Bắc Giang: Mỏ than Bố Hạ bị khai thác trái phép gần 5,5 triệu tấn

Công ty Khoáng sản Bắc Giang cùng Công ty Xuân An đã cùng móc ngoặc để tổ chức khai thác trái phép gần 5,5 triệu tấn than tại mỏ than Bố Hạ. Trị giá số than bị khai thác trái phép trên là gần 570 tỷ đồng.

Dự kiến, ngày 20/11, TAND tỉnh Bắc Giang sẽ mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử sơ thẩm vụ án “Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên”, xảy ra tại mỏ than Bố Hạ của Công ty cổ phần Khoáng sản Bắc Giang (Công ty Khoáng sản Bắc Giang). Trước đó, phiên tòa đã được mở 2 lần, song đều phải tạm hoãn.

10 bị cáo bị đưa ra xét xử. Trong đó, 5 bị cáo bị đưa ra xét xử về 2 tội danh “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, gồm: Dương Văn Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Khoáng sản Bắc Giang; Hà Văn Hòe, Tổng giám đốc; Phạm Thanh Thạch, Phó tổng giám đốc; Nguyễn Thị Hồng Thắm, Giám đốc và Nguyễn Văn Thảo, Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Xuân An (Công ty Xuân An).

Bị cáo Lê Minh Dương, Phó giám đốc kiêm Kế toán trưởng Công ty Công ty TNHH MTV Xuân An (Công ty Xuân An) bị đưa ra xét xử về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.

Các bị cáo Lại Hồng Thanh, cựu Phó tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam; Phạm Ngọc Chi, cựu Trưởng phòng thẩm định hồ sơ hoạt động khoáng sản; Phạm Phú Ninh, cựu Phó chánh văn phòng và Lưu Ngọc Thành, chuyên viên Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, bị truy tố tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Công ty Khoáng sản Bắc Giang được cấp giấy phép khai thác than tại mỏ than Bố Hạ (xã Đồng Hưu và xã Đông Sơn, huyện Yên Thế) tại giấy phép số 2956/GP- BTNMT, ngày 22/12/2016 do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp, với tổng trữ lượng cấp phép là 1.659.206 tấn than.

Trong đó, khai thác bằng hình thức lộ thiên trong 10 năm là 426.384 tấn, khai thác hầm lò trong 26 năm là 1.232.822 tấn; công suất khai thác từ 13.445 tấn đến 100.000 tấn than/năm.

Sau khi được cấp phép, các bị cáo tại Công ty Khoáng sản Bắc Giang là Hà Văn Hòe, Nguyễn Văn Dũng, Phạm Thanh Thạch đã thống nhất, cấu kết với Công ty Xuân An để công ty này được vào khai thác, tiêu thụ than tại mỏ than Bố Hạ.

Cơ quan công an xác định từ tháng 5/2017 đến hết ngày 31/12/2022, Công ty Xuân An đã khai thác hơn 3,7 triệu tấn than, qua đó hưởng gần 2,9 triệu tấn; Công ty Khoáng sản Bắc Giang được chia 819.000 tấn than.

Bên cạnh đó, Công ty Khoáng sản Bắc Giang cũng tự khai thác lộ thiên và tiêu thụ được tổng số 1,547 triệu tấn than, nâng tổng khối lượng hai công ty này tiêu thụ gần 5,251 triệu tấn than.

Quá trình khám xét công trường khai thác, cơ quan công an thu giữ 611.700 tấn than tồn chưa tiêu thụ, nâng tổng khối lượng than 2 công ty đã khai thác từ khi được cấp phép đến ngày 16/2/2023 là trên 5,862 triệu tấn.

Cơ quan tố tụng cáo buộc tuy chỉ được cấp phép khai thác 426.384 tấn than bằng hình thức lộ thiên, song các bị can tại 2 công ty trên đã có hành vi chỉ đạo, thực hiện khai thác, tiêu thụ trái phép hơn 5,4 triệu tấn than tại mỏ than Bố Hạ.

Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng tỉnh Bắc Giang đã kết luận trị giá số than bị khai thác trái phép trên là gần 570 tỷ đồng.

Các bị cáo tại Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam thiếu trách nhiệm

Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (hiện nay là Cục Địa chất và Cục Khoáng sản) đã 2 lần lập đoàn kiểm tra việc khai thác tại mỏ than Bố Hạ.

Cụ thể, ngày 9/12/2021, Phó Tổng cục trưởng Lại Hồng Thanh ký quyết định thành lập Đoàn kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về khoáng sản tại mỏ than Bố Hạ, do ông Phạm Phú Ninh, Phó trưởng phòng Kiểm soát hoạt động khoáng sản làm Trưởng đoàn.

Đoàn kiểm tra đã phát hiện, chỉ ra việc khai thác khoáng sản trái phương pháp, vượt trữ lượng khai thác bằng phương pháp lộ thiên 1,471 triệu tấn và khai thác hết, vượt tổng trữ lượng khai thác (bằng phương pháp lộ thiên, hầm lò) là 238.663 tấn.

Những vi phạm này có dấu hiệu phạm tội hình sự, thuộc trường hợp phải chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan điều tra để xử lý, song đoàn kiểm tra chỉ lập biên bản vi phạm hành chính.

Ngày 16/2/2022, ông Lại Hồng Thanh ký quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Khoáng sản Bắc Giang bằng hình thức phạt tiền 2,12 tỷ đồng và phạt bổ sung bằng hình thức đình chỉ hoạt động 6 tháng đối với toàn bộ diện tích mỏ than Bố Hạ là 76,5 ha.

Cơ quan tố tụng đánh giá, hành vi của các bị cáo tại Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam là thiếu trách nhiệm khi không chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan điều tra.

Các bị cáo tại Tổng cục cũng không yêu cầu Công ty Khoáng sản Bắc Giang đóng cửa mỏ hoặc điều chỉnh giấy phép khai thác, không có biện pháp ngăn chặn vi phạm, dẫn đến công ty này tiếp tục thực hiện khai thác trái phép và tiêu thụ thêm hơn 1,4 triệu tấn than, trị giá 102,5 tỷ đồng.

Xem thêm

Khai thác khoáng sản ‘chui’ thu hơn 33 tỷ đồng: Giám đốc bị bắt

Công an xác định tổng giá trị khoáng sản được các bị can và người liên quan khai thác chui ở huyện Hà Trung là hơn 33 tỷ đồng.