Sự tương phản giữa giáo dục Canada – Trung Quốc

Về sự khác biệt trong việc giáo dục trẻ em ở Canada và Trung Quốc, một bà mẹ sống ở Canada nhiều năm đã dùng một câu để tổng kết. Cô nói: “Những gì mà các bà mẹ Trung Quốc chú trọng, thì các bà mẹ Canada nói chung là không chú trọng đến; mà những gì các bà mẹ Canada chú trọng, thì các bà mẹ Trung Quốc lại không làm sao chú trọng được”.

Vậy sự khác biệt giữa giáo dục tại Canada và Trung Quốc là gì? Chúng ta hãy cùng xem xét những điểm sau đây.

Những gì mẹ Trung Quốc sợ, mẹ Canada lại không sợ

Ở Trung Quốc, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ được chăm sóc bảo bọc trong cái kén lớn, mẹ không nỡ để cho trẻ bị một vết xước nhỏ hay tổn thương nào. Mẹ Canada thì trái lại, nếu trẻ có những dấu hiệu thay đổi nhỏ đều được cho là bình thường, trẻ chưa đầy tháng mẹ đã đưa ra ngoài đi dạo hoặc đi mua sắm cùng gia đình. Khi trẻ được vài tháng sẽ có thể cho đi học bơi lội, thậm chí nhiều gia đình còn đẩy xe cho bé đi trượt băng – những điều này khó có thể thấy được tại Trung Quốc.

Nếu trẻ có bệnh, mẹ Trung Quốc liền đưa đến bệnh viện, mẹ Canada lại không sợ trẻ sinh bệnh

Tại Trung Quốc trẻ con chỉ bị cảm cũng đưa đến bệnh viện, nếu như không đến bệnh viện, thì giáo viên cũng yêu cầu trẻ ở nhà, không đến lớp học để tránh lây nhiễm cho các bạn khác. Còn ở Canada thì đơn giản là không có tình huống này, bị cảm và lây nhiễm không thành vấn đề, họ trái lại thậm chí còn cho rằng trẻ con mà không bị bệnh gì mới là không tốt.

Mùa đông mẹ Trung Quốc bọc con trong quần áo đến mức biến thành một chú gấu, mẹ Canada trái lại không sợ trẻ bị lạnh

Phải biết rằng mùa đông ở Canada rất lạnh, nhưng trong khi các bà mẹ Trung Quốc bọc con như gấu thì trẻ ở Canada vẫn mặc đồng phục đơn giản với quần áo mỏng, và thậm chí là chơi đùa ngoài trời gió.

Mẹ Canada không sợ trẻ ăn ít, bữa trưa chỉ một miếng bánh mì với xúc xích là đủ

Trẻ em đi học, mẹ Trung Quốc phiền lòng vì không thể mỗi ngày đều thay đổi các món ăn cho trẻ ngon miệng, trong khi mẹ Canada thì chủ yếu cho trẻ ăn bánh mì, xúc xích, cơ bản mỗi ngày đều không mấy khác biệt. Với việc mẹ Trung Quốc ngày nào cũng ép trẻ ăn cơm, mẹ Canada quả thực không thể lý giải nổi.

Mẹ Canada không sợ trẻ thiệt thòi

Ở Canada, các bà mẹ thường không can thiệp vào các trò chơi của trẻ, để cho chúng muốn chơi gì thì chơi, muốn chơi với ai thì chơi, nhưng khi đứa trẻ không giữ quy tắc, không chịu chia sẻ, thì các bà mẹ sẽ nhắc nhở trẻ. Loại lý niệm này được xây dựng từ việc mẹ Canada không sợ con được chơi ít hơn, thiệt thòi hơn; mà cần phải biết chia sẻ, khiêm nhượng mới là trọng điểm giáo dục.

Mẹ Canada sợ trẻ không có quy củ

Mẹ Canada rất chú trọng biểu hiện của trẻ ở những nơi công cộng, khi giao tiếp với người khác thì thường sử dụng những câu như “Cảm ơn” hay “Xin hãy”…, khi đến nhà người khác cũng phải giữ quy củ, trước khi rời đi sẽ phải cảm ơn chủ nhà. Còn khi ra nhà hàng ăn cơm, điều các bà mẹ lo lắng nhất không phải là con không ăn đủ no, mà là sợ con làm phiền những khách hàng đến ăn khác.

Mẹ Canada sợ trẻ không có hứng thú đi học

Trước tiên hãy nói về Trung Quốc, chưa nói đến việc có muốn đi học hay không, mà gia đình sẽ chú trọng xem trẻ tham gia khóa học nào đó sẽ có lợi ích gì, ví dụ như tham gia lớp học vũ đạo thì có hình thể đẹp, tham gia học mỹ thuật có thể bồi dưỡng khiếu nghệ thuật của trẻ… thường bỏ qua việc bản thân trẻ có muốn học hay không. Theo cách này, cho dù có hứng thú hay không, qua thời gian dài rồi thì tâm lý phản đối ấy cũng sẽ không còn nữa.

Ngược lại, mẹ Canada rất chú ý bồi dưỡng đến những gì mà trẻ thấy hứng thú, nếu trẻ không muốn học, thì mẹ cũng không ép.

Mẹ Canada coi trọng khả năng của trẻ

Chuyện này không xảy ra tại Trung Quốc, nơi mà hệ thống thi cử kiểm tra luôn đặt lên hàng đầu và trẻ thường sẽ phải tham gia các lớp toán học hay tập làm văn. Ở Canada, trẻ sẽ được tham gia các hoạt động có liên quan đến trượt băng, thủ công hay các hoạt động chân tay khác. Các bậc phụ huynh Canada cho rằng, hoạt động chân tay chính là cách tốt nhất giúp cho sự phát triển não bộ, các lớp học ở Canada cơ bản sẽ xoay quanh hoạt động thủ công và vận động thể dục.

Mẹ Canada không muốn con trở thành thiên tài xuất sắc, chỉ mong trẻ ăn no mặc ấm, vô tư vô ưu

Các bà mẹ Canada biết rõ rằng thiên tài chỉ là con số cực kỳ ít, do đó những kỳ vọng của họ với trẻ rất thực tế. Các bà mẹ nhìn nhận rằng trẻ khi lớn lên sẽ cần trang bị nhiều kỹ năng cuộc sống, cho nên từ nhỏ đã dạy trẻ phải biết chia sẻ việc nhà, hút bụi, cắt cỏ, giặt quần áo… những việc này đều để trẻ tham gia làm.

Hàng năm vào dịp lễ họ đều tổ chức cho trẻ tham gia các buổi ngoại khóa cắm trại dã ngoại, trong quá trình đó nâng cao khả năng và mức độ hợp tác của trẻ.

Sự khác biệt giữa giáo dục ở trường học Trung Quốc và Canada

Đương nhiên, sự trưởng thành của một đứa trẻ, ngoài giáo dục gia đình thì giáo dục ở trường học cũng đặc biệt quan trọng. Rất nhiều bà mẹ Trung Quốc đã gửi con ra nước ngoài, đặc biệt là Canada với hy vọng con sẽ được tiếp thu nền giáo dục tốt hơn. Vậy hãy cùng xem xét những sự khác biệt trong hệ thống giáo dục của 2 quốc gia này.

Khác biệt thứ nhất: Lớp học

Ở Trung Quốc, giáo viên thường thích tổng kết kiến thức sau buổi học. Học sinh chỉ cần nghe và tiếp thu theo đó là được. Nếu như có một số em học sinh giơ tay phát biểu ý kiến có phần trái với “đáp án tiêu chuẩn” của giáo viên, thông thường đều không thể thay đổi được tình hình. Đương nhiên, học sinh Trung Quốc ở trên lớp học thường là phải “tuân thủ kỷ luật”.

Ở Canada, các bài giảng phần lớn là theo hình thức thảo luận, tranh luận, giáo viên khuyến khích học sinh tự do phát biểu, thậm chí lấy những tình tiết trong sách ra để đóng kịch, phát huy tính sáng tạo. Những học sinh khi chưa biểu đạt hết ý kiến của mình, sau mỗi buổi học có thể tìm thầy giáo để trao đổi quan điểm của mình, và cũng tích cực tham gia khóa thảo luận của học sinh trên lớp, còn có thể được điểm thưởng cao hơn.

Khác biệt 2: Bài tập về nhà

Ở Trung Quốc, bài tập về nhà của học sinh chủ yếu là lặp lại câu hỏi, sau đó học thuộc đáp án thống nhất. Giáo viên thường chỉ chú trọng đến khối lượng bài tập về nhà sao cho đủ, chứ không coi việc nuôi dưỡng phát triển sự sáng tạo của học sinh cùng năng lực tư duy làm trọng điểm giáo dục ở trường học.

