Forbes: 300 nhân viên của TikTok xuất thân từ truyền thông của ĐCSTQ

Tiêu Nhiên
•
Thứ Tư, 17/08/2022

Một báo cáo điều tra gần đây của Forbes cho thấy, ít nhất 300 nhân viên của TikTok và công ty mẹ ByteDance có mối liên hệ quan trọng với ngành tuyên truyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Điều này làm dấy lên thêm lo ngại rằng TikTok gây ra mối nguy hiểm về an ninh quốc gia, rằng Bắc Kinh đã và đang sử dụng TikTok để khuếch đại thông tin sai lệch có lợi cho mình.

Qua xem xét hồ sơ LinkedIn của hàng trăm nhân viên ByteDance và TikTok, Forbes nhận thấy có 300 người trước đây đã làm việc cho truyền thông nhà nước Trung Quốc. 23 hồ sơ trong số đó dường như được tạo bởi các giám đốc ByteDance hiện tại, những người quản lý và giám sát các hoạt động cộng tác nội dung, sự vụ công cộng, trách nhiệm xã hội doanh nghiệp và “quan hệ đối tác truyền thông”.

15 hồ sơ nhân viên hiện tại của ByteDance cho thấy cũng đang làm việc cho các phương tiện truyền thông nhà nước bao gồm Tân Hoa Xã, Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc và Đài Truyền hình Toàn cầu Trung ương Trung Quốc (CGTN). Bộ Ngoại giao Mỹ đã chỉ định các cơ quan truyền thông này là “cơ quan đại diện nước ngoài” vào năm 2020.

50 hồ sơ cho thấy là các nhân viên đang cộng tác hoặc đang làm trên TikTok, bao gồm cả một giám đốc chiến lược nội dung từng là phóng viên trưởng của Tân Hoa xã.

ByteDance và TikTok không bình luận về 300 hồ sơ LinkedIn này, cũng không phủ nhận mối quan hệ của họ với truyền thông nhà nước Trung Quốc. Không có phương tiện truyền thông nhà nước nào được đề cập trong báo cáo của Forbes trả lời yêu cầu bình luận.

Các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc có sự hiện diện lớn trên Facebook, Twitter, Instagram và các phương tiện truyền thông xã hội khác, nhưng TikTok hiện không gắn nhãn các tài khoản do truyền thông nhà nước Trung Quốc kiểm soát. Vào tháng Ba, TikTok đã công bố kế hoạch gắn nhãn “một số” tổ chức truyền thông nhà nước, nhưng đánh giá của Forbes về các tổ chức truyền thông nhà nước lớn nhất của Trung Quốc trên nền tảng này, bao gồm China News Service, Tân Hoa Xã, CGTN và Global Times, không tìm thấy bất kỳ bổ sung nào hoặc nhãn cho biết các kiểm soát trạng thái tài khoản.

Bà Jennifer Banks, phát ngôn viên của ByteDance, cho biết ByteDance “đưa ra quyết định tuyển dụng hoàn toàn dựa trên khả năng chuyên môn của một cá nhân. Đối với hoạt động kinh doanh của chúng tôi ở thị trường Trung Quốc, điều này bao gồm những người trước đây đã làm việc cho Chính phủ Trung Quốc hoặc cơ quan truyền thông nhà nước.” Bà cũng bổ sung thêm rằng ByteDance “không cho phép nhân viên tham gia vào công việc thứ hai hoặc bán thời gian, hoặc bất kỳ hoạt động kinh doanh bên ngoài nào có thể tạo ra xung đột lợi ích.”

Ngày nay, mọi người dành nhiều thời gian trên TikTok hơn bất kỳ ứng dụng nào khác. Trong những tháng gần đây, ứng dụng này đã được ca ngợi là một thế lực mạnh mẽ trong văn hóa Mỹ và nhanh chóng trở thành một nhân tố quan trọng trong các cuộc bầu cử và diễn ngôn công dân. Hồ sơ LinkedIn đã làm dấy lên thêm lo ngại rằng ĐCSTQ có thể sử dụng ảnh hưởng văn hóa sâu rộng của TikTok ở Mỹ cho các mục đích riêng của mình. Vào năm 2019, một nhóm các chính trị gia Mỹ, bao gồm cả cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, đã kêu gọi cấm ứng dụng này.

