“Hai lúa” Trung Quốc và hành trình chế tạo hơn 40 chiếc trực thăng

Anh “Hai lúa” Xu Bin nhấn nút khởi động và cánh quạt của chiếc trực thăng bắt đầu chuyển động trước sự chăm chú của hàng chục người dân hiếu kỳ…

Cánh quạt dần quay nhanh hơn và phát ra tiếng gầm át hẳn tiếng đàn vịt hoang dã ở cánh đồng gần đó. Chiếc máy bay tự chế của anh Xu Bin 47 tuổi bắt đầu nâng dần lên và vươn thẳng lên bầu trời xanh thẳm. Bên dưới, người xem vỗ tay và nhanh chóng lấy điện thoại ra chụp ảnh.

Đối với anh Xu, việc bay lên bầu trời trên chiếc máy bay của riêng mình đã trở thành thông lệ: Anh đã chế tạo và lái hơn 40 loại máy bay khác nhau trong 15 năm qua.

“Khi bạn bay cao, có cảm giác như tầm nhìn của bạn được mở rộng ra và tâm trạng của bạn đột nhiên cảm thấy nhẹ nhàng”, anh Xu Bin nói.

Chàng trai quê Chiết Giang này hiện là một trong những nhà lãnh đạo của câu lạc bộ hàng không địa phương, vốn đang phát triển mạnh khắp vùng nông thôn Trung Quốc. Theo ước tính của anh Xu, ít nhất 100 người thuộc đủ mọi thành phần – từ nông dân đến thợ cắt tóc và bác sĩ – thường xuyên lái những chiếc máy bay tự chế của họ.

Trước khi dịch COVID-19 xuất hiện, cộng đồng sẽ sắp xếp các cuộc gặp gỡ thường xuyên để thử lái máy bay của nhau và trao đổi kinh nghiệm. Bây giờ, họ phải làm quen với việc chia sẻ những câu chuyện phiếm và clip qua WeChat.

Anh Xu đã bị ám ảnh với việc đi máy bay từ khi còn là một đứa trẻ. Lớn lên ở Hạ Khẩu – một thị trấn nhỏ ở miền đông Trung Quốc – cuộc sống thường rất đơn điệu, xoay quanh trang trại của gia đình và xưởng mộc của cha. Nhưng một ngày nọ, cậu học sinh lớp 3 khi đó đã nhìn thấy một cảnh tượng đáng kinh ngạc: một chiếc máy bay bay vút trên không trung và để lại cho cậu ấn tượng sâu sắc.

“Từ thời điểm đó, ý tưởng về việc lái máy bay bắt đầu nảy sinh trong đầu tôi”, anh nhớ lại.

Ước mơ chế tạo máy bay bắt đầu hình thành khi anh còn học trung học cơ sở. Gia đình anh Xu Bin đã mở một xưởng sản xuất nhỏ để sản xuất các bộ phận của máy bơm nước. Nhờ đó, anh đầu theo học nghề cơ khí và phát hiện ra niềm đam mê với công việc này.

Rất nhanh, Xu Bin đã quyết định bỏ học trung học vào năm thứ hai và dành toàn bộ thời gian cho công việc thợ máy. Anh Xu cũng ấp ủ thực hiện dự án bí mật thiết kế một chiếc trực thăng nhỏ bằng những kiến ​​thức anh thu thập được từ việc đọc các tạp chí hàng không.

Anh Xu nói: “Hồi ấy tôi đã lén lút làm việc đó. Tôi sẽ bỏ mọi thứ và nghiên cứu kỹ các bộ phận của máy bay ngay khi bố tôi rời nhà. Khi tôi nghe thấy tiếng mở khóa cửa, tôi đã giấu các bộ phận và quay trở lại công việc bình thường của mình”.

Anh Xu chỉ mất 2 tháng để lắp ráp động cơ đầu tiên, với một khung ọp ẹp làm từ các ống thép, một động cơ tái chế từ ​​một chiếc xe kéo và một cánh quạt bằng gỗ.

Chàng thanh niên kéo nó về trung tâm thị trấn để thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên. Nhưng sau 15 phút cánh quạt quay, chiếc trực thăng không cất cánh được. Anh Xu ngồi thở dài trên ghế phi công, trong khi những người hàng xóm chế nhạo anh không thương tiếc.

Nhiều nỗ lực liên tiếp xen lẫn thất bại trong suốt 10 năm nữa mới giúp anh Xu có được chuyến bay thành công đầu tiên. Đó là một chiều mùa hè năm 2006, sau khi dùng một chiếc ô tô kéo dọc đường để tăng vận tốc, chiếc máy bay của anh Xu với bộ khung nặng 130 kg và cánh roto dài 7,5 mét – đã cất cánh và bay trong không trung trong 25 phút.

