Sơ chế thực phẩm đúng cách giúp bảo vệ sức khỏe
- Trúc Nhi
- •
Sơ chế thực phẩm đúng cách là chìa khóa bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình. Dù bận đến mấy, bạn cũng đừng bỏ qua bước quan trọng này để bữa ăn luôn an toàn và giàu dinh dưỡng.
Có nhiều phương pháp truyền thống khi nấu ăn như chiên, xào, rán, hầm, nấu, kho… Tuy nhiên, có một bước quan trọng trước khi bắt đầu, đó là chần nước. Nếu chần nước đúng cách, món ăn sẽ có hương vị thơm ngon hơn.
Chần là gì?
Chần là quá trình thực phẩm được nhúng trong nước sôi trong thời gian ngắn rồi làm nguội ngay. Kỹ thuật này vô hiệu hóa các enzyme có thể ảnh hưởng đến hương vị, màu sắc và kết cấu của sản phẩm, cho phép bảo quản ở điều kiện tốt nhất. Thực phẩm chần được nấu trong thời gian ngắn đến mức chúng vẫn được coi là thực phẩm sống.
Tại sao phải chần trước khi sử dụng?
– Giữ màu sắc của thực phẩm hoặc làm cho màu sắc sống động hơn.
– Dễ lột vỏ.
– Chuẩn bị thực phẩm để đông lạnh.
– Chuẩn bị thực phẩm để nấu sau và rút ngắn thời gian nấu.
– Giảm lượng thuốc trừ sâu và vi khuẩn trên bề mặt thực phẩm.
– Giảm chất độc hại có trong thực phẩm.
5 loại rau củ nên chần nước trước khi chế biến
Rau chứa nhiều axit oxalic
Bao gồm: Rau chân vịt, rau dền, rau mồng tơi, măng tươi, củ ấu, mướp đắng và các loại rau có vị đắng khác.
Khi tiêu thụ quá nhiều axit oxalic, cơ thể sẽ khó hấp thu canxi, sắt và các chất dinh dưỡng khác, thậm chí còn làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. Với những người có dạ dày yếu, axit oxalic có thể kích thích niêm mạc dạ dày, gây khó chịu. chần nước có thể giúp giảm lượng axit oxalic từ 30%-87%.
Rau có chứa nitrat cao
Khi nhắc đến nitrat, nhiều người nghĩ ngay đến ‘ung thư’. Tuy nhiên, thực tế nitrat không gây ung thư trực tiếp, nhưng khi vào cơ thể, nó sẽ chuyển hóa thành nitrosamine trong môi trường axit dạ dày. Nitrosamine là một chất gây ung thư, và nếu hấp thụ quá nhiều, sẽ làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe. Các loại rau chứa nitrat cao bao gồm: rau bina, củ cải, rau diếp, cà rốt, cần tây, bắp cải và củ dền. v.v.
Thực phẩm chứa quá nhiều nitrat và khi ăn với lượng lớn có thể dễ dàng chuyển hóa thành nitrosamine trong cơ thể, dẫn đến ngộ độc và làm tăng nguy cơ ung thư. Vì vậy, tốt nhất nên chần rau qua nước sôi khoảng 1 phút trước khi ăn. Bên cạnh đó, rau này không nên để quá lâu, vì thời gian bảo quản càng lâu, lượng nitrat càng cao. Hãy ăn khi còn tươi để giảm thiểu nguy cơ.
Rau có chất độc khi ăn sống
Bao gồm: Đậu que, hoa nhài tươi, đậu mùa, đậu đen, rau bina, măng tây, cần tây, rau dền, đậu bắp v.v.
Các loại đậu chứa saponin và lectin, hai chất có thể gây nôn mửa, buồn nôn, chóng mặt nếu ăn khi chưa nấu chín. Những chất này dễ dàng bị phân hủy khi gặp nhiệt độ cao, vì vậy cần nấu kỹ đậu ít nhất 10 phút ở nhiệt độ 100°C để loại bỏ độc tố.
Bên cạnh đó, hoa nhài tươi chứa một chất gọi là colchicine. Khi vào cơ thể, colchicine có thể chuyển hóa thành độc tố, gây ra các triệu chứng ngộ độc như đau bụng, tiêu chảy, và các vấn đề tiêu hóa khác.
