Theo lộ trình do HĐND TP. Hà Nội thông qua, từ ngày 1/1/2027, chợ, cửa hàng tiện ích tại TP. Hà Nội sẽ không cung cấp miễn phí túi nilon khó phân hủy sinh học và không được lưu hành loại sản phẩm này từ ngày 1/1/2028.

r shutterstock 1401535331
(Ảnh minh họa: Kristin Greenwood / Shutterstock)

Ngày 10/7, HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI thông qua Nghị quyết quy định biện pháp giảm phát thải nhựa trên địa bàn TP. Hà Nội (thực hiện điểm d khoản 2 Điều 28 Luật Thủ đô).

Nghị quyết quy định các biện pháp nhằm giảm phát thải nhựa trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và sinh hoạt tại TP. Hà Nội.

Về tiêu thụ, chính quyền Hà Nội quy định từ ngày 1/1/2026, khách sạn, khu du lịch tại Hà Nội không lưu hành và sử dụng các sản phẩm từ nhựa sử dụng một lần (gồm bàn chải đánh răng; dao cạo râu; tăm bông, mũ tắm; bao bì nhựa sử dụng một lần chứa, đựng: kem đánh răng, sữa tắm, sữa dưỡng thể, dầu gội, sữa dưỡng tóc).

Từ ngày 1/1/2027, các chợ, cửa hàng tiện lợi tại Hà Nội bị cấm cung cấp miễn phí túi nilon khó phân hủy sinh học. Từ ngày 1/1/2028, chợ, cửa hàng tiện lợi bị cấm lưu hành và sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi nilon khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm), trừ sản phẩm, hàng hóa có bao bì nhựa khó phân hủy sinh học.

Đơn vị bán hàng trực tuyến có trách nhiệm giảm thiểu sử dụng bao bì nhựa, vật liệu chống sốc bằng nhựa hoặc thu hồi các bao bì nhựa, vật liệu chống sốc không để thất thoát ra môi trường.

Trong hoạt động sinh hoạt, các đơn vị, cơ quan, tổ chức, đoàn thể trực thuộc chính quyền thành phố không sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần (trừ sản phẩm được chứng nhận nhãn sinh thái Việt Nam), không sử dụng bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi ni lông khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm) để chứa đựng, tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm, trừ sản phẩm, hàng hóa có bao bì nhựa khó phân hủy sinh học kể từ ngày 1/1/2028.

Đối với hoạt động sản xuất, chính quyền Hà Nội yêu cầu doanh nghiệp sản xuất có sử dụng nhựa PE, PP trong các bao bì phải sử dụng tối thiểu 20% nhựa tái chế trong các bao bì nêu trên kể từ ngày 1/1/2028. Tỷ lệ này tăng lên tối thiểu 30% nhựa tái chế kể từ ngày 1/1/2030.

Các doanh nghiệp phải giảm dần việc sản xuất và nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa.

Đối với hoạt động nhập khẩu, Hà Nội yêu cầu các doanh nghiệp phải giảm dần việc sản xuất và nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa.

Từ ngày 1/1/2031, doanh nghiệp dừng sản xuất, nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần (trừ sản phẩm được chứng nhận nhãn sinh thái Việt Nam), bao bì nhựa khó phân hủy sinh học (gồm túi ni lông khó phân hủy sinh học, hộp nhựa xốp đóng gói, chứa đựng thực phẩm) và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa, trừ trường hợp sản xuất để xuất khẩu và trường hợp sản xuất, nhập khẩu bao bì nhựa khó phân hủy sinh học để đóng gói sản phẩm, hàng hóa bán ra thị trường.

Hà Nội khuyến khích các cơ quan, tổ chức, cá nhân giảm phát thải nhựa sớm hơn lộ trình ban hành, áp dụng kỹ thuật hiện có tốt nhất cho hoạt động tái chế chất thải nhựa để được hưởng hỗ trợ, ưu đãi theo các chính sách hỗ trợ, ưu đãi của thành phố và trung ương.

Chỉ với 48 siêu thị, 38 triệu túi/năm đã bị thải ra môi trường

Theo tờ trình của UBND TP Hà Nội, chất thải nhựa phát sinh khoảng 1.427 tấn mỗi ngày tại Hà Nội; trong đó hơn 60% là chất thải nhựa dùng một lần và túi ni-lông.

Gần 20% khối lượng nhựa thu gom được tái chế bởi các cơ sở tái chế nhỏ lẻ, quy mô hộ gia đình, làng nghề khu vực quanh Hà Nội và chủ yếu là các loại nhựa PET và HDPE. Các loại nhựa LDPE (được dùng để sản xuất túi nhựa, màng bọc thực phẩm, chai nhựa, ống nhựa, các loại hộp, khay đựng, linh kiện điện tử, đồ gia dụng…) và các loại nhựa khác gần như bị thải bỏ tại các bãi rác.

Theo Báo cáo hiện trạng tiêu thụ túi ni-lông dùng một lần trong chuỗi siêu thị tại Hà Nội (Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường, 2021), chỉ tính riêng 48 siêu thị trong khảo sát, số lượng túi ni-lông phát ra miễn phí là 104.000 túi/ngày, tương đương với 38 triệu túi/năm. Phần lớn lượng túi ni-lông này chỉ được sử dụng một lần và thải bỏ ra ngoài bãi chôn lấp.

Túi ni-lông chiếm tỷ lệ 38,5% tổng trọng lượng chất thải nhựa tại Hà Nội; kế đến là bao gói nhiều lớp, chiếm 21,4%. Riêng hai loại này chiếm lần lượt 70% và 60% lượng nhựa để tái chế, hiện chủ yếu được xử lý tại các bãi chôn lấp hoặc lò đốt.

Báo Hà Nội Mới tháng 6/2022 dẫn thông tin Hà Nội có 28 trung tâm thương mại, 142 siêu thị, 1.840 cửa hàng tiện ích, địa điểm kinh doanh thực phẩm; 455 chợ… Theo một công bố vào năm 2021 của Sở Công Thương Hà Nội, thành phố này có 7.866 điểm bán hàng hóa thiết yếu là siêu thị, cửa hàng tiện lợi, quán tạp hóa,… và 455 chợ phân bổ khắp các quận, huyện.

Vĩnh Long