The Chinese Farmers Taking to the Skies in Their Own Aircraft https://t.co/WwQJs2ViNz pic.twitter.com/XGhKMcHv5q

— ZGBriefs (@ZG_Briefs) December 19, 2021

Kỳ tích của người thợ máy trẻ tuổi đã làm nức tiếng cả nước vào thời điểm đó. Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV ca ngợi anh đã làm nên lịch sử khi trở thành người đầu tiên từ tỉnh Chiết Giang lái thành công chiếc máy bay tự chế tạo của mình. Nhưng câu chuyện cũng làm dấy lên mối lo ngại nghiêm trọng trong giới chức Trung Quốc.

Vài ngày sau, Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) tuyên bố chuyến bay của anh Xu là “hoạt động bất hợp pháp” và nói rằng anh sẽ bị cấm bay trong tương lai. Ngay cả anh Xu cũng thừa nhận rằng máy bay của anh còn nhiều khiếm khuyết và là một mối nguy hiểm tiềm tàng.

“Thành thật mà nói, tôi đã khá lo lắng khi ở trên không. Vào thời điểm đó, chiếc máy bay của tôi được chế tạo khá thô sơ, và tôi có cảm giác nhiều bộ phận không đáng tin cậy”, anh Xu Bin nhớ lại.

Bất chấp cảnh báo của CAAC, anh Xu vẫn tiếp tục âm thầm cải tiến động cơ của mình và chế tạo các mô hình tiên tiến hơn. Để tránh gặp rắc rối, anh quyết định tránh khu vực đô thị trong các chuyến bay thử nghiệm và không bao giờ bay cao hơn 100 mét so với mặt đất.

Nhưng anh cũng không tránh khỏi xung đột với gia đình mình. Sở thích của anh Xu đã tiêu tốn rất nhiều tài chính, việc chi tiêu vào các bộ phận đã ngốn gần hết lợi nhuận từ nhà máy của cha anh. Anh Xu ước tính có lẽ tổng cộng anh đã chi hơn 2 triệu nhân dân tệ (khoảng 7 tỷ đồng) trong nhiều năm để chế tạo máy bay.

Sau nhiều cuộc tranh cãi gay gắt kéo dài hàng giờ đồng hồ, anh Xu nhận ra rằng mình cần phải thay đổi. Nếu anh tiếp tục ước mơ bay của mình, anh sẽ phải tìm ra cách kiếm tiền từ nó.

Trong thập kỷ tiếp theo, anh Xu đã phát triển các mẫu máy bay cánh quạt mới nhẹ hơn, ổn định hơn và an toàn hơn khi bay. Anh bắt đầu cung cấp dịch vụ của mình với tư cách là một nhiếp ảnh gia trên không và người chụp ảnh cây trồng. Cho đến khi sự ra đời của máy bay không người lái “hủy diệt” các hợp đồng béo bở này, anh Xu chuyển hướng kiếm thêm tiền bằng cách sản xuất các bộ phận máy bay cho những người cùng sở thích.

Giờ đây, anh Xu đặt mục tiêu tạo ra một loại máy bay cánh quạt nhẹ có thể được tung ra thị trường đại chúng, để bất kỳ ai ở Trung Quốc cũng có thể mua và lái máy bay của riêng họ. Đó là một tầm nhìn đầy tham vọng, nhưng anh Xu khẳng định điều này có thể đạt được. Theo quy định của hàng không dân dụng Trung Quốc, máy bay siêu nhẹ có trọng lượng dưới 116 kg không yêu cầu chứng chỉ đủ điều kiện hàng không và phi công không cần giấy phép để lái chúng.

Và có rất nhiều nhu cầu tiềm năng. Theo anh Xu, có ít nhất 50.000 người có sở thích hàng không rải rác khắp Trung Quốc, nhưng chỉ một phần nhỏ trong số họ thực sự chế tạo máy bay riêng.

Theo anh Xu nói, trở ngại chính sẽ là các quy định nghiêm ngặt về không phận của Trung Quốc. Đã có một số động thái để mở thêm không gian cho hàng không dân dụng trong những năm gần đây, nhưng các phi công nghiệp dư hầu hết bị hạn chế bay gần các sân bay được cấp phép.

Anh Xu nói: “Sẽ thật tuyệt nếu một khu vực bay có thể được tạo ra ở các vùng ngoại ô của mỗi quận nhỏ, nơi những người có sở thích bay có thể tự do lái máy bay của họ. Điều này sẽ thúc đẩy sự phát triển của toàn ngành.”

Anh Xu tin rằng sẽ có một thị trường lớn hơn cho động cơ của mình nếu ngành hàng không nghiệp dư của Trung Quốc được công chúng chào đón rộng rãi hơn. Anh tin rằng giấc mơ thương mại hóa động cơ bay của mình là khả thi. Một ngày nào đó, anh hy vọng những chiếc máy bay của mình sẽ được bọc trong những bao bì mỏng manh và xếp chồng lên nhau trên các kệ siêu thị trên khắp Trung Quốc.

Hoài Anh (Theo Sixth Tone)

Xem thêm: