Thực hành Chủ nghĩa Khắc kỷ có thể khiến cuộc sống thay đổi sâu sắc
- Leo Babauta
- •
Thực hành những lời khuyên này trong cuộc sống hàng ngày có thể dẫn đến sự thay đổi sâu sắc.
Tôi luôn tin vào việc tìm ra những phương pháp thực hành mang tính chuyển đổi bất cứ khi nào có cơ hội. Các triết gia theo chủ nghĩa Khắc kỷ – ông Epictetus, ông Marcus Aurelius và ông Seneca – là một trong những nguồn cảm hứng lớn nhất của tôi. Giáo lý của họ thường kết hợp với phương pháp tu luyện trong Phật gia, một truyền thống sâu sắc khác, tạo nên sự kết hợp mạnh mẽ của trí tuệ cho cuộc sống hiện đại. Sau đây là 5 thực hành của chủ nghĩa Khắc kỷ có thể làm phong phú thêm trải nghiệm hàng ngày của bạn.
1. Tập trung vào những gì kiểm soát được
Một nguyên tắc cốt lõi của chủ nghĩa Khắc kỷ là tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát được và buông bỏ những gì không thể kiểm soát được. Hầu hết, trong cuộc sống – hành động của người khác, thời tiết, các sự kiện thế giới – là ngoài tầm kiểm soát của chúng ta, nhưng chúng ta thường để những yếu tố không thể kiểm soát này ảnh hưởng đến hạnh phúc của mình.
Hãy xem xét xem sự thất vọng hoặc căng thẳng thường xuyên bắt nguồn từ điều gì đó nằm ngoài tầm ảnh hưởng của bạn như thế nào. Còn nếu bạn chỉ đơn giản tuyên bố rằng đó không phải là việc của bạn thì sao? Thay vào đó, hãy tập trung làm tốt nhất có thể ở thời điểm hiện tại.
Một số phương pháp tu luyện của Phật gia cũng chia sẻ nguyên tắc này, nhấn mạnh vào chánh niệm và hành động từ bi trong hiện tại. Sự tập trung này vừa mang tính buông bỏ vừa mang tính kiên định, nhắc nhở chúng ta rằng, thời điểm hiện tại mới thực sự là phạm vi ảnh hưởng của chúng ta.
2. Nhớ về cái chết
Những người theo chủ nghĩa Khắc kỷ thường nhắc nhở bản thân về cái chết của họ. Tương tự như vậy, một số phương pháp truyền thống của Phật giáo như thiền định trong nghĩa trang – giúp bản thân đối mặt với thực tế của cái chết – một thực hành mà tôi cũng đã áp dụng.
Cuộc sống là phù du và chúng ta thường coi đó là điều hiển nhiên. Bằng cách nhớ về tính vô thường của cuộc sống để chúng ta có thể trân trọng hơn từng ngày và từng khoảnh khắc. Quan điểm này giúp chúng ta sống trọn vẹn, trân trọng sự quý giá của mọi trải nghiệm.
3. Trân trọng những gì đang có
Trong khi ông Nietzsche đặt ra thuật ngữ amor fati (tình yêu số phận) thì những người theo chủ nghĩa Khắc kỷ như ông Marcus Aurelius và ông Epictetus lại bày tỏ ý tưởng chấp nhận thực tế như khi nó đang diễn ra.
Ông Epictetus đã viết, “Đừng cố gắng để các sự kiện xảy ra như bạn mong muốn mà hãy mong chúng xảy ra như chúng đã xảy ra và mọi thứ sẽ tốt đẹp hơn với bạn”.
Sẽ thế nào nếu chúng ta học cách yêu từng khoảnh khắc như chính nó đang thể hiện? Hãy bắt đầu bằng những niềm vui giản đơn như: một buổi sáng yên tĩnh, một tách trà, nụ cười của người thân yêu. Dần dần mở rộng bài tập này đến những khoảnh khắc thử thách hơn, tìm thấy vẻ đẹp ngay cả trong khó khăn.
4. Suy ngẫm về sự bất hạnh
Theo ông Seneca, nên thực hiện việc chuẩn bị trước cho những bất hạnh sẽ xảy ra bao gồm việc tưởng tượng ra những nghịch cảnh tiềm ẩn như một cách để chuẩn bị đối phó. Ví dụ, trước một chuyến đi, bạn có thể hình dung ra những tình huống như mất hộ chiếu hoặc bị lạc. Việc tưởng tượng những sự kiện này không phải là thảm họa mà là những trải nghiệm trung lập – thậm chí có giá trị.
Bằng cách diễn tập những khả năng này, bạn sẽ giảm bớt hậu quả về mặt cảm xúc nếu chúng xảy ra. Ngược lại, khi thực hành thiền định, chúng ta phải đối mặt với những thách thức như sự buồn chán hoặc khó chịu trong thời gian thực. Thực hành này xây dựng khả năng phục hồi, cho phép chúng ta đối mặt với những cuộc đấu tranh không thể tránh khỏi của cuộc sống với sự bình tĩnh.
5. Áp dụng một góc nhìn cao hơn
Những người theo chủ nghĩa Khắc kỷ gọi đây là “góc nhìn cao hơn”, tưởng tượng cuộc sống từ góc nhìn “của Chúa”, trong đó những mối quan tâm của con người xuất hiện nhỏ bé như những con kiến.
Trong một số phương pháp tu luyện cũng có quan điểm này thông qua việc nhận ra sự kết nối – sự hiểu biết rằng chúng ta không bị cô lập mà là một phần của một tổng thể lớn hơn. Nhận thức này nuôi dưỡng lòng trắc ẩn và làm giảm gánh nặng của các vấn đề cá nhân.
Một đời thực hành
Khi thực hành những phương pháp của Chủ nghĩa Khắc kỷ này đã thay đổi cuộc đời của tôi. Chúng đòi hỏi có sự cam kết thực hành liên tục – cả một đời – và phần thưởng sẽ vô cùng to lớn.
Từ khóa Chủ nghĩa khắc kỷ thực hành