Ngoài TikTok, ByteDance vận hành một số trang web và dịch vụ khác, bao gồm hai ứng dụng phổ biến nhất ở Đại Lục: Douyin và Toutiao. Truyền thông nhà nước Trung Quốc là một trong những tài khoản phổ biến nhất trên Douyin, với hàng triệu người theo dõi. Nhiều hồ sơ trên LinkedIn nêu chi tiết công việc của Toutiao và Douyin, những công việc này phải tuân theo luật kiểm duyệt nghiêm ngặt của Trung Quốc. Nhưng 50 hồ sơ cũng đề cập cụ thể công việc của TikTok trong các lĩnh vực như chính sách, chiến lược, hoạt động, kiếm tiền, trải nghiệm người dùng và bản địa hóa (quá trình điều chỉnh sản phẩm theo nhu cầu của thị trường nước ngoài).

Một hồ sơ đại diện cho “người phụ trách chiến lược chức năng” hiện tại của TikTok cho biết, người này là cựu Thứ trưởng Bộ Tuyên truyền của ĐCSTQ, từng làm việc tại Trung tâm Thông tin Internet Trung Quốc (China.org.cn).

Bà Jennifer Banks xác nhận rằng họ làm việc cho ByteDance bên ngoài Trung Quốc. Theo LinkedIn, nhân viên TikTok từng là biên tập viên của trung tâm “Cổng thông tin phát triển Trung Quốc” (chinagate.cn), trong thời gian đó cổng thông tin Trung Quốc đã xuất bản các bài viết như “Duy trì địa vị hạt nhân của Tập Cận Bình là chìa khóa: Thông cáo” và “Dưới sự chỉ đạo của Tập Cận Bình, đảo ánh dương Trung Quốc được tắm trong sự ấm áp của sự cởi mở”, “Tập Cận Bình nhấn mạnh tầm quan trọng của Tuyên ngôn Cộng sản”, v.v.

Loạt báo cáo tiết lộ mối quan hệ của TikTok với Chính phủ Trung Quốc

Mối quan tâm về TikTok ở Mỹ đã tăng lên trong những tháng gần đây trong bối cảnh hàng loạt các báo cáo mới về mối quan hệ của ứng dụng này với Chính phủ Trung Quốc (ĐCSTQ). Vào tháng 6, BuzzFeed News đã báo cáo rằng các nhân viên Trung Quốc của ByteDance đã liên tục truy cập vào thông tin nhạy cảm của người dùng TikTok ở Mỹ, dẫn đến một loạt phản ứng từ các nhà lập pháp và cơ quan quản lý ở Mỹ và nước ngoài. (TikTok đã xác nhận báo cáo này trong một bức thư gửi 9 thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa vào cuối tháng Sáu.)

Vào tháng Bảy, BuzzFeed News đưa tin về cáo buộc của cựu nhân viên rằng ByteDance đã đưa các thông điệp ủng hộ Trung Quốc tới người Mỹ trên ứng dụng tin tức hiện đã không còn tồn tại trong TopBuzz, hoạt động từ năm 2015 đến năm 2020. (ByteDance phủ nhận tuyên bố đó.) Báo cáo TopBuzz đánh dấu lần đầu tiên tuyên bố rằng công ty mẹ của TikTok đã cố gắng sử dụng công cụ phân phối nội dung của mình để tác động đến nhận thức của người Mỹ về Trung Quốc. Chỉ vài ngày sau, Bloomberg đưa tin rằng Chính phủ Trung Quốc đã yêu cầu TikTok cho phép thiết lập một tài khoản “tuyên truyền vô hình” vào năm 2020, TikTok đã xác nhận.

Theo Bloomberg, các thành viên của bộ phận chính sách của TikTok đã từ chối chấp thuận yêu cầu của Chính phủ Trung Quốc về việc mở một tài khoản như vậy. Tuy nhiên, hồ sơ LinkedIn đại diện cho phó tổng giám đốc của hợp tác truyền thông của ByteDance cho thấy, người này “chịu trách nhiệm xây dựng chiến lược hợp tác của công ty với truyền thông trung ương ĐCSTQ” và “hợp tác với các đối tác trong việc lập kế hoạch nội dung, khai thác dữ liệu, tương tác sản phẩm, kinh doanh, v.v.”.

Một nhân viên khác hiện là phó tổng giám đốc hợp tác truyền thông của ByteDance và trước đây phụ trách mảng truyền thông xã hội của China.com. Trong nhiệm kỳ của ông, các bài đăng trên mạng xã hội của cổng thông tin bao gồm các bài đăng trên Facebook với tiêu đề “Tại sao Trung Quốc cần Tập Cận Bình làm lãnh đạo hạt nhân” và “Sự cường điệu về nhân quyền không tốt cho Mỹ hoặc Trung Quốc”, cũng như một câu hỏi “Hệ tư tưởng phương Tây chắc chắn thất bại?”. Nhân viên này không trả lời yêu cầu phỏng vấn.

Dữ liệu cá nhân của giám đốc hợp tác các vấn đề chính phủ ByteDance hiện tại cho thấy, ông từng làm việc trong tờ báo “Nhân dân Nhật báo” của đảng và hiện đang phụ trách “phân tích thói quen đọc của khán giả trực tuyến và đặc trưng thân phận của khán giả truyền thông đảng chính thống”, và “dưới tiền đề không vi phạm các chính sách tuyên truyền của đảng, tích cực triển khai thực hiện các kế hoạch đặc biệt cho tin tức”.

Một người có hồ sơ cá nhân từng là giám đốc biên tập của ByteDance cho biết, cô cũng là thành viên hiện tại của ban biên tập của Thông tấn xã Trung Quốc, do Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Đảng Cộng sản điều hành.

Một giám đốc quan hệ công chúng khác hiện cũng là “phóng viên cấp cao và giám đốc hoạt động” của đài truyền hình Bắc Kinh; “giám đốc kinh doanh quốc tế” của ByteDance, và hiện là tổng biên tập của trang Tin tức quốc tế “Thời gian Bắc Kinh” (btime.com) thuộc Đài truyền hình Bắc Kinh. Theo trang web của “Thời gian Bắc Kinh”, “nhiệm vụ của chúng tôi là truyền năng lượng tích cực, tiếng nói chính thống và văn hóa Trung Quốc ưu tú”, và “xây dựng một nền tảng truyền thông cho cơ sở giáo dục yêu nước của cơ quan tuyên truyền thành phố Bắc Kinh”.

Các đơn vị truyền thông nhà nước Trung Quốc từ lâu đã sử dụng mạng xã hội để nhắm mục tiêu và gây ảnh hưởng đến người phương Tây. Đầu năm nay, Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) và chi nhánh toàn cầu của Mạng lưới Truyền hình Toàn cầu Trung Quốc (CGTN) đã quảng bá thông tin sai lệch của Nga về Ukraine trên Facebook. Các phương tiện truyền thông trước đây đã chạy quảng cáo trên nền tảng phủ nhận các hành vi vi phạm nhân quyền của Chính phủ Trung Quốc đối với các nhóm thiểu số Hồi giáo.

Theo một cuộc khảo sát của Forbes, các nhân viên của TikTok và ByteDance bao gồm cựu tổng biên tập và biên tập viên hiện tại của CCTV, cựu phóng viên Tân Hoa Xã, người đã giành được một số giải thưởng tin tức của chính phủ và các cựu phóng viên Tân Hoa Xã từng làm việc cho Nhân dân Nhật báo, Nhật báo Trung Quốc và Báo Thanh niên Trung Quốc.