Vào thứ Tư (30/7), tập đoàn viễn thông lớn nhất Tây Ban Nha, Telefónica, cho biết họ sẽ loại bỏ toàn bộ thiết bị 5G của Huawei tại Tây Ban Nha và Đức, tuân thủ các quy định tại nước này. Tuy nhiên, tại Brazil và các thị trường Mỹ Latinh khác, nơi chưa có sự hạn chế, hãng vẫn tiếp tục sử dụng giải pháp của Huawei.

r shutterstock 2260780375
Thương hiệu của tập đoàn viễn thông đa quốc gia Telefónica tại trụ sở chính ở Madrid, Tây Ban Nha, ngày 4/2/2023 (Ảnh: Jose Miguel Sanchez / Shutterstock)

Giám đốc điều hành Telefónica, ông Emilio Gayo, nói với Reuters rằng tại Đức và Tây Ban Nha, chúng tôi đang từng bước giảm sự phụ thuộc vào thiết bị Huawei theo quy định địa phương.

Châu Âu siết chặt kiểm soát, từng bước loại bỏ Huawei

Từ đầu năm 2020, Liên minh châu Âu (EU) triển khai “Hộp công cụ an ninh 5G” (EU 5G Toolbox), yêu cầu các nước thành viên đánh giá rủi ro an ninh đối với các nhà cung cấp và hạn chế hoặc loại bỏ các công ty có rủi ro cao, như Huawei và ZTE, khỏi các phần quan trọng trong mạng lõi.

Tháng Bảy cùng năm, Anh là quốc gia đầu tiên tuyên bố cấm thiết bị Huawei trong mạng 5G mới và yêu cầu dỡ bỏ hoàn toàn trước năm 2027. Sau đó, nhiều nước khác như Thụy Điển, Pháp, Romania, Estonia, Litva, Bỉ, Bồ Đào Nha lần lượt làm theo.

Hồi tháng 7/2025, Bộ Nội vụ Đức đã thông qua kế hoạch loại bỏ dần thiết bị công nghệ của Huawei và ZTE, trong đó quy định rằng từ năm 2026 phải gỡ bỏ thiết bị Huawei khỏi mạng lõi 5G và đến năm 2029 thì loại bỏ hoàn toàn các thiết bị ăng-ten và linh kiện truyền dẫn có liên quan.

Dù Chính phủ Tại Tây Ban Nha chưa ra lệnh cấm chính thức, nhưng cả 3 nhà mạng lớn (Telefónica, Vodafone, MasOrange) đều đã ngừng sử dụng thiết bị Huawei trong mạng lõi. Đặc biệt, Telefónica đã thay thế hoàn toàn, khiến tỷ lệ thiết bị Huawei trong mạng lõi giảm xuống còn 0%.

Brazil tiếp tục hợp tác, suy xét đến chi phí và tiến độ

Mặc dù từ năm 2019 Mỹ liên tục gây sức ép yêu cầu các đồng minh tại Mỹ Latinh loại bỏ Huawei, nhưng đến nay chính phủ Brazil vẫn chưa đưa ra lệnh cấm nào.

Các nhà mạng lớn của Brazil như Vivo, Claro, TIM vẫn tự do mua thiết bị từ Huawei. Do Huawei đã tham gia sâu vào hạ tầng 4G của Brazil. Chi phí chuyển đổi cao là lý do chính khiến họ vẫn tiếp tục sử dụng thiết bị này.

Ngoài ra, hầu hết các nước Mỹ Latinh như Mexico, Chile, Argentina, Colombia… cũng chưa áp đặt hạn chế nào đối với Huawei. Nhìn chung các nước này muốn tiết kiệm chi phí xây dựng, đẩy nhanh tiến độ triển khai 5G, và do thiếu các nhà cung cấp thay thế trong nước nên vẫn cho phép Huawei tham gia đấu thầu.

Lệnh trừng phạt của Mỹ gây xáo trộn thị trường 5G toàn cầu

Tháng 5/2019, Mỹ đưa Huawei vào “danh sách thực thể” với lý do đe dọa an ninh quốc gia, hạn chế công ty này tiếp cận công nghệ Mỹ và cáo buộc thiết bị của Huawei tiềm ẩn rủi ro gián điệp. Động thái này không chỉ giáng đòn mạnh vào chuỗi cung ứng toàn cầu của Huawei mà còn gây xáo trộn toàn bộ thị trường 5G thế giới.

Năm 2020, Ngoại trưởng Mỹ khi đó là ông Mike Pompeo phát động sáng kiến “Mạng sạch” (Clean Network Initiative), nhằm xây dựng một hệ sinh thái số toàn cầu dựa trên các nhà cung cấp đáng tin cậy, phòng ngừa rủi ro an ninh và quyền riêng tư từ các doanh nghiệp Trung Quốc như Huawei, ZTE trong các lĩnh vực như 5G, điện toán đám mây, ứng dụng di động và cáp quang quốc tế.

Đến đầu năm 2021, hơn 60 quốc gia và khoảng 200 nhà mạng đã tham gia, bao phủ hơn 2/3 GDP toàn cầu.

Theo dữ liệu từ hãng phân tích Counterpoint Research, đến cuối năm 2024, Huawei vẫn chiếm khoảng 28% thị phần cơ sở hạ tầng 5G toàn cầu và là một trong những nhà cung cấp chủ yếu tại Mỹ Latinh.

Telefónica dự kiến cắt giảm nhân sự để tiết kiệm chi phí

Theo tờ El Confidencial (Tây Ban Nha) đưa tin hồi tháng Năm năm nay, Telefónica đang cân nhắc cắt giảm từ 4.000 – 5.000 nhân viên tại thị trường trong nước, nhằm giảm chi phí cố định và nâng cao hiệu quả vận hành. Đây là sự tiếp nối của kế hoạch tái cấu trúc năm ngoái, trong đó khoảng 3.400 nhân viên đã bị sa thải, giúp tiết kiệm khoảng 285 triệu euro (khoảng 330 triệu USD) mỗi năm kể từ năm 2025.

Một số quốc gia phương Tây khác bao gồm Anh, Úc và Nhật Bản cũng từng thực hiện các động thái hạn chế Huawei xây dựng mạng 5G do lo ngại rằng Bắc Kinh có thể sử dụng các công ty công nghệ để do thám công dân của mình.