Xung đột thương mại Trung – Mỹ: Trung Quốc tự lấy đá ghè chân mình?

Tuần trước, xung đột thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang, Trung Quốc áp tăng thuế đối với hàng nông sản của Mỹ, mặc dù động thái này là để trả đũa Mỹ tăng thuế thép và nhôm đối với Trung Quốc, nhưng cuối cùng có thể làm tổn hại chính Trung Quốc.

Embed from Getty Images

Sản phẩm thịt lợn của Tập đoàn WH được bày bán trong một siêu thị ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc (Ảnh: Getty Images)

Nhật báo Phố Wall (WSJ) chỉ ra, tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tăng lên khiến Tập đoàn WH (Shuanghui Group) và Tập đoàn Lương thực Trung Quốc (China National Cereals, Oils and Foodstuffs Corporation, gọi tắt COFCO) bất ngờ trở thành bia đỡ đạn, hoạt động kinh doanh bị ảnh hưởng. Đồng thời cũng bất ngờ xuất hiện tình trạng doanh nghiệp Trung Quốc gia tăng đầu tư vào Mỹ, khiến giới chức Trung Quốc phải dè chừng trong áp dụng các biện pháp trả đũa Mỹ.

Tuần trước, Trung Quốc áp thuế trị giá 3 tỷ Đô la Mỹ (USD) đối với hàng hóa Mỹ (bao gồm trái cây và thịt lợn) nhằm trả đũa Mỹ tăng thuế với thép và nhôm Trung Quốc. Ngoài ra, Chính phủ của Trump công bố tăng thuế quan trị giá 50 tỷ USD đối với hàng hóa Trung Quốc, và cho biết sẽ xem xét thêm việc tăng thuế trị giá 100 tỷ USD đối với hàng hóa Trung Quốc nhằm chống lại Trung Quốc vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với Mỹ. Phía Trung Quốc thì đe dọa sẽ có biện pháp tăng thuế tương ứng đánh vào các sản phẩm đậu nành, cao lương, và máy bay Boeing của Mỹ.

Vào năm 2013, Tập đoàn WH sản xuất thịt lợn lớn nhất Trung Quốc đã chi 4,7 tỷ USD mua lại Công ty Thực phẩm Smithfield (Smithfield Foods Inc.) của Mỹ, đã phát triển quy mô lớn tại Mỹ, đưa thịt lợn chất lượng cao của Mỹ về thị trường Trung Quốc tiêu thụ. Theo thống kê của công ty này, năm ngoái thịt lợn xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc Đại lục có đến hơn 3/4 là từ Công ty Smithfield thuộc Tập đoàn WH.

Đối với Tập đoàn WH, ngoài việc Trung Quốc áp đặt tăng mức thuế 25% đối với thịt lợn Mỹ, nếu thực sự lại có hành động tương tự với đậu nành và cao lương sẽ là cú đánh vào doanh nghiệp này và nhiều doanh nghiệp Trung Quốc, vì động thái này làm tăng chi phí mua thức ăn gia súc của Mỹ.

Tập đoàn Lương thực Trung Quốc sản xuất thực phẩm như ngũ cốc và dầu ăn cũng phải đối mặt với những vấn đề tương tự như Tập đoàn WH. Tập đoàn Lương thực Trung Quốc sở hữu 48% cổ phần của Công ty Quốc tế Cofco (Cofco International Ltd), công ty này xuất khẩu sản phẩm từ Mỹ vào Trung Quốc với các mặt hàng gồm đậu nành, thịt bò, cao lương và bông.

>>Đậu tương là sản phẩm được chú ý nhất trong tranh chấp thương mại Trung – Mỹ

Trên Nhật báo phố Wall, nhà kinh tế Alexander Wolf là Quản lý Đầu tư chuẩn Aberdeen (Aberdeen Standard Investments) cho biết, tình hình hiện nay có chút giống như vụ tranh chấp thương mại Mỹ – Trung vào 15 năm trước, nhưng khi đó lĩnh vực mà phía Trung Quốc chịu ảnh hưởng là lĩnh vực chế tạo mà phía Trung Quốc tập trung đầu tư vào Mỹ.

Trong thập kỷ qua, Bắc Kinh khuyến khích các công ty nhà nước bao gồm hai tập đoàn “đi ra thế giới” như Tập đoàn Lương thực Trung Quốc và Tập đoàn WH. Tập đoàn Lương thực Trung Quốc mua ruộng mía của Úc và vườn nho của Pháp, hiện nay có hơn nửa số thu nhập đến từ các hoạt động ở nước ngoài, vào năm 2013 WH chi 4,7 tỷ USD mua lại công ty Smithfield của Mỹ, thành nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất thế giới, có quyền vận hành những thương hiệu như Nathan’s Famous.

“Nếu Trung Quốc tăng thuế nhập khẩu với một số sản phẩm đặc định của Mỹ, thực tế sẽ làm tổn hại những tập đoàn vươn ra quốc tế này, các tập đoàn này đang sản xuất sản phẩm tại Mỹ và xuất khẩu về Trung Quốc”, nhà kinh tế Wolf cho biết.

Do các nhà đầu tư lo lắng về các tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng, dẫn đến từ tuần trước cổ phiếu của WH trên thị trường chứng khoán Hồng Kông có biểu hiện không tốt, tính đến ngày 10/4 giá cổ phiếu WH đã giảm khoảng 9%.

Huệ Anh

Xem thêm: