Chuyên gia: AI có thể khiến GDP toàn cầu tăng thêm 7000 tỷ USD, nhưng cần thận trọng
- Lawrence Wilson
- •
Các nhà phân tích tại Goldman Sachs Research dự đoán rằng trí tuệ nhân tạo sẽ thúc đẩy GDP toàn cầu thêm 7000 tỷ USD. Tuy nhiên, một số chuyên gia và nhà phát triển kêu gọi thận trọng trong nghiên cứu và phát triển AI.
Ông Emad Mostaque, giám đốc điều hành của công ty công nghệ, nói với những người tham dự “Hội thảo về công nghệ đột phá năm 2023” (Goldman Sachs 2023 Disruptive Technology Symposium) của Goldman Sachs tại London: “Chúng tôi đã tìm được biện pháp để mở rộng quy mô nhân loại.”
Ông đang đề cập đến những tiến bộ đáng kinh ngạc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), có thể mở rộng năng lực sản xuất của con người. Đáng chú ý nhất là ứng dụng chatbot trí tuệ nhân tạo ChatGPT4. Nó có thể ngay lập tức tạo ra các báo cáo gần như hoàn hảo và các câu trả lời chính xác theo yêu cầu và câu hỏi, đủ tốt để đánh lừa các giám khảo kỳ thi tuyển sinh đại học.
Trong khi một số người, bao gồm cả ông Mostaque, lo lắng rằng việc học không kiểm soát của robot AI có thể gây ra những hậu quả chống lại xã hội, thì những người khác dự đoán rằng loại công nghệ mới này sẽ tăng năng lực sản xuất quy mô lớn trên toàn cầu.
Theo Goldman Sachs Research, các công cụ trí tuệ nhân tạo sáng tạo mới nổi có thể tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu lên 7%, trị giá gần 7000 tỷ USD và tăng năng suất của người lao động lên 1,5% trong vòng một thập kỷ.
Tuy nhiên, do khả năng tự động hóa bằng robot sẽ loại bỏ một số lượng lớn công việc hiện có, tiền lương của công nhân sẽ bị giảm và những mặt trái có thể xảy ra khác, nhiều người không tin tưởng vào AI, và nhiều người thậm chí còn kêu gọi ngừng phát triển nó.
Tiềm lực kinh tế
Các nhà nghiên cứu cho biết, đối với những người lao động tri thức, những cải tiến về quy trình và hiệu quả có thể dẫn đến sự gia tăng mạnh về năng suất cho những người lao động tri thức.
Ông Kash Rangan, một nhà phân tích phần mềm tại Goldman Sachs Research, đã viết trong một báo cáo nghiên cứu: “Sự ra đời của AI có thể đơn giản hóa quy trình làm việc trong thế giới kinh doanh, tự động hóa nhiều nhiệm vụ thông thường và thúc đẩy tạo ra một thế hệ ứng dụng kinh doanh mới. Nó cũng có thể tăng tốc mọi thứ từ việc phát hiện thuốc mới cho đến tạo mã phần mềm.”
Các tác giả của báo cáo này cũng hình dung rằng trí tuệ nhân tạo sẽ có thể mang lại giá trị đặc biệt cho ngành bán hàng, đặc biệt là đối với các công ty loại Phần mềm dưới dạng dịch vụ (Software-As-A-Service). Bằng cách có thể tạo nghiên cứu thị trường gần như ngay lập tức và tạo bản sao phương án bán hàng hầu như không thể phân biệt được với những nội dung mà con người tự viết, các ứng dụng AI có thể giúp các nhóm bán hàng hiệu quả hơn theo cấp số nhân trong việc gia tăng bán hàng, bán chéo và phát triển khách hàng mới.
Theo nghiên cứu của Goldman Sachs Research, những mức tăng năng suất này có thể đẩy thị trường các sản phẩm AI lên tới khoảng 150 tỷ USD, lớn hơn 22% so với quy mô hiện tại của ngành công nghiệp phần mềm toàn cầu.
Chuyên gia kêu gọi thận trọng
Không phải tất cả mọi người trong giới công nghệ đều hào hứng với tiềm năng của AI trong việc cải thiện tình trạng của nhân loại.
Ông Mostaque (người sáng lập và là Giám đốc điều hành của Stability AI), cùng với ông Elon Musk, ông Steve Wozniak (người đồng sáng lập Apple), cùng hơn 17.000 người, bao gồm cả các kỹ sư từ Meta và Google, đã ký một bức thư ngỏ kêu gọi các công ty AI ngay lập tức đình chỉ phát triển trong ít nhất sáu tháng để họ có thể đánh giá những rủi ro mà công nghệ có thể gây ra.
Trong bức thư được công bố vào ngày 29/3 nói rằng: “Nghiên cứu mở rộng cho thấy các phòng thí nghiệm AI hàng đầu cũng thừa nhận rằng các hệ thống AI với mức độ thông minh có khả năng cạnh tranh với con người, có thể gây ra những hậu quả sâu rộng đối với xã hội và loài người.”
