Sau chín tháng liên tiếp giữ nguyên lãi suất, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào thứ Tư (17/9) thông báo hạ lãi suất quỹ liên bang 25 điểm cơ bản, xuống khoảng 4,00%–4,25%. Đây là lần cắt giảm đầu tiên kể từ cuối năm 2024. Các quan chức Fed đồng thời phát tín hiệu năm nay có thể tiếp tục hạ thêm hai lần nữa, giúp người dân và doanh nghiệp giảm chi phí vay vốn.

Powell
Chủ tịch Fed – ông Powell tham gia cuộc họp báo của Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) vào ngày 27/7/2022. (Ảnh: Federalreserve/Flickr)

Khi lạm phát cao, Fed thường tăng lãi suất hoặc giữ nguyên để kiềm chế giá cả; khi kinh tế suy yếu thì cắt giảm lãi suất để kích thích hoạt động. Trước đây do lo ngại lạm phát nên Fed chậm hạ lãi, nhưng gần đây một loạt dữ liệu việc làm yếu cho thấy thị trường lao động đang suy yếu.

Trong tuyên bố ngày 17/9, Fed cho biết: “Tăng trưởng việc làm chậm lại, tỷ lệ thất nghiệp tăng nhẹ nhưng vẫn ở mức thấp. Lạm phát đã nhích lên và duy trì ở mức tương đối cao.”

Sau khi lạm phát đạt đỉnh 9,1% vào tháng 6/2022, Fed bắt đầu chu kỳ tăng lãi suất, từ mức “gần 0” lên 5,25%–5,50% vào tháng 7/2023 (cao nhất trong 20 năm). Khi lạm phát hạ nhiệt vào năm 2024, Fed bắt đầu cắt giảm nhẹ; từ đầu năm nay giữ nguyên để quan sát tác động của thuế quan đối với giá cả.

Ủy viên mới Stephen Miran đã bày tỏ sự phản đối tại cuộc họp này, chủ trương giảm lãi suất một lần 50 điểm cơ bản. Đây là cuộc họp thảo luận lãi suất đầu tiên mà ông Miran tham dự sau khi được Tổng thống Trump đề cử và suýt bị bác bỏ trong phiên điều trần xác nhận vào ngày 15/9.

Thành viên Lisa Cook cũng tham dự cuộc họp sau khi tòa phúc thẩm cho phép bà tiếp tục tại vị trong thời gian xét xử vụ kiện. Đồng thời, Hội đồng cũng bỏ phiếu hạ lãi suất chiết khấu 25 điểm cơ bản xuống 4,25%.

Phản ứng thị trường: Ba chỉ số lớn biến động trái chiều

Thứ Tư, sau khi thông báo cắt giảm lãi suất, Nasdaq và S&P 500 giảm, trong khi Dow Jones tăng.

Số liệu sơ bộ cho thấy S&P 500 giảm 6,63 điểm (−0,10%) xuống 6.600,13 điểm; Nasdaq Composite giảm 73,10 điểm (−0,33%) xuống 22.260,85 điểm; Dow Jones Industrial Average tăng 262,26 điểm (+0,56%) lên 46.012,75 điểm.

Ý nghĩa với lãi suất thế chấp

Chủ tịch Fed – ông Jerome Powell cho biết quyết định lãi suất của Fed có ảnh hưởng đến lãi suất thế chấp, nhưng để “tác động lớn” đến thị trường nhà ở thì cần mức điều chỉnh “đáng kể hơn”.

Ông nói: “Ở đây tồn tại một vấn đề sâu xa hơn, không chỉ là vấn đề mang tính chu kỳ mà Fed có thể giải quyết, đó chính là tình trạng thiếu hụt nhà ở trên toàn quốc. Nhiều nơi ở Mỹ đơn giản là không có đủ nhà cho người dân sinh sống.”

Theo dữ liệu của Freddie Mac, tính đến ngày 11/9, lãi suất trung bình cho khoản vay thế chấp cố định 30 năm là 6,35%.

Ông Jerome Powell cho biết, lần cắt giảm lãi suất này sẽ tạo môi trường thị trường “ít sa thải, ít tuyển dụng” hơn, điều này đặc biệt thách thức đối với sinh viên mới tốt nghiệp, giới trẻ và các nhóm thiểu số.

Ông bổ sung: “Điều đáng lo là một khi làn sóng sa thải xảy ra, việc tuyển dụng cũng sẽ không sôi động, từ đó đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên cao.”

Dữ liệu việc làm và lạm phát

Theo số liệu của Cục Thống kê Lao động (BLS), trong tháng Tám, số việc làm phi nông nghiệp chỉ tăng thêm 22.000, tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,3%, mức cao nhất kể từ tháng 10/2021; số liệu điều chỉnh cho thấy tháng Sáu giảm ròng 13.000 việc làm, đánh dấu lần tăng trưởng âm hàng tháng đầu tiên kể từ tháng 12/2020. Báo cáo tháng Bảy cũng hạ số việc làm tăng thêm của hai tháng trước xuống 258.000.

Một báo cáo khác của BLS công bố ngày 9/9 cho biết, trong 12 tháng tính đến tháng Ba, số lượng tuyển dụng của doanh nghiệp thấp hơn gần 1 triệu so với ước tính ban đầu.

Bộ Lao động Mỹ cho hay, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng Tám tăng 2,9% so với cùng kỳ năm trước, trong khi CPI lõi (loại trừ thực phẩm và năng lượng) duy trì ở mức 3,1%. So với đỉnh điểm năm 2022, lạm phát đã giảm đáng kể nhưng vẫn cao hơn mục tiêu 2%.

Năm 2026 có tiếp tục giảm lãi suất?

Fed sắp công bố “biểu đồ chấm” hàng quý, thể hiện dự báo của các quan chức về xu hướng lãi suất tương lai.

Bà Kathy Bostjancic, kinh tế trưởng của Nationwide, viết trong một báo cáo rằng những dự báo này “sẽ được theo dõi sát sao”, đặc biệt là xem mức trung vị có tiếp tục cho thấy Fed sẽ giảm thêm hai lần 25 điểm cơ bản trong năm nay hay không.

Khảo sát của Bloomberg cho thấy giới kinh tế học vẫn chia rẽ về việc Fed sẽ giảm lãi suất hai hay ba lần trong năm nay.

Fed cũng có thể điều chỉnh dự báo cho năm 2026. Quý trước, các quan chức dự kiến năm đó chỉ giảm lãi suất một lần 25 điểm cơ bản. Bà Bostjancic dự đoán mức giảm có thể tăng gấp đôi lên 50 điểm cơ bản, trong khi thị trường trái phiếu lại đặt cược tổng mức giảm 75 điểm cơ bản.

Trong bối cảnh một số quan chức ủng hộ giảm lãi suất mạnh hơn, các cuộc họp tới đây có thể xuất hiện nhiều phiếu bất đồng hơn.

Ông Powell cho biết Fed sẽ cắt giảm 10% nhân sự

Đồng thời, ông Powell hôm thứ Tư cho hay, Fed đang tiến hành một đợt cắt giảm nhân sự đáng kể.

Ông nói, ngân hàng trung ương hiện đang cắt giảm 10% nhân viên và sau khi hoàn tất quá trình này, quy mô nhân sự của Fed sẽ trở về mức của mười năm trước.