Những sách cổ như Lễ Ký, Chu Lễ, Kinh Thi, Liệt Nữ Truyện vừa có yêu cầu tiêu chuẩn một cách minh xác, vừa để lại những tấm gương về người phụ nữ truyền thống trong các thời đại lịch sử. Người phụ nữ truyền thống ôn nhu, hiền thục, thiện lương, có hàm súc. Tâm hồn đẹp của họ ắt sẽ toả ra sự ưu tú, trang nhã từ nội tâm tới dáng vẻ bên ngoài. Dưới đây là vẻ đẹp đức hạnh của bậc mẫu nghi thiên hạ Âm Lệ Hoa, hoàng hậu của hoàng đế khai quốc thời Đông Hán.

Vẻ đẹp hiền đức của bậc mẫu nghi thiên hạ
(Tranh: Public Domain)

Âm Lệ Hoa, người vùng Tân Dã, Nam Dương, là hoàng hậu thứ hai của vị hoàng đế khai quốc thời Đông Hán Lưu Tú. Bà thuộc dòng dõi của tể tướng Quản Trọng thời Xuân Thu.

Quang Vũ Đế Lưu Tú khi còn chưa có danh vọng gì, từng đến Trường An du học. Ông quá ấn tượng trước phong thái và sự hiền đức của Âm Lệ Hoa, đến mức đã nói rằng:

“Nếu được làm quan, ta muốn trở thành Chấp kim ngô (võ tướng đứng đầu cấm quân); nếu ta thành thân, ta muốn lấy Âm Lệ Hoa”.

Không ngờ sau này, thế sự biến đổi, nhà Tây Hán sụp đổ. Lưu Tú thuộc dòng dõi xa trong hoàng tộc đã nổi lên, cuối cùng thống nhất thiên hạ, bình định loạn lạc. Mục tiêu thứ nhất Lưu Tú đã làm được vượt trội. Còn mục tiêu thứ hai Lưu Tú tuy làm được rồi, nhưng lại nhất thời chưa thể làm được trọn vẹn.

Thời đầu kiến lập Đông Hán, mới có hoàng đế, chưa lập hoàng hậu nên Lưu Tú phong cho Quách Thánh Thông và Âm Lệ Hoa làm quý nhân. Khi đó, Quách quý nhân đã hạ sinh hoàng thái tử Lưu Cương, nhưng Lưu Tú vẫn muốn lập Âm quý nhân làm hoàng hậu do bà có “vẻ đẹp của bậc mẫu nghi”. Lẽ thường, người phụ nữ thời đó sẽ lấy việc lên ngôi hoàng hậu làm vinh diệu trong đời người. Nhưng Âm Lệ Hoa rất khiêm tốn, bà kiên quyết chối từ: “Tự bản thân thiếp cảm thấy mình không thể đảm đương ngồi ở ngôi cao”.

Về sau, để ổn định các thế lực trong triều đình vốn chống đỡ cho Quách Thánh Thông, Lưu Tú phong cho Quách Thánh Thông làm hoàng hậu.

Khi Lưu Tú muốn phong tước hầu cho huynh đệ của Âm Lệ Hoa, Âm Lệ Hoa cũng khéo léo chối từ, thưa rằng chiểu theo thân phận bản thân thì huynh đệ của bà không thể vượt quá lễ nghi làm hầu tước được.

Lưu Tú lại thưởng tặng châu báu, ngọc ngà cho Âm Lệ Hoa, bà vẫn một mực cự tuyệt, thưa rằng quốc gia vừa mới ổn định, bao điều ngổn ngang đợi được chấn hưng, bản thân cần nhiều châu báu ngọc ngà như vậy thì có ích gì.

Vào năm Kiến Vũ thứ 17, vì Quách hoàng hậu nhiều lần oán hận nên Quang Vũ Đế Lưu Tú đã phế Quách hoàng hậu và lập Âm Lệ Hoa quý nhân làm hậu.

Dẫu thân là hoàng hậu, Âm Lệ Hoa vẫn khiêm nhường, cung kính, đối với phế hậu Quách Thánh Thông nhiều lần hãm hại mình, bà cũng không hề tỏ thái độ oán hận. Trái lại, Âm hoàng hậu còn vì Quách Thánh Thông mà thỉnh cầu, khiến Lưu Tú xét xử Quách Thánh Thông bằng thái độ khoan dung, nhân từ.

Không chỉ có vậy, Âm Lệ Hoa vẫn hết lòng thương yêu và chăm sóc phế Thái tử Lưu Cương và Trung Sơn Vương Lưu Yên, con út của Quách Thánh Thông.

Âm Lệ Hoa cũng thường dặn dò con cháu phải thiện đãi gia tộc Quách Thánh Thông, và còn bảo chúng ghi nhớ rằng Quách Thánh Thông từng là mẹ của chúng trong suốt 17 năm. Vậy nên cần đối đãi với Quách Thánh Thông như là mẹ vậy.

Về điều này, không chỉ Minh Đế Lưu Trang làm được mà cả con cháu của Âm Lệ Hoa là Hán Chương Đế Lưu Đát cũng khắc ghi trong tâm. Hoàng tộc Đông Hán sau này không xảy ra chuyện sát hại phế Thái tử và hoàng tử không do mình sinh ra. Điều này không thể tách rời với việc Lưu Tú và Âm Lệ Hoa đã tự lấy mình làm gương mà trở thành gia huấn của gia tộc.

Sử sách viết rằng: Hoàng hậu Âm Lệ Hoa nhân từ, hiếu thuận và giàu lòng nhân ái. Bảy tuổi mất cha, dẫu đã vài chục năm trôi qua, nhưng mỗi lần nhắc tới phụ thân bà đều rơi lệ. Bà đoan trang, hiền thục, mang vẻ đẹp của bậc mẫu nghi. Hoàng hậu trong hậu cung thì cung kính, bên ngoài lại biết giữ gìn gia phong, suốt đời là một vị hoàng hậu hiền đức.

Theo “Văn sử mạn đàm: Đức hạnh của bậc mẫu nghi thiên hạ
Đăng trên Minghui.org

Xem thêm:

Mời xem video: