Đạo làm quan: Tắc trách làm hại dân, chiêu họa cho gia đình
- An Hòa
- •
Sách “Tả truyện” viết rằng: “Nuôi dân như con, che chở dân như Trời, dung nạp dân tựa Đất, dân kính trọng Quân Vương, yêu thương như cha mẹ”. Trời đất là cha mẹ của vạn vật, vua thay Trời mà che chở cho dân, nên được coi như cha mẹ của vạn dân. Mà quan lại địa phương là phụng theo ý chỉ của vua. Cho nên người làm quan phải tận trách nhiệm, lo lắng cho dân, lấy dân làm gốc, nếu làm ngược lại với bổn phận chức trách của mình, làm hại dân thì sẽ phải chịu báo ứng.
Trong cuốn “An sĩ toàn thư” của Chu Tư Nhân thời nhà Thanh ghi chép lại một câu chuyện quả báo đối với quan lại như sau. Vào năm Thuần Hi thứ nhất triều đại Nam Tống, quan Ti nông thiểu khanh Vương Hiểu đến thăm Cấp sự trung Lâm Cơ, vợ Lâm Cơ là cháu gái ông. Lúc ấy, Lâm Cơ đi vắng, vợ của Lâm Cơ vừa rơi lệ vừa nói với Vương Hiểu: “Lâm thị sắp tuyệt hậu mất rồi!”
Vương Hiểu kinh sợ, hỏi cháu gái nguyên do. Cháu gái nói: “Lúc sáng sớm nay, con đã nằm mơ thấy một vị Thần mặc áo đỏ cầm theo thẻ Trời hạ xuống, nói rằng: Thượng đế có chiếu, Lâm Cơ nghịch ý chỉ làm hại dân, ra lệnh diệt môn. Trong lòng con vô cùng sợ hãi liền bừng tỉnh. Tình cảnh giống như vẫn như còn đang ở ngay trước mắt”.
Vương Hiểu nói: “Chỉ là giấc mơ thôi, không phải thật đâu, đừng lo lắng!”
Nói xong, Vương Hiểu ở lại nhà Lâm Cơ ăn cơm.
Đợi đến lúc Lâm Cơ trở về nhà, Vương Hiểu liền hỏi: “Gần đây có làm chuyện gì không đúng đắn không?”
Lâm Cơ đáp:
Quận Thục xảy ra hạn hán nghiêm trọng, các quan viên thỉnh cầu triều đình cấp phát cho mười vạn thạch gạo để cứu tế. Hoàng thượng đã hạ chỉ và phê chuẩn theo số lượng. Nhưng vì nghĩ rằng số lượng gạo quá nhiều và đường đi đến quận Thục lại rất khó khăn, cần điều tra tình hình trước, sau đó rồi hãy cấp phát. Cho nên đã niêm phong sắc thư lại, sau đó nói với Tể tướng: “Tây Xuyên đi đến đi về cả vạn dặm, lại đợi thẩm tra báo cáo nữa thì sợ rằng sự tình đã không còn kịp nữa”, liền cấp phát cho quận Thục một nửa, sự việc cũng làm xong rồi. Chỉ có một việc này là cảm thấy có gì đó không đúng thôi.
Vợ của Lâm Cơ nghe xong, vừa khóc vừa kể lại cho chồng giấc mơ mà mình đã gặp phải. Trong lòng Lâm Cơ lúc này tăng thêm nhiều phần bất an. Một thời gian không lâu sau thì Lâm Cơ vì bị bệnh mà trở về Phúc Châu. Sau khi trở về Phúc Châu, Lâm Cơ mất. Hai người con trai của Lâm Cơ cũng lần lượt chết yểu, gia đình quả thực bị tuyệt hậu.
Việc làm của Lâm Cơ không lấy dân làm trọng để khẩn trương, ra sức cứu tế, trái lại lấy lý do đường khó đi để không cấp phát hết cho dân chúng, không tận trách mà dẫn đến làm tổn hại bách tính. Hàng ngàn hàng vạn người có thể bởi vì không được cứu tế mà chết vì đói vì rét. Đây thật sự là một tội rất lớn.
Trời vì dân mà lập quân chủ, quân chủ vì dân mà thiết lập quan viên. Dân là con của quốc gia, cũng là cái gốc của quốc gia. Khi có thiên tai họa nạn, cho dù quân vương nói không cần cứu tế thì người làm quan vẫn nên nói cần cứu tế, quân vương nói cứu tế nên ít một chút thì người làm quan vẫn nên nói cứu tế nhiều một chút, quân nói rằng số thuế phải nộp không đủ thì người làm quan cần phải nói là nên giảm bớt chi tiêu giảm bớt thuế khóa. Lo lắng cho quốc gia như vậy mới là tận trung, như vậy phúc lành sẽ đến người dân, danh tiếng của người làm quan cũng được lưu muôn đời. Người như vậy dẫu bản thân họ hưởng phúc thọ, dẫu con cháu họ được vinh hiển, cũng vẫn là chưa xứng với công đức của họ.
Nếu quân vương nói bách tính đã bần cùng phải cứu trợ nhiều nhưng người làm quan lại nói mức đã định rồi khó có thể tăng thêm, nếu quân vương nói cần giảm gánh nặng cho dân nhưng người làm quan lại nói chi tiêu của đất nước đang cấp bách, cách làm như vậy chính là tổn hại dân. Điều này khiến dân oán hận chất chứa, chính là chiêu họa cho đất nước. Người như vậy cho dù bản thân bị lưu đày, gia môn bị đoạn tuyệt cũng không thể hoàn trả được hết tội lỗi làm hại người khác.
Nếu để tâm nhìn kỹ nhân quả trong một vài đời của một dòng họ, tất sẽ hiểu được lý lẽ hiển nhiên này. Người xưa nói đạo Trời là công bằng, thật là chí lý vậy.
Theo Epoch Times tiếng Trung
An Hòa biên tập
Xem thêm:
Mời xem video:
Từ khóa Nhân quả báo ứng đạo làm quan