Rau dễ bị dư lượng thuốc bảo vệ thực vật
Chẳng hạn như súp lơ, bông cải xanh, v.v. Những loại rau này rất khó rửa sạch và dễ bị tồn dư thuốc bảo vệ thực vật. Thuốc trừ sâu dễ tan trong nước sôi, và chần nước có thể giúp loại bỏ một phần thuốc bảo vệ thực vật trong rau.
Thực phẩm có mùi đặc biệt
Nhiều loại rau có mùi đặc trưng như vị đắng của mướp đắng, mùi đất của nấm, hay mùi chua của măng. Sau khi chần qua nước, những mùi này sẽ giảm đi đáng kể.
Ngoài ra, khi chần thịt, không chỉ giúp loại bỏ chất bẩn mà còn làm giảm mùi tanh, góp phần làm món ăn thêm ngon miệng.
Chần nước như thế nào?
Phương pháp chần nước của các loại thực phẩm khác nhau cũng khác nhau:
Chần từ trạng thái nước lạnh sang nóng
Phương pháp này là cho thực phẩm vào nước lạnh, đun sôi hoặc đun đến khi gần chín, rồi vớt ra.
– Thịt có kích thước lớn và mùi tanh nặng nên chần nước lạnh để tránh protein trên bề mặt đông cứng quá sớm, giúp thịt chín đều và dễ dàng loại bỏ bọt cùng mùi tanh.
– Các loại củ, rau cứng và khó chín như khoai tây, măng cũng thích hợp chần nước lạnh, giúp chúng chín đều và nhanh hơn.
Chần trực tiếp nước nóng
Đưa thực phẩm vào nước sôi, đun sôi nhanh rồi vớt ra giúp giữ được màu sắc, độ giòn và sự tươi ngon của nguyên liệu.
– Phần lớn các loại rau như rau chân vịt, cải dầu, giá đỗ, bông cải xanh… thích hợp chần nước sôi vì giúp giảm mất vitamin và giữ màu sắc tươi đẹp.
– Hải sản và các loại thịt nhỏ, ít máu cũng thích hợp chần nước sôi.
Mẹo chần nước hiệu quả
Để giảm thiểu mất chất dinh dưỡng trong quá trình chần nước, đặc biệt là các vitamin hòa tan trong nước và khoáng chất, chúng ta cần chú ý một số mẹo nhỏ:
Tránh chần rau quá lâu
Thời gian chần cần phải ngắn, tốt nhất là chần nhanh để giảm thiểu mất dưỡng chất.
– Rau lá xanh chỉ cần chần khoảng 15 giây, đến khi màu sắc thay đổi, không nên để lâu. Các loại rau củ như bông cải xanh, măng cần thời gian lâu hơn, khoảng 1-2 phút. Thịt gia cầm và hải sản có thời gian chần ngắn hơn, khi thấy bọt nổi lên là vớt ngay. Dưới đây là thời gian chần của một số loại rau cụ thể:
– Măng tây: 2 đến 4 phút
– Bông cải xanh: 2 đến 3 phút
– Cà rốt thái miếng: 2 đến 3 phút
– Bông súp lơ: 2 đến 3 phút
– Ngô trên lõi: 4 phút
– Đậu xanh: 2 đến 3 phút
– Đậu bắp: 3 đến 4 phút
– Đậu que: 2 đến 3 phút
– Đậu tuyết: 2 phút
– Lá rau bina: 30 giây
Lượng nước vừa phải
Đảm bảo nước trong nồi đủ ngập thực phẩm, không quá nhiều để tránh mất chất dinh dưỡng.
Không cắt nhỏ thực phẩm khi chần
Cắt nhỏ thực phẩm khi chần nước sẽ làm mất nhiều chất dinh dưỡng. Nếu có thể, hãy để nguyên cây hoặc cắt thành miếng lớn.
Thêm dầu hoặc muối khi chần rau
Thêm dầu hoặc muối khi chần rau có thể giúp bảo vệ chất dinh dưỡng. Lượng muối chỉ cần một nửa thìa nhỏ cho một nồi nước.
Ngoài ra, thêm một chút dầu vào nước sôi giúp tạo lớp bảo vệ trên bề mặt rau và giữ màu sắc tươi sáng.
Xem thêm
Từ khóa thực phẩm chế biến đúng cách