Bức thư đặt câu hỏi: “Chúng ta có nên phát triển bộ não phi nhân loại không? Cuối cùng, chúng có thể đông hơn chúng ta, thông minh hơn chúng ta, vượt trội và thay thế chúng ta, và chúng ta có nên mạo hiểm mất quyền kiểm soát nền văn minh của mình không?”
“Những quyết định như thế này không bao giờ nên được giao cho các nhà lãnh đạo không được bầu chọn của các công ty công nghệ. Chúng ta chỉ nên tiến hành tiếp tục nghiên cứu phát triển AI khi chúng ta tin rằng hiệu quả của hệ thống AI mạnh mẽ là tích cực, và rủi ro của chúng có thể kiểm soát được.”
Phát biểu tại một hội thảo ở London vào tháng 3, ông Mostaque cảnh báo rằng thị trường sẽ xuất hiện biến động chưa từng có.
Ông nói với những người tham dự: “Sự phá hoại mà nó mang đến sẽ lớn hơn cả đại dịch.” Điều ông đề cập đến đó là tiềm năng trí tuệ nhân tạo thay thế không chỉ những người viết tài liệu mà cả những người lập trình chương trình máy tính.
“5 năm nữa sẽ không còn lập trình viên”, ông nói.
Ông cũng dự đoán rằng những cỗ máy AI tương tự sẽ thay thế các nghệ sĩ, giáo viên và thậm chí cả bác sĩ của con người.
“Tôi không chắc liệu có ai trong chúng ta có thể ứng phó với tốc độ (thay thế) này không. Thành thật mà nói, bạn biết đấy, điều đó thật đáng sợ,” ông nói.
Tương lai của công việc
Các nhà phân tích tại Goldman Sachs Research bày tỏ quan điểm tương đối lạc quan về tình hình việc làm trong tương lai. Họ lập luận rằng những công việc mới sẽ luôn xuất hiện để thay thế những công việc cũ không còn cần thiết phải do con người thực hiện.
Các nhà kinh tế Joseph Briggs và Devesh Kodnani của Goldman Sachs viết: “Mặc dù có sự không chắc chắn đáng kể về tiềm năng của trí tuệ nhân tạo, nhưng nó khả năng tạo ra nội dung không thể phân biệt được với những gì con người tự tạo ra và khả năng phá vỡ các rào cản giao tiếp giữa con người và máy móc. Điều này phản ánh rằng đó là một bước tiến lớn với tiềm năng tác động kinh tế vĩ mô lớn.”
Họ cũng dự đoán rằng AI có thể thay thế các công việc hiện đang được thực hiện bởi 300 triệu công nhân toàn thời gian. Nhưng đồng thời, họ nhấn mạnh rằng sự biến mất của việc làm không có nghĩa là thất nghiệp.
Họ viết: “Mặc dù tác động của AI đối với thị trường lao động có thể là đáng kể, nhưng hầu hết các công việc và ngành công nghiệp sẽ chỉ được tự động hóa một phần. Do đó, nhiều khả năng thị trường lao động sẽ được bổ sung bởi AI, chứ không phải bị nó thay thế.”
Cả hai cũng trích dẫn một nghiên cứu của nhà kinh tế học David Autor. Theo nghiên cứu, 60 phần trăm người lao động ngày nay được tuyển dụng trong các ngành nghề không tồn tại vào năm 1940. Do đó, cả hai kết luận rằng 85% tăng trưởng việc làm từ năm 1940 đến nay là do các công nghệ hoàn toàn mới thúc đẩy.
Tuy nhiên, nghiên cứu của ông David Autor cũng cho thấy trong 4 thập kỷ qua, tự động hóa đã dẫn đến tình trạng kinh tế của người lao động bị suy giảm.
Ông viết: “Trong một hệ sinh thái công nghệ, năng suất đang tăng lên và nền kinh tế đang tạo ra nhiều việc làm… Chúng tôi thấy rằng trong thị trường lao động này, sự phân bổ thành quả quá bất bình đẳng và nghiêng về tầng cao hơn đến nỗi hầu hết người lao động chỉ nhận được một phần nhỏ của thu hoạch và thành quả to lớn.”
Theo ông Autor, vấn đề là trong khi việc làm bùng nổ nhờ tự động hóa, thì tiền lương lại không tăng với tốc độ tương đương, khiến nhiều người hoài nghi về sự tiến bộ của AI.
Ông viết: “Ở nơi mà đổi mới không mang lại cơ hội, nó sẽ tạo ra nỗi sợ hãi rõ ràng về tương lai: nghi ngờ rằng những tiến bộ công nghệ mới liệu có làm cho đất nước giàu có hơn, nghi ngờ rằng liệu nó nó sẽ đe dọa sinh kế của nhiều người.”
Ông nói thêm: “Nỗi sợ hãi này sẽ phải trả giá đắt: Sự chia rẽ về chính trị và khu vực, mất lòng tin vào các thể chế và mất lòng tin vào chính sự đổi mới công nghệ”.
Xem thêm
Từ khóa robot trí tuệ nhân tạo AI ChatGPT
