Ngày 30/7, đại diện Cấp cao về An ninh và Chính sách Đối ngoại Liên minh Châu Âu (EU), ông Josep Borrell phát biểu tại Hà Nội rằng khối này muốn bảo đảm hòa bình tại Biển Đông và có thể giúp tăng cường an ninh hàng hải cùng năng lực an ninh mạng cho Việt Nam. Ông này còn nói rằng EU muốn khởi động nâng cấp quan hệ với Việt Nam lên đối tác chiến lược toàn diện.

eu de nghi ho tro an ninh cho viet nam o bien dong
Phó Thủ tướng Lê Thành Long và Phó Chủ tịch Ủy ban Châu Âu. Ảnh: baochinhphu.vnĐ

Reuters đưa tin dẫn lời của ông Josep Borrell như vừa nêu trong cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tại Hà Nội. Theo ông Josep Borrell, EU có quyền lợi trực tiếp tại khu vực Biển Đông nơi mà hơn 1/3 lượng hàng nhập khẩu của khối này và hơn 20% lượng hàng xuất khẩu của khối này được vận chuyển qua đó.

Trong cuộc họp báo sau đó với Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, ông Josep Borrell phát biểu với báo giới rằng “EU có thể là một tác nhân khôn khéo giúp mang lại hòa bình và an ninh. Khối này có thể giúp tăng cường khả năng về an ninh mạng, an ninh hàng hải và quản trị khủng hoảng của Việt Nam”.

Ngoài vấn đề an ninh, hòa bình tại Biển Đông, ông Josep Borrell còn thúc giục Việt Nam tăng cường thực thi kế hoạch đã thống nhất với EU và những quốc gia tài trợ khác về việc giảm lệ thuộc vào than đá; vì từ khi đạt được thống nhất kể từ năm 2022 đến nay rất ít tiến triển trong lĩnh vực này được ghi nhận.

Reuters còn loan tin trong cuộc họp báo chung nhưng báo giới không được phép đặt câu hỏi, ông Josep Borrell nhấn mạnh đến mối quan hệ mậu dịch mạnh mẽ giữa EU và Việt Nam; đồng thời có nhắc ngắn gọn vấn đề nhân quyền tại Việt Nam.

Về phần mình, Ngoại trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị EU tiếp tục cung cấp viện trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam, sớm gỡ bỏ thẻ vàng đối với hải sản Việt Nam do đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không được quản lý (IUU) mà EU đã áp đặt từ năm 2017, thúc đẩy phê chuẩn Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA) và giúp đỡ tiền bạc cũng như đào tạo để Việt Nam triển khai Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), theo báo Tuổi Trẻ.

Hiện giữa Hà Nội và Brussels có khuôn khổ quan hệ Đối tác và Hợp tác toàn diện, vốn có hiệu lực từ tháng 10/2016. Châu Âu là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba của Việt Nam, sau Mỹ và Trung Quốc, và là nhà cung cấp viện trợ không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam.

Cũng trong sáng ngày 30/7, ông Josep Borrell đã có cuộc gặp mặt với Chủ tịch nước Tô Lâm.

Khánh Vy ̣t/h