Ở Canada, bài tập về nhà tuy không nhiều, nhưng lại khác rắc rối và tốn thời gian. Chẳng hạn như môn văn học, giáo viên yêu cầu học sinh làm thơ, làm văn, hay vẽ tranh, vẽ tranh sơn màu. Có rất nhiều bài tập được giao theo hình thức tiểu luận. Mục đích chính là bồi dưỡng lực sáng tạo và năng lực tư duy của học sinh.

Khác biệt 3: Thi cử

Tại Trung Quốc, con đường học tập xuyên suốt của học sinh chính là thi cử, thi cấp 2, cấp 3, thi đại học, các cuộc thi từ nhỏ đến lớn rất nhiều, không chỉ là học sinh, nhà trường, giáo viên mà ngay cả các bậc phụ huynh cũng đều rất coi trọng điểm số, sau mỗi khi hết một lớp hay hết một cấp đều có bảng xếp hạng kết quả học tập thi cử. Đạt được kết quả cao chính là điều mà ai cũng mong mỏi.

Còn tại Canada, học sinh từ bậc tiểu học, tổng số điểm đều bao gồm có 5 phần: chuyên cần, bài tập về nhà, phát biểu trong lớp, thi giữa kỳ và thi cuối kỳ. Thậm chí thi đại học cũng không dựa vào kết quả kỳ thi, mà còn căn cứ vào biểu hiện trong suốt quá trình học tập cũng như những kinh nghiệm, kiến thức đã tích lũy được.

Khác biệt thứ 4: Chất lượng

Tại Trung Quốc vẫn luôn hô hào đề xướng chất lượng giáo dục, nhưng hiệu quả thì rất hạn chế. Học sinh trải qua phần lớn thời gian để học thuộc thơ Đường, học toán, giải bài tập lý hóa, làm văn hay học từ vựng tiếng Anh… Những kiến thức về kỹ năng và cuộc sống khác thì xa như chuyện trên trời dưới bể.

Trong khi đó sinh viên Canada từ nhỏ ngay cả khi chơi các trò chơi đã có thể biết sử dụng tiền xu và tiền tệ của Canada, được chỉ dạy về phòng cháy và chữa cháy, biết cách cân bằng dinh dưỡng cho các bữa ăn, thậm chí còn học nấu ăn, may vá, kiến trúc, nghề mộc, bảo trì hoặc đọc tiểu thuyết có chọn lọc… Chỉ ngay trong các trò chơi họ đã chú ý bồi dưỡng phát triển năng lực của trẻ ở rất nhiều phương diện.

Khác biệt thứ 5: Kỹ năng cứng và kỹ năng mềm

Giáo dục Trung Quốc luôn chú trọng đến kỹ năng cứng, trường đại học khi xét tuyển chỉ nhìn vào kết quả thi tuyển sinh đại học của sinh viên. Các trường đại học Canada khi tuyển sinh thì lại nhìn xét nhiều hơn đến kỹ năng mềm của học sinh. Các nhà giáo dục Canada không thích học sinh chỉ có thể làm bài kiểm tra, vì vậy họ sẽ tổng hợp kiểm tra xem xét chất lượng ở các phương diện khác, như năng lực tổ chức, năng lực sáng tạo hay trao đổi làm việc nhóm… Đừng cho rằng thành tích học tập của bạn cao, thì nhất định có thể được nhận vào các trường đại học ở Canada.

Khác biệt 6: Giáo dục tâm lý

Các trường tiểu học và trung học của Trung Quốc rất ít khi tổ chức các khóa học về tâm lý học. Nếu giáo viên không toàn tâm để ý chăm sóc trẻ, hoặc gặp giáo viên vô trách nhiệm, học sinh có thể có một số thay đổi tâm lý theo chiều hướng không lành mạnh. Mặc dù trường đại học thường có một giáo viên chuyên về tâm lý và các khóa học tâm lý, nhưng sinh viên nói chung không chủ động tìm họ để bộc bạch tâm sự.

Trong khi đó, giáo dục Canada tại hết sức chú trọng phát triển tâm lý lành mạnh cho học sinh. Giáo dục tâm lý trong giáo dục Canada bắt đầu rất sớm, và hiện tại đã khá hoàn thiện, giáo viên trong từng giai đoạn nhất định đều có thể nắm bắt tâm lý học sinh để giúp đỡ tốt nhất cho các em.

An Nhiên

Xem thêm: