Kim Jong-un đến Bắc Kinh vì bị triệu tập trước khi gặp Trump?

Các chuyên gia đã đưa ra nhiều quan điểm khác nhau về chuyến thăm bí mật của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tới Bắc Kinh. Có người cho rằng đây là nước bá chủ triệu tập nguyên thủ nước chư hầu, cho thấy sức ảnh hưởng của Bắc Kinh đối với Bắc Triều Tiên; có người cho rằng sự tương tác giữa Mỹ và Bắc Bắc Triều Tiên làm Bắc Kinh sợ bị gạt ra ngoài lề; v.v.

Nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un có thể đã tới thăm Bắc Kinh. Tin tức này đã được nhiều cơ quan truyền thông Mỹ đưa tin, nhưng chưa có bất kỳ xác nhận chính thức nào, trang tin Bloomberg dẫn nguồn tin giấu tên cho biết. Tuy nhiên, một chuyên gia về vấn đề Bắc Triều Tiên cho rằng tin này đáng tin cậy.

Ông Chương Gia Đôn (Zhang Jiadun) là một chuyên gia về Bắc Bắc Triều Tiên sống bang ở New Jersey, tác giả của tác phẩm nổi tiếng “Đối sách hạt nhân: Bắc Triều Tiên thách thức thế giới”. Hôm thứ Hai, trong một cuộc phỏng vấn của VOA, ông cho rằng tin tức này là đáng tin cậy. Ông cho biết Kim Jong-un như chư hầu của Bắc Kinh, nhà cầm quyền Bắc Kinh có ảnh hưởng lớn đến kinh tế, ngoại giao Bắc Triều Tiên, thế giới bên ngoài không nên ngạc nhiên việc Kim Jong-un bị triệu tập đến thủ đô của Trung Quốc.

Phải gặp Tập Cận Bình trước Trump

Ông Chương Gia Đôn nói: “Bắc Kinh có ảnh hưởng lớn đến Bắc Triều Tiên, nhưng không phải khi nào họ cũng muốn kiểm soát. Khi họ thực sự muốn khống chế, chỉ cần xiết sợi dây thừng chặt hơn chút. Xin nói luôn, họ vừa xiết sợi dây thừng lại. Chúng ta cần nhớ rằng Kim Jong-un mới trực tiếp liên lạc với Tổng thống Mỹ, muốn cô lập Trung Quốc, do đó để can thiệp vào quá trình này Bắc Kinh đã nói với Kim Jong-un, trước khi gặp Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Trump thì phải gặp người cai trị Trung Quốc Tập Cận Bình.”

Trong vài tháng tới, nhiều khả năng ông Kim Jong-un sẽ có cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Tổng thống Mỹ Trump.

Triệu tập Kim Jong-un vì lo ngại bị gạt ra ngoài lề

Bà Tôn Vận (Sun Yun), Chuyên gia về vấn đề Trung Quốc và Bắc Triều Tiên thuộc Trung tâm Cố vấn Stimson Washington (Mỹ) cho rằng, bước phát triển mới nhất này cho thấy Kim Jong-un đang tích cực hơn. Chia sẻ với trang Business Insider, bà cho biết Tổng thống Mỹ Trump chấp nhận gặp Kim Jong-un là đã nâng cao vị thế của nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên này, có thể chuyện này làm cho Trung Quốc càng sẵn sàng hơn để gặp Kim Jong-un, phòng tránh trước tình cảnh bị gạt ra bên lề trong các cuộc đàm phán về bán đảo Triều Tiên trong tương lai.

Bà nói, Trung Quốc lo ngại bị loại khỏi cuộc đàm phán Mỹ – Bắc Triều Tiên, bởi vì kết quả của các cuộc đàm phán có thể dẫn đến thống nhất bắc và nam Triều Tiên, hoặc sự hiện diện của Mỹ tại Bắc Triều Tiên, cả hai trường hợp đều bất lợi đối với Trung Quốc.

Hàng loạt động thái sau khi ông Kim Jong-un lên nắm quyền đã thực sự làm trầm trọng thêm quan hệ giữa Bắc Triều Tiên và Trung Quốc. Russell, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ thời Chính quyền Obama, phụ trách về các vấn đề Đông Á, hiện đang là Nghiên cứu viên Cao cấp tại Viện Chính sách của Hiệp hội Châu Á ở New York có đưa ra nhận định. Ông cho rằng vài năm qua ông Kim Jong-un bắn tên lửa và thử nghiệm hạt nhân khiến cộng đồng quốc tế lên án, trong vấn đề này nhục nhã nhất là Bắc Kinh. Vì thế mà Bắc Kinh đã cho đặc phái viên Tống Đào đến Bắc Triều Tiên, nhưng đã bị ông Kim Jong-un đóng cửa không gặp.

Bắc Triều Tiên thử tên lửa hạt nhân làm nhục Bắc Kinh

Russell chia sẻ nhận định: “Ông Kim Jong-un thường xuyên từ chối tiếp các phái viên cấp cao của Bắc Kinh, đặc biệt gần đây ông ta không chỉ không tiếp đặc phái viên Tống Đào của ông Tập Cận Bình mà còn làm nhục ông Tống Đào. Lần tôi đến Bắc Kinh gần đây, người bạn Trung Quốc của tôi phụ trách về vấn đề Bắc Triều Tiên cho biết, thậm chí Tống Đào còn không được mời một ly nước, đối với người Trung Quốc đây là điều rất nhục nhã.”

Russell cho biết, mỗi lần Bắc Triều Tiên thử tên lửa lại nhắm vào các sự kiện lớn của Bắc Kinh, chẳng hạn như Hội nghị thượng đỉnh BRIC, Diễn đàn Một vành đai – Một con đường, Hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Putin, và Tập Cận Bình gặp gỡ Trump tại trang viên Mar-a-Lago, thậm chí còn chọn dịp Tết truyền thống của Trung Quốc, ông còn cho biết  Kim Jong-un bị cáo buộc mưu sát người anh trai Kim Jong-nam (có vẻ như được Trung Quốc bảo vệ), ông ta không chỉ loại bỏ mà còn giết hại nhiều người Trung Quốc lên án chế độ Bắc Bắc Triều Tiên.

>>Tình báo Hàn Quốc: Kim Jong Un ra lệnh giết anh trai

Kẻ giật dây con rối vẫn là Bắc Kinh

Tuy nhiên, ông Chương Gia Đôn cho rằng sự sỉ nhục này không phải quá quan trọng đối với Bắc Kinh. Trung Quốc chỉ sử dụng sức ảnh hưởng của họ khi họ thấy cần thiết nhất.

Ông Chương Gia Đôn nói: “Ví dụ, trong thời gian Đại hội 19 của Trung Quốc vào tháng Mười năm ngoái, Kim Jong-un không phóng tên lửa. Tôi chắc chắn ông Tập Cận Bình đã cảnh cáo Kim Jong-un rằng không được gây bất cứ hành động nào trong dịp sự kiện lớn này. Kết thúc Đại hội 19, Kim Jong-un ngay lập tức gửi thiệp chúc mừng nồng nhiệt. Đây là vì ông Tập Cận Bình yêu cầu.”

Chương Gia Đôn cho rằng cần tìm hiểu bản chất của quan hệ Trung Quốc-Bắc Triều Tiên. “Trung Quốc có ảnh hưởng lớn đến Bắc Triều Tiên, Trung Quốc có thể nhanh chóng giải quyết được các loại vũ khí hạt nhân hoặc các vấn đề khác của Bắc Triều Tiên, nếu Bắc Kinh đã chọn hành động như vậy. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã không chọn làm như vậy bởi vì Bắc Kinh muốn Bắc Triều Tiên gây bất ổn cho Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ. Phải nhớ rằng đây là mối quan hệ giữa những con rối và những con rối, còn Trung Quốc là kẻ đang chơi rối.”

Tuy nhiên, Chương Gia Đôn cho rằng chuyến thăm đột ngột của Kim Jong-un tới Bắc Kinh lần này là bước phát triển mới, sẽ gây bất lợi cho quá trình hòa bình ở Đông Á. Ông Tập Cận Bình sẽ gây khó khăn cho hội đàm giữa Kim Jong-un với Hàn Quốc và Mỹ.

Tuyết Mai

Xem thêm: