dân tộc và dần dần chuyển sang ủng hộ ông Putin, công khai ủng hộ quan điểm chủ quyền lãnh thổ của Nga.

Như tin đã đưa, vụ phục kích này là khi ông đang trên đường trở về thăm nhà từ khu vực Donetsk, nơi ông phục vụ như một thành viên của Vệ binh Quốc gia Nga. Có cư dân mạng cho biết, chuyến về thăm nhà này hoàn toàn bí mật, và đích thân ông lái xe, từ đó phỏng đoán rằng tình báo của đối phương đã bằng cách nào đó giám sát xe riêng của ông.

BBC dẫn lời ông chỉ trích hành động khủng bố của kẻ thù và cảm ơn những người đã cầu nguyện cho ông: “Các người sẽ không đe dọa nổi bất cứ ai… Cảm ơn tất cả mọi người đã cầu nguyện, vì [tôi] lẽ ra không thể sống sót sau một vụ nổ như vậy.”

RT báo cáo rằng Kirill Budanov, người đứng đầu GUR, cơ quan tình báo quân đội Ukraine, đã buông lời đe dọa sẽ giết sạch trên phạm vi toàn cầu những người Nga cho đến khi đạt mục đích. Khi được hỏi phải chăng GUR đứng sau vụ đánh bom ám sát năm ngoái, ông Budanov đã trả lời ám chỉ như thế này: “Đừng tiếp tục chủ đề đó. Tất cả những gì tôi sẽ bình luận là chúng tôi đã giết người Nga và chúng tôi sẽ tiếp tục giết người Nga ở bất cứ đâu trên thế giới này cho đến khi giành được chiến thắng hoàn toàn ở Ukraine.”

Phản ứng từ phía Ukraine

Reuters dẫn lời Mykhailo Podolyak, cố vấn cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, rằng theo ông thì chính là Nga đã dàn dựng vụ tấn công nhà văn Prilepin.

“Mọi người đều hiểu rằng đây hoàn toàn là một màn trình diễn được dàn dựng,” ông Podolyak nói với truyền hình Ukraine, mặc dù ông không có bất cứ bằng chứng gì. “Đây là dàn dựng và vụ đánh bom Điện Kremlin [cũng vậy], là nhằm vào khán giả trong nước.”

BBC dẫn lời nhóm mang tên Atesh trên kênh mạng xã hội của họ —nhóm bao gồm người Ukraine và người Tartar ở Crimea— tuyên bố rằng họ đứng sau vụ tấn công: “Anh ấy không lái xe một mình mà có một điều bất ngờ ở dưới gầm xe.”

Tuy BBC viết rằng hãng tin Anh quốc này không thể xác minh tuyên bố của Atesh, nhưng có thể thấy rõ chi tiết rằng tuyên bố của kẻ tự nhận là nhóm làm ra khủng bố này lại không khớp với sự thật — đó là 2 quả mìn chống tăng chôn ở đường đi chứ không phải bom cài gầm xe như thông báo ban đầu.

Ở vụ trước —đánh bom khủng bố ở quán cà-phê ám sát blogger Vladlen Tatarsky— cũng có thể thấy cách phản ứng tương tự từ phía Ukraine.

Bấy giờ, ông Podolyak đã tuyên bố vụ giết người là một phần của “cuộc chiến chính trị nội bộ” ở Nga mà ông ví như những con nhện ăn thịt lẫn nhau trong một cái lọ; mặc dù ông không cung cấp bất kỳ bằng chứng gì ủng hộ cho cáo buộc của mình. Ngay sau đó một nhóm tự nhận là nhóm ly khai Nga với cái tên rất dài đã nhận trách nhiệm vụ đánh bom, với lời lẽ rất giống luận điệu của chính quyền Kyiv.

Nhật Tân