Protein cũng có loại tốt và xấu – Bạn đã chọn đúng chưa?

Trúc Nhi
•
Thứ Tư, 12/02/2025

Không phải tất cả protein đều có giá trị dinh dưỡng như nhau. Một số loại chứa đầy đủ axit amin thiết yếu, giúp cơ thể hấp thu hiệu quả, trong khi những loại khác có thể gây hại lên thận nếu tiêu thụ quá mức. Vậy làm sao để nhận biết và lựa chọn Protein chất lượng? Hãy cùng tìm hiểu!

Protein cũng có sự phân biệt về chất lượng. Vậy thế nào mới được coi là protein chất lượng cao? Làm sao để nhận biết protein tốt hay xấu? Trên thực tế, protein được tạo thành từ nhiều loại axit amin khác nhau, và thành phần cũng như số lượng của các axit amin này là tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng của protein.

Protein kém chất lượng sau khi vào cơ thể sẽ được tiêu hóa, hấp thụ và phân giải thành những axit amin không thiết yếu, khó được cơ thể sử dụng hiệu quả. Điều này không chỉ làm giảm giá trị dinh dưỡng mà còn tạo gánh nặng cho thận do phải đào thải những chất không cần thiết. Một số thực phẩm thường chứa protein kém chất lượng như hamburger, gà rán, xúc xích… Do đó, giá trị dinh dưỡng của chúng không cao như nhiều người lầm tưởng.

Protein là gì?

Protein là một trong 3 nhóm dưỡng chất chính (cùng với carbohydrate và chất béo) cần thiết cho sự sống. Đây là hợp chất hữu cơ được tạo thành từ các axit amin, đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng, duy trì và sửa chữa các mô trong cơ thể.

Protein được cấu tạo từ các chuỗi axit amin, có khoảng 20 loại axit amin khác nhau. Trong đó, có 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được và phải bổ sung qua thực phẩm.

Chức năng của protein bao gồm:

– Xây dựng cơ bắp và mô: Thành phần chính của cơ, da, tóc, móng, nội tạng.

– Hỗ trợ hệ miễn dịch: Tạo ra kháng thể giúp chống lại bệnh tật.

– Tham gia vào các phản ứng sinh hóa: Là thành phần của enzyme, hormone.

– Vận chuyển & lưu trữ chất dinh dưỡng: Như hemoglobin trong máu mang oxy đi khắp cơ thể.

– Cung cấp năng lượng: Khi cơ thể thiếu hụt carbohydrate và chất béo, protein có thể được chuyển hóa thành năng lượng.

Protein chất lượng cao là gì?

Protein chất lượng cao không chỉ cung cấp các axit amin thiết yếu cho cơ thể mà còn có tỷ lệ cân đối phù hợp, giúp cơ thể dễ dàng tiêu hóa, hấp thụ và sử dụng hiệu quả, từ đó phát huy tối đa giá trị dinh dưỡng.

Để bổ sung protein hợp lý, trước tiên cần hiểu loại thực phẩm nào chứa protein chất lượng cao, sau đó áp dụng nguyên tắc bổ sung phù hợp để tận dụng tối đa lợi ích của chúng.

Thực phẩm chứa protein có thể chia thành hai nhóm chính: protein từ động vật và protein từ thực vật. Nhìn chung, protein từ động vật có giá trị dinh dưỡng cao hơn. Tuy nhiên, các loại đậu và thực phẩm có nguồn gốc thực vật cũng là nguồn cung cấp protein chất lượng cao.

Những thực phẩm giàu protein chất lượng cao

Trứng gà

Trứng gà chứa khoảng 13% protein, với thành phần axit amin gần giống nhu cầu của cơ thể con người.

Sữa bò

Mặc dù hàm lượng protein trong sữa bò chỉ khoảng 3% do có lượng nước cao, nhưng tỷ lệ axit amin rất phù hợp với nhu cầu của cơ thể, khiến sữa bò trở thành nguồn protein chất lượng cao quan trọng.

Hàm lượng protein trong cá dao động từ 15% đến 22%, chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ.

Tôm

Tôm chứa từ 16% đến 23% protein, đồng thời có hàm lượng chất béo thấp, chủ yếu là axit béo không bão hòa có lợi cho sức khỏe.

Thịt gà

Thịt gà chứa khoảng 20% protein, giàu các axit amin có lợi cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ của cơ thể.

Thịt vịt

Hàm lượng protein trong thịt vịt khoảng 16%, có giá trị dinh dưỡng tương đương với thịt gà.

Thịt bò nạc

Thịt bò nạc có hàm lượng protein trên 20%, với tỷ lệ axit amin cân đối, giúp cơ thể dễ dàng hấp thu và sử dụng.

Thịt cừu nạc

Thịt cừu nạc chứa khoảng 20% protein, với tỷ lệ axit amin thiết yếu chiếm hơn 40% tổng lượng axit amin, giúp cơ thể hấp thu hiệu quả.

Thịt lợn nạc

Thịt lợn nạc chứa khoảng 20% protein, với thành phần axit amin gần giống nhu cầu của cơ thể con người.

Đậu nành

Đậu nành là nguồn protein chất lượng cao, chứa từ 30% đến 40% protein. Thành phần axit amin của đậu nành tương tự như protein động vật và có thể bổ sung cho các loại protein thực vật khác, đặc biệt là protein từ ngũ cốc.

Tác dụng bổ sung của protein

Tác dụng bổ sung của protein đề cập đến việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chứa protein khác nhau để cân bằng tỷ lệ axit amin, giúp cơ thể hấp thu và sử dụng protein hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, lượng protein tiêu thụ cần phải hợp lý. Đối với những người mắc bệnh ung thư, quá trình chuyển hóa protein trong cơ thể thường bị rối loạn, dẫn đến tình trạng thiếu hụt. Mặc dù cần bổ sung protein, nhưng nếu tiêu thụ quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, ung thư vú và ung thư tuyến tụy.

Vì vậy, lượng protein bổ sung cho bệnh nhân ung thư cần được điều chỉnh dựa trên mức độ chuyển hóa và tiêu hao protein trong cơ thể. Tốt nhất, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn phù hợp.

Từ khóa protein