Doanh nghiệp Mỹ thúc giục giảm thuế cho Việt Nam – Financial Times
- Theo RFI
- •
Các công ty Mỹ đang thúc giục Washington giảm thuế đối với Việt Nam, nhấn mạnh rằng Việt Nam đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược đa dạng hóa “Trung Quốc + 1” (China Plus One) của các doanh nghiệp Mỹ. Khi các nhà sản xuất chuyển dịch khỏi Trung Quốc, Việt Nam đã trở thành một trong những bên thắng lớn nhất trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung do Tổng thống Donald Trump khởi xướng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Các công ty Mỹ như Apple, Intel và Nike đều phụ thuộc rất nhiều vào Việt Nam. Do việc chuyển dịch sản xuất, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã tăng vọt, vượt quá 125 tỷ USD vào năm ngoái, chỉ đứng sau Trung Quốc và Mexico, xếp thứ ba. Vào tháng Tư năm nay, chính quyền Trump tuyên bố áp mức thuế “đối ứng” 46% đối với Việt Nam – một trong những mức thuế cao nhất chỉ sau Trung Quốc – tuy nhiên, phía Mỹ đã tạm ngưng việc đánh thuế để chuẩn bị cho đàm phán thương mại.
Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội, bao gồm các công ty đầu tư lớn như Apple có chi nhánh tại Việt Nam, cho rằng việc áp thuế cao đối với Việt Nam có thể đi ngược lại lợi ích chiến lược của Mỹ tại Đông Nam Á, Mỹ đang nỗ lực đa dạng hóa khu vực này để giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Theo một bản sao do tờ Financial Times của Anh có được, Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội đã viết trong một bức thư gửi đến các quan chức hai nước Mỹ – Việt rằng: “Trong bối cảnh đa dạng hóa chuỗi cung ứng, Việt Nam đã trở thành một đối tác quan trọng của Mỹ.”
Mặc dù không đề cập trực tiếp đến Trung Quốc, bức thư bổ sung thêm: “Chúng tôi kêu gọi Chính phủ Mỹ coi xu hướng thâm hụt này là bằng chứng cho thấy Tổng thống Trump đã thành công trong việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Chúng tôi mong Mỹ tránh áp dụng các biện pháp thuế trả đũa và có tính phân ngành đối với kết quả hợp lý của chính sách của chính mình.”
Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội cho biết, thuế quan là một “vấn đề then chốt” đối với các doanh nghiệp Mỹ hoạt động tại Việt Nam, bởi mức thuế cao hơn sẽ “gây tác động tiêu cực đến doanh nghiệp và khách hàng của các thành viên chúng tôi cũng như mối quan hệ thương mại rộng lớn hơn giữa hai nước.”
Việt Nam đóng vai trò then chốt trong chuỗi cung ứng của nhiều công ty Mỹ. Việt Nam sản xuất một nửa số giày dép của Nike, và hiện công ty này đang có kế hoạch tăng giá do ảnh hưởng của thuế. Các nhà phân tích dự đoán rằng đến cuối năm nay, Apple sẽ mua tới 2/3 số tai nghe AirPods từ Việt Nam.
Khi các công ty Mỹ đang tích cực vận động hành lang, các quốc gia khác cũng đang gấp rút đạt được thỏa thuận với Mỹ trước khi thời hạn hoãn thuế kéo dài 90 ngày kết thúc vào ngày 9/7. Theo phía Việt Nam, vòng đàm phán thứ ba giữa quan chức hai nước dự kiến sẽ diễn ra vào giữa tháng Sáu. Mức thuế 46% sẽ giáng một đòn nặng nề lên nền kinh tế Việt Nam, do Mỹ chiếm gần 1/3 tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Biện pháp này cũng sẽ ảnh hưởng đến quyết định đầu tư mới từ nước ngoài vào Việt Nam.
Phía Việt Nam đã cam kết mua thêm nhiều hàng hóa của Mỹ, bao gồm máy bay Boeing và khí tự nhiên hóa lỏng, đồng thời dỡ bỏ các rào cản phi thuế quan đối với doanh nghiệp Mỹ. Gần đây, Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt một dự án sân golf của Tập đoàn Trump và mời ông Eric Trump – con trai của Tổng thống – đàm phán về việc xây dựng Trump Tower mới tại TP. Hồ Chí Minh. Các nhà quan sát cho rằng những động thái này sẽ giúp ích cho các cuộc đàm phán thương mại Mỹ – Việt.
Tuy nhiên, một trong những mối quan tâm lớn nhất của phía Mỹ là nghi vấn Việt Nam tiếp tay cho việc trung chuyển hàng hóa Trung Quốc. Trong vài tuần gần đây, chính quyền Trump đã tuyên bố sẽ tăng cường giám sát các hành vi như vậy. Tại một phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ vào tuần trước, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick tuyên bố rằng ngay cả khi Việt Nam dỡ bỏ toàn bộ các rào cản thuế và phi thuế đối với hàng Mỹ, Washington vẫn sẽ không dỡ bỏ thuế đối với Việt Nam, vì Việt Nam là trạm trung chuyển hàng Trung Quốc nhằm né tránh các mức thuế trừng phạt của Mỹ.
Ông Lutnick khẳng định: “Họ (Việt Nam) mua 90 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc, rồi bán lại cho chúng ta với giá cao hơn – họ chỉ là một con đường của Trung Quốc để đi đến chúng ta.” Giới chức Việt Nam tuần trước cho biết đang phản hồi “với quyết tâm và thiện chí” trước các vấn đề mà phía Mỹ nêu ra trong đàm phán thương mại. Dữ liệu thương mại mới có thể sẽ gia tăng áp lực lên Việt Nam. Theo dữ liệu của Mỹ, trong tháng Tư, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ tăng vọt lên mức cao thứ hai, vượt qua Mexico. Dữ liệu phía Việt Nam cho thấy xuất khẩu sang Mỹ tiếp tục tăng trong tháng Năm.
Trong bức thư gửi đến chính phủ hai nước, Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội đã kêu gọi cơ quan hải quan Việt Nam và Mỹ hợp tác để giải quyết vấn đề trung chuyển trái phép. Những người hiểu rõ nội tình cho biết chính phủ hai nước đang cân nhắc đề xuất này. Phòng Thương mại cũng kêu gọi Việt Nam đẩy nhanh việc mua hàng hóa Mỹ và thực hiện cải cách trong một số lĩnh vực.
Phòng Thương mại Mỹ tại Hà Nội đề xuất rằng Việt Nam nên “tự do hóa hoàn toàn” ngành điện lực để thu hút đầu tư. Phòng Thương mại cho rằng, “điều này sẽ thúc đẩy Việt Nam nhập khẩu tua-bin, cơ sở hạ tầng khí tự nhiên hóa lỏng, và nhiên liệu, thiết bị hạ tầng điện gió, pin, cũng như dịch vụ tài chính, xây dựng và kỹ thuật từ Mỹ” – qua đó góp phần giải quyết vấn đề mất cân bằng thương mại giữa hai nước.
Xem thêm
Từ khóa Kinh tế Việt Nam quan hệ Mỹ - Việt Nam Thuế quan Mỹ
