20 tinh hoa văn hóa đặc sắc nhất mọi thời đại của Trung Hoa

Trung Hoa không chỉ được thế giới biết đến là đất nước có nhiều bậc kỳ tài, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà còn là nơi có nền văn hóa lâu đời nhất và phong phú nhất. Văn hóa Trung Hoa được xưng là nền văn hóa Thần truyền, có rất nhiều điều trải qua hàng ngàn năm lịch sử nhưng vẫn được lưu giữ đến tận ngày nay. 

Nhắc đến văn hóa Trung Hoa, người đời thường nhắc đến 20 tinh hoa đặc sắc nhất, vĩ đại nhất mọi thời đại dưới đây:

1. Kinh dịch

Kinh dịch là kết tinh của trí huệ và văn hóa Trung Hoa 5000 năm. Nó là cái gốc của văn hóa Trung Hoa và cũng là ngọn nguồn của triết học.

2. Đạo đức kinh

Đạo Đức Kinh là trước tác triết học hoàn chỉnh đầu tiên trong lịch sử Trung Hoa và cũng là nguồn gốc quan trọng của tư tưởng  triết học của Đạo gia. “Đạo Đức Kinh”, “Kinh Dịch” và “Luận Ngữ” được xưng là ba bộ tư tưởng có ảnh hưởng sâu xa nhất của Trung Hoa.

3. Trung Y

Trung y là y học truyền thống của Trung Hoa, cũng được gọi là Hán y. Nền tảng lý luận và cội nguồn của Trung y là “Hoàng Đế nội kinh”. Nó là bộ lý luận kinh điển nhất của Trung Hoa.

4. Y phục (Hán phục)

Hán phục là y phục và trang sức truyền thống của dân tộc Hán, Trung Hoa. Nó còn được gọi là Hán trang, Hoa phục. Nó có nguồn gốc từ thời Tam Hoàng Ngũ Đế.

5. Tơ lụa

Trung Hoa là đất nước phát hiện ra tơ lụa sớm nhất trên thế giới. Mà người phát minh ra tơ lụa là vợ của Thủy tổ Hiên Viên Hoàng Đế  – Luy Tổ. Bà cũng được xưng là “Nhân văn nữ tổ”.

6. Kỹ thuật chế biến trà

Uống trà, trồng trà và chế tác trà đều có nguồn gốc từ Trung Hoa. Trong sử sách Trung Hoa ghi lại, cách đây 7000 năm trước, thời đại Thần Nông, người Trung Quốc đã phát hiện ra lá trà, hơn nữa họ còn phát hiện ra lá trà có tác dụng làm thuốc.

7. Kỹ nghệ chế tác đồ sứ

Trung Quốc là quê hương của đồ gốm sứ, được xưng là “Đất nước đồ sứ”. Đồng thời kỹ thuật chế tác đồ sứ của Trung Hoa truyền rộng ra các nước, cũng góp phần truyền rộng văn hóa Trung Hoa ra thế giới.

8. Tranh cổ Trung Hoa

Tranh Trung Hoa là hình thức hội họa truyền thống của dân tộc Hán. Tranh Trung Hoa chỉ dùng bút lông chấm nước, mực vẽ tranh trên lụa hoặc giấy. Tranh loại này được gọi là: “Trung Quốc Họa”, gọi tắt là “Quốc Họa”. Trong các bức tranh cũng được đề thơ cổ.

9. Thư pháp

Thư Pháp là nghệ thuật viết của chữ Hán. “Giáp cốt văn” thời nhà Ân, “Kim văn” thời nhà Chu, “Chữ triện” thời nhà Tần, “Lối chữ lệ” của thời nhà Hán, “Khải thư, hành thư, thảo thư” từ thời Đông Tấn đến thời nhà Đường, nghệ thuật thư pháp của Trung Hoa dần dần hoàn thiện, không ngừng phát triển.

10. Đàn cổ, âm nhạc dân tộc

Đàn cổ còn được gọi là ngọc cầm, thất huyền cầm, là một trong những loại đàn cổ xưa nhất của Trung Hoa. Nó là loại nhạc khí thịnh hành từ thời Khổng Tử, có lịch sử hơn 4000 năm.

11. Cờ vây

Cờ vây là do “Nghiêu Đế”, một trong “Ngũ đế” phát minh ra, đến nay đã có 4000 năm lịch sử. Đặc điểm của loại cờ này là hai bên quân cờ trắng và đen luôn công kích và bao vây lẫn nhau nên “đánh cờ” được gọi là “cờ vây”.

12. Tứ bảo văn phòng (Bút, mực, giấy, nghiên)

Tứ bảo văn phòng là chỉ bốn loại dụng cụ dùng trong văn phòng của người Trung Hoa xưa bao gồm: Bút, mực, giấy, nghiên.

13. Đạo giáo

Đạo giáo xuất sinh vào thời kỳ Đông Hán, Trung Quốc. Nó có lịch sử gần 2000 năm. Đạo giáo tôn người sáng lâp, Lão Tử là thủy tổ, hay cũng gọi là “Thái Thượng lão quân”.

14. Trung Hoa Lâm viên (kiến trúc)

Kiến trúc Lâm viên (xây nhà xung quanh và sân ở giữa) được cho là có nguồn gốc từ dân tộc Hán. Nó được thế giới tôn xưng là di sản văn hóa quan trọng.

15. Võ thuật

Trung Hoa được xưng là một trong những cái nôi của võ thuật. Võ thuật cổ truyền của Trung Hoa có rất nhiều loại, nổi tiếng có: Thiếu lâm, Thái cực quyền, Túy quyền…

16. Châm cứu

Châm cứu là di sản quý giá của khoa học truyền thống và văn hóa dân tộc Hán. Liệu pháp châm cứu là một bộ phận của di sản y học Trung Hoa, và cũng là một loại thủ pháp trị bệnh mà chỉ người Trung Hoa mới có. Sau này châm cứu được phổ truyền rộng rãi đến các nước khác trên thế giới.

17. Côn kịch

Côn kịch còn được gọi là côn khúc. Tên gốc của loại nghệ thuật truyền thống này là “Côn sơ khang”, gọi tắt là Côn khúc (Tuồng Côn sơn).

Nó là điệu hát trong hí khúc, bắt nguồn từ tỉnh Giang Tô, Côn Sơn, Trung Quốc vào thời nhà Nguyên, đến nay đã có hơn 650 năm lịch sử. Côn khúc là một trong những loại hý khúc cổ xưa nhất của Trung Hoa.

18. Đũa và ẩm thực Trung Hoa

Ẩm thực của Trung Hoa rất phong phú và đa dạng. Đồng thời ứng với mỗi ngày lễ, người Trung Hoa sẽ ăn một loại ẩm thực như bánh, món ăn … khác nhau. Vào tết âm lịch, người Trung Hoa ăn bánh chẻo (sủi cảo). Tết Nguyên tiêu người Trung Hoa ăn bánh nguyên tiêu, một loại bánh giống bánh trôi nhưng cách làm khác. Vào ngày tết Đoan ngọ người Trung Hoa ăn báy chưng… Mỗi một loại lễ hội, một loại ẩm thực đề thể hiện một nội hàm ý nghĩa khác nhau.

19. Câu đối, đố khèn, khúc thủy lưu thương

“Khúc thủy lưu thương” là một loại trò chơi lưu truyền thời Trung Hoa cổ đại, có lịch sử mấy ngàn năm. Cứ đến tháng ba âm lịch, sau khi mọi người cử hành lễ “Phất lễ” xong. Phất lễ là một nghi thức tế lễ tẩy rửa những thứ bẩn thỉu, tiêu trừ điềm xấu. Người ta bắt đầu đến ngồi ở hai bên bờ suối, đặt chén rượu trên mặt nước, chén rượu trôi đến trước mặt ai thì người ấy ngẫu hứng làm thơ. Sau khi làm thơ xong thì lấy chén rượu đó lên và uống cạn.

20. Nghệ thuật đan kết, thêu Trung Hoa

Đan kết là một loại hình nghệ thuật có lịch sử lâu đời của Trung Hoa cổ đại. Ngay chữ “Kết” (结) cũng thể hiện một loại năng lực, một sự hài hòa và tràn ngập tình cảm giữa người với người, người với tự nhiên.

Vô luận là kết hợp, kết giao, kết duyên, đoàn kết, kết quả, hay là vợ chồng một lòng… người Trung Hoa đều sử dụng một từ “kết” này. Nó thể hiện sự sum họp, đoàn tụ, thân mật và ấm áp. Điều này cũng thể hiện vào trong nghệ thuật đan kết của người Trung Hoa xưa.

An Hòa (dịch và t/h theo sự cho phép của tác giả)

Xem thêm: