Vụ bắt CFO Huawei: Trung Quốc có thể “bắt con tin” Mỹ để trả đũa

Sau khi Canada bắt giữ Phó Chủ tịch kiêm Giám đốc Tài chính của Tập đoàn Huawei theo yêu cầu của Washington, các chuyên gia chính trị Mỹ cho rằng chính quyền Trung Quốc có thể ‘bắt con tin’ Mỹ để trả đũa.

Hôm thứ Năm (6/12), truyền thông quốc tế đã đồng loạt loan tin Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Tài chính Tập đoàn Huawei Mạnh Vãn Châu (Meng Wanzhou) đã bị bắt tại Canada hôm thứ Bảy (1/12) theo yêu cầu của Washington và khả năng sẽ sớm bị dẫn độ về Mỹ. Hãng công nghệ hàng đầu của Trung Quốc cho biết bà Mạnh bị bắt khi đang chuyển tiếp chuyến bay tại thành phố Vancouver.

Theo hãng tin AP, các quan chức Trung Quốc hôm thứ Năm (6/12) đã lên án mạnh mẽ vụ bắt giữ bà Mạnh, nhưng không đưa ra thông tin về các phản ứng cụ thể. Các chuyên gia Mỹ cảnh báo rằng sắp tới có thể diễn ra các hành động gây hấn từ Bắc Kinh, trong đó có khả năng họ sẽ bắt giam các công dân Mỹ nổi tiếng trong ngành công nghệ để trả đũa.

Ông James Lewis, giám đốc về chính sách công nghệ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington D.C nói với hãng tin Axios rằng Mỹ nên chuẩn bị cho một phản ứng dữ dội từ Trung Quốc và cảnh báo rằng các giám đốc công nghệ Mỹ bây giờ nên tránh xa Trung Quốc.

“Nếu tôi là một giám đốc công nghệ Mỹ, tôi sẽ không di trú tới Trung Quốc trong tuần này”, ông Lewis cảnh báo. Chuyên gia này cho rằng Huawei “là một trong những công ty con cưng của chính quyền Trung Quốc”, và khẳng định các nhà lãnh đạo cộng sản Trung Quốc sẽ không ngần ngại “bắt con tin”.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm thứ Năm (6/12) đã gọi vụ bắt giữ bà Mạnh là vi phạm nhân quyền và yêu cầu “thả ngay lập tức” vị giám đốc 46 tuổi có tiếng Anh là Sabrina.

“Bắt giữ một người mà không cung cấp bất kỳ giải thích nào rõ ràng là đã vi phạm nhân quyền của bà ấy”, ông Cảnh nói và cho biết thêm rằng chính phủ Trung Quốc “đã làm rõ lập trường nghiêm túc của mình với Mỹ và Canada”.

Ông Cảnh nói rằng phía Mỹ và Canada chưa cung cấp lý do bắt giữ bà Mạnh. Tuy nhiên, tờ Nhật báo Phố Wall hồi tháng Tư vừa qua đã thông tin rằng giới chức Mỹ đang điều tra Huawei vì nghi ngờ hãng công nghệ này đã vi phạm chế tài Mỹ đang áp đặt lên Iran. Điều này đã dẫn tới việc chính quyền Trung Quốc kêu gọi Washington tránh bất kỳ bước đi nào mà có thể gây tổn hại tới niềm tin kinh doanh.

Được biết, bà Mạnh Vãn Châu hiện đang là Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị, giám đốc Tài chính Tập đoàn Huawei. Bà là con gái của nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi. Ông Nhậm là một cựu kỹ sư quân đội Trung Quốc. Bà Mạnh được truyền thông Trung Quốc so sánh với những nhân vật nổi tiếng của giới công nghệ Mỹ như cố lãnh đạo Apple Steve Jobs và nhà sáng lập và CEO Facebook Mark Zuckerberg.

Tờ Hoàn cầu Thời báo – tờ báo của nhà nước Trung Quốc đã cáo buộc Mỹ chèn ép Huawei.

“Washington đang nỗ lực gây tổn hại tới uy tín quốc tế của Huawei và hành động nhắm vào thị trường toàn cầu của hãng công nghệ khổng lồ này nhân danh luật pháp”, bài báo trên Hoàn cầu Thời báo viết.

“Chính phủ Trung Quốc nên nghiêm túc suy xét lại xu hướng của Mỹ nhằm lạm dụng tiến trình phát lý để áp bức các doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc. Chính phủ nên tăng cường tương tác với Mỹ và gây áp lực khi cần thiết. Trung Quốc đã thực hiện kiềm chế, nhưng Mỹ không thể hành động liều lĩnh. Tổng thống Mỹ Donald Trump nên ngăn chặn các hành động thù định của một số người Mỹ có thể đe dọa mối quan hệ Trung – Mỹ”, Hoàn cầu Thời báo nhấn mạnh.

Thực tế, trong thời gian qua Huawei đã trở thành mục tiêu chính của Mỹ trong hành động đảm bảo an ninh quốc gia. Dưới chính phủ Trump, thậm chí ngay từ chính phủ Obama, Washington đã ép các nước Châu Âu và các đồng minh khác của Mỹ phải giới hạn kinh doanh với Huawei, cáo buộc công nghệ của công ty này đang trợ giúp hoạt động gián điệp của chính quyền Trung Quốc.

Huawei hôm thứ Tư (5/12) phát đi tuyên bố cho biết họ chưa được cung cấp nhiều thông tin về vụ Canada bắt giữa bà Mạnh.

“Công ty chỉ được cung cấp rất ít thông tin liên quan tới các cáo buộc và không hề biết bà Mạnh đã làm bất cứ điều gì sai trái”, tuyên bố của Huawei nói.

Hãng tin AP nhận định rằng việc bắt giữ bà Manh sẽ lại khuếch đại mẫu thuẫn trong quan hệ Mỹ – Trung vốn vừa dịu xuống khi Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đạt được thỏa thuận “hưu chiến” thương mại trong cuộc gặp bên lề Hội nghị G-20 tại Argentina.

Xuân Thành

Xem thêm: