Theo ĐBQH Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai), giá bất động sản tăng phi mã, người nghèo, lao động, công chức rất khó có thể mua được. “Một công chức không ăn gì, vài trăm năm mới mua được nhà”.

r trinh xuan an
Đại biểu Trịnh Xuân An. (Ảnh: quochoi.vn)

Sáng 21/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho biết Quốc hội ban hành thêm nghị quyết này sẽ là cơ sở khơi thông nguồn lực, tăng thêm nguồn lực đất đai để phát triển kinh tế – xã hội.

Về phạm vi thí điểm, đại biểu đồng tình với việc thực hiện thí điểm trên phạm vi cả nước nhưng không phải mang tính chất đại trà, chung chung, đồng thời, cần làm rõ đối với các dự án, tiêu chí nào.

Trong đó, với những quy định trong dự thảo nghị quyết sẽ chắc chắn chỉ áp dụng với khu vực đô thị, không có chuyện lấy đất lúa, đất nông nghiệp một cách đại trà, tràn lan để thực hiện nghị quyết. Đây là cách thiết kế khá hợp lý để thực hiện.

Theo đại biểu, khi nghị quyết thông qua cũng cần có những nguyên tắc để có một thị trường bất động sản lành mạnh, phù hợp, đáp ứng yêu cầu, tránh tạo ra sốt đất, vi phạm pháp luật.

Công chức không ăn gì, vài trăm năm mới mua được nhà

Bày tỏ nhiều lo ngại với dự thảo, Đại biểu Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cho rằng thí điểm đất đai khác với chính sách khác, bởi một khi đã xây dựng công trình trên đó, thực hiện chuyển đổi mục đích thì không có khả năng khắc phục nữa, gây tác hại khôn lường, đặc biệt là trong bối cảnh chúng ta thực hiện nhiều mục tiêu an ninh lương thực và các mục tiêu khác.

db nguyen cong long
Đại biểu Nguyễn Công Long. (Ảnh: quochoi.vn)

Ông Long đặt vấn đề nếu thông qua Nghị quyết này thì sẽ tạo ra các hành lang pháp lý như thế nào?

Quốc hội đã ban hành pháp luật đất đai, bất động sản. Tới nay, chúng ta đã cơ bản hoàn thiện cơ chế ban hành cho kinh doanh bất động sản, đất đai, nhà ở, quy hoạch. Tuy nhiên, nếu lại có nghị quyết thí điểm khác, nhà đầu tư không cần tuân thủ đúng các yêu cầu của các luật trên.

“Như vậy, chúng ta có 2 mặt bằng pháp lý cho hoạt động kinh doanh bất động sản. Một là tuân thủ đầy đủ pháp luật hiện hành và thứ hai là nghị quyết này với nhiều ưu thế hơn. Như vậy sẽ tác động đến thị trường như thế nào?”, ông Long nêu.

Theo ông Long, bất động sản hiện nay có rất nhiều vấn đề như giá tăng phi mã, người nghèo, lao động, công chức rất khó có thể mua được. “Một công chức không ăn gì, vài trăm năm mới mua được nhà. Cử tri đặt câu hỏi tại sao không có cơ chế gì để thí điểm, tháo gỡ cho các vướng mắc của nhà ở xã hội, trong khi đó, dự thảo nghị quyết này chỉ hướng tới nhà ở thương mại. Những đối tượng yếu thế chúng ta không có chính sách gì cả. Chúng tôi cho rằng đây là vấn đề rất đáng cân nhắc”, ông Long nói.

Ông Long nhận định hiện nhiều địa phương đang không vướng mắc trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất để sang xây dựng dự án thương mại. Vậy tại sao lại phải đồng loạt thí điểm hết toàn bộ? Không thể nào mở đại trà như thế được.

Nhìn nhận trong tài liệu đã đánh giá các hệ lụy tiêu cực như thu gom đất nông nghiệp, đầu cơ đất đai, mua gom đất đai chờ lên giá, song theo ông Long, đây không phải vấn đề nguy cơ nữa, bởi câu chuyện thu gom đất nông nghiệp đã có hàng chục năm nay.

“Tại sao các hiệp hội, nhà đầu tư rất kiên trì trong việc vận động Chính phủ, Quốc hội theo đuổi chính sách này. Đó là vì lợi nhuận. Với nhà ở thương mại, lợi nhuận tối đa nhất là chênh lệch địa tô. Nếu chiểu theo các luật hiện hành dư địa không còn nhiều nên mới nhằm vào câu chuyện đất đai này. Đây là vấn đề quan ngại, phải kiểm soát”, ông Long nói.

Ông Long cho hay trong dự thảo có quy định chỉ được phép thực hiện ở khu vực đô thị, không vượt quá 30% diện tích tăng thêm trong quy hoạch. Giới hạn phạm vi diện tích này cần thiết nhưng cách họ “nới room” không khó. Điều quan trọng nhất 30% này nằm ở đâu, nếu rơi hết vào đất lúa, đất rừng thì không còn khả năng khắc phục.

Sao không dành quỹ đất cho nhà ở xã hội

Đại biểu Đỗ Huy Khánh (đoàn Đồng Nai) nhấn mạnh đất đai là tài nguyên vô giá, tấc đất tấc vàng, trong khi đó, tại nhiều đô thị ở các tỉnh, thành phố, nhiều dự án nhà ở thương mại được xây dựng xong nhưng bỏ hoang, không có người ở.

do huy khanh
Đại biểu Đỗ Huy Khánh, đoàn Đồng Nai (Ảnh: quochoi.vn).

Ông Khánh đặt vấn đề việc mở rộng thí điểm sử dụng đất cho dự án nhà ở thương mại có hợp lý hay không, khi tình trạng bỏ hoang vẫn diễn ra. Trong khi đó, nhu cầu thực tế là nhà ở xã hội, nhà ở dành cho người thu nhập thấp cần được quan tâm hơn.

“Nhu cầu thực là nhà ở xã hội, tại sao chúng ta không dành quỹ đất, không ban hành các Nghị quyết để phát triển nhà ở xã hội, đáp ứng nguyện vọng của người thu nhập thấp, công nhân, những đối tượng không đủ tiền để mua nhà ở thương mại?”, ông Khánh nói.

Theo ông Khánh, ở một số địa phương, người thu nhập thấp, công nhân bốc thăm. 5 lần 7 lượt với mong muốn mua căn nhà ở xã hội dưới 50m2, nhưng chưa được, do nguồn cung hạn chế. Trong khi đó, ở nhiều đô thị, nhà ở thương mại xây xong không có người ở.

“Dự án bỏ hoang, mua bán chỉ có trên giấy tờ để kiếm lời, không có người ở”, ông Khánh nêu thực tế và cho rằng với các dự án bỏ hoang như vậy, thì việc mở rộng thí điểm có phù hợp hay không? Do đó, ông đề nghị Quốc hội, cơ quan soạn thảo cân nhắc các vấn đề nêu trên.

dai bieu pham duc an
Đại biểu Phạm Đức Ấn. (Ảnh: quochoi.vn)

Đại biểu Phạm Đức Ấn (đoàn TP. Hà Nội) đặt câu hỏi liệu có tạo ra một mặt bằng giá đất mới hay không?

“Với một quyết định hành chính, cho phép thỏa thuận quyền sử dụng với đất nông nghiệp, phi nông nghiệp không phải đất ở, đất khác trong cùng thửa để làm dự án nhà ở thương mại, giá đất có thể từ 500.000 đồng lên 20 triệu đồng/m2, lợi ích này ai đạt được?”, ông Ấn nêu.

Ông Ấn cũng lo ngại cùng một khu vực, khu đất nhà nước thu hồi để thực hiện các dự án của Nhà nước thì có giá đền bù, thu hồi khác, sẽ thấp hơn so với giá mà doanh nghiệp thỏa thuận để làm dự án bất động sản, dù hai lô đất có thể gần nhau. “Khi đó, người dân sẽ so sánh, nảy sinh tranh chấp”, ông Ấn cho hay.

Minh Long