Khi thời hạn tạm dừng 90 ngày đối với “thuế quan đối ứng” sắp kết thúc vào ngày 9/7, chính quyền Trump của Mỹ vẫn đang đàm phán với các đối tác thương mại về việc đạt được thỏa thuận. Bộ Thương mại Trung Quốc phản đối bất kỳ bên nào đạt thỏa thuận với Mỹ bằng cách hy sinh lợi ích của nước này.

r shutterstock 1521764306
Bộ Thương mại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, ảnh chụp 10/03/2018 (Nguồn: xcarrot_007 / Shutterstock)

Tối thứ Bảy, ngày 28/6, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố: “Trung Quốc kiên quyết phản đối bất kỳ bên nào đạt thỏa thuận bằng cách hy sinh lợi ích của Trung Quốc để đổi lấy việc miễn giảm thuế quan. Nếu xảy ra tình huống như vậy, Trung Quốc nhất quyết không chấp nhận và sẽ kiên quyết phản công để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.”

Trong buổi họp báo Nhà Trắng hôm thứ Sáu (27/6), Tổng thống Trump tuyên bố trong khoảng 1,5 tuần tới, hoặc sớm hơn, Mỹ sẽ gửi thông báo. Nước này đã đàm phán với nhiều quốc gia và sẽ cho họ biết rằng làm ăn với Mỹ thì phải trả cái giá nào.

Khi được hỏi liệu thời hạn chót ngày 9/7 có được ấn định hay chưa, ông Trump cho biết ngay cả khung thời gian để các đối tác thương mại tìm kiếm thỏa thuận cũng có thể được rút ngắn.

Ông Trump nói Mỹ có thể làm bất cứ điều gì mình muốn. Nước này có thể gia hạn hoặc rút ngắn thời gian. Ông muốn rút ngắn thời gian, trực tiếp gửi thư cho từng bên thông báo rằng họ sẽ phải chịu mức thuế 25%.

“Chúng tôi sẽ xem xét cách một quốc gia đối xử với chúng tôi — họ có tốt không, họ có không tốt không — một số quốc gia mà chúng tôi không quan tâm, chúng tôi sẽ cứ thế gửi thư đi, ông Trump nói trong chương trình “Sunday Morning Futures” của đài Fox News trong một cuộc phỏng vấn về nhiều chủ đề được ghi hình vào thứ Sáu (27/6) và phát sóng vào Chủ Nhật (29/6).

Tổng thống Trump cho biết những lá thư đó sẽ nói: “Xin chúc mừng, chúng tôi cho phép quý vị bán hàng tại Hoa Kỳ, quý vị sẽ phải trả mức thuế 25%, hoặc 35% hoặc 50% hoặc 10%.

Những phát biểu này làm gia tăng sự không chắc chắn về việc ông Trump sẽ quyết định mức thuế đối với các đối tác thương mại chính của Mỹ ra sao.

Cùng ngày, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết, các cuộc đàm phán thuế quan giữa chính quyền Trump và hơn 10 đối tác thương mại có thể kéo dài đến Ngày Lao động (1/9), muộn hơn thời hạn ngày 9/7.

Ông Mnuchin nói với Fox News rằng nếu Hoa Kỳ có thể ký thỏa thuận với 10 hoặc 12 trong số 18 đối tác chủ chốt, thì họ có thể hoàn tất đàm phán thương mại trước Ngày Lao động.

Nếu không đạt được thỏa thuận, gần 50 quốc gia và Liên minh châu Âu (EU) sẽ đối mặt với mức thuế cao hơn kể từ ngày 9/7.

Sau đó, khi được hỏi về bình luận của Mnuchin, ông Trump từ chối nêu rõ những nước nào có thể hoàn tất thỏa thuận thương mại trước ngày 1/9.

Ông Mnuchin tái khẳng định có 18 đối tác thương mại quan trọng, trong đó Mỹ đã đạt được thỏa thuận với Anh và ký kết một bản ghi nhớ bổ sung với Trung Quốc, do đó tạm thời Mỹ sẽ không xem xét hai nước này.

Tại Bắc Kinh, vào thứ Bảy (28/6), Bộ Thương mại Trung Quốc đã trả lời câu hỏi của phóng viên và tuyên bố rằng: “Kể từ tháng Tư năm nay, Mỹ đã đơn phương áp đặt ‘thuế quan đối ứng’ đối với các đối tác thương mại toàn cầu. Đây là hành động bắt nạt đơn phương điển hình, gây tổn hại nghiêm trọng đến hệ thống thương mại đa phương và trật tự thương mại quốc tế bình thường. Trung Quốc luôn kiên quyết phản đối hành vi này. Thực tiễn chứng minh rằng chỉ có kiên trì giữ vững lập trường nguyên tắc thì mới thực sự bảo vệ được lợi ích hợp pháp của mình.”

Người phát ngôn bổ sung: “Trung Quốc hoan nghênh việc các bên giải quyết bất đồng thương mại với Mỹ thông qua đàm phán bình đẳng. Đồng thời, kêu gọi các bên luôn đứng về phía công bằng và chính nghĩa, đứng về phía đúng của lịch sử, kiên quyết bảo vệ các quy tắc thương mại quốc tế và hệ thống thương mại đa phương.

Trung Quốc kiên quyết phản đối bất kỳ bên nào đạt thỏa thuận với Mỹ bằng cách hy sinh lợi ích của Trung Quốc để đổi lấy miễn giảm thuế quan. Nếu xảy ra tình huống như vậy, Trung Quốc sẽ không chấp nhận và sẽ phản công mạnh mẽ để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.”

Tổng thống Trump cũng chỉ ra rằng Hoa Kỳ không ngại trả đũa Bắc Kinh. Khi người dẫn chương trình Maria Bartiromo của đài Fox News lưu ý rằng Trung Quốc đã cố gắng tấn công hệ thống của Hoa Kỳ và đánh cắp tài sản trí tuệ, ông Trump trả lời: “Bạn không nghĩ chúng ta làm điều đó với họ sao?“

Bình Minh (t/